Geld & Recht
alle pijlers
Karin van Gilst weg als hoofdredacteur.
dinsdag 5 februari 2008 16:02
Beste dames,
Toon leest alles, en denkt over de zaken des levens na. Tot mijn stomme verbazing deed Karin van Gilst (ex hoofdredactrice) dat ook. Dat bevreemd mij, want zelden heb ik zoveel domheid gelezen in de Viva als toen zij hoofdredactrice was. Ik kwam via de Volkskrant op dit volgende interview.
Ze maakte een aantal op z’n zachtst gezegd opmerkelijke stappen in haar carrière. Maar van de publieke opinie heeft ze zich nooit iets aangetrokken. Van hoofdredactrice van de Viva tot de grote baas van Vrij Nederland, Karin van Gilst (43) voelt zich in beide posities thuis. ‘Ik lig nooit ergens wakker van.’
‘Eigenlijk heb ik er helemaal geen zin in.’ Zo, dat is een fijne binnenkomer. Karin van Gilst, kersverse uitgever van Vrij Nederland en directeur van Weekbladpers Tijdschriften, kijkt er moeilijk bij. Ze houdt er niet van om zich te laten interviewen. ‘Een rol op de achtergrond past me beter’, zegt ze ietwat verontschuldigend.
Waarom heb je dan toch ‘ja’ gezegd toen we je vroegen?
‘Dat weet ik eigenlijk niet. Ik hoopte nog dat je de afspraak zou vergeten ofzo. Maar goed, we hebben het nu eenmaal afgesproken, dus laten we het gewoon doen.’
Ben je altijd zo’n meisje op de achtergrond geweest?
‘Dat valt mee, maar ik was als kind wel erg rustig. Ik las héél, héél erg veel. Onnoemelijk veel boeken en met de leesportefeuille had ik een heel ritueel op zaterdagochtend. Dan ging ik eerst de Kuifje lezen, en dan de Tina, en dan de Donald Duck, want die vond ik het leukst.’
Was je goed op school?
‘Ja, maar bij iedere rapportvergadering werd gezegd: Karin is een goede leerling maar die tijdschriften moeten van tafel. Zat ik onder de les weer de Popfoto te lezen of de Haagse Post.’
Uit wat voor gezin kom je?
‘Mijn vader is overleden toen ik nog heel klein was, dus mijn moeder heeft me opgevoed. Mijn moeder veranderde in de tijd dat ik opgroeide heel erg, die kreeg feministische vriendinnen en ging allerlei cursussen doen.’
Heeft dat je beïnvloed?
‘Dat denk ik wel. Mijn moeder kwam oorspronkelijk uit het diamantvak en toen ze mijn vader leerde kennen is ze opgehouden met werken. Toen hij overleed zat ze echt met de handen in het haar. Ze wilde niet in haar oude vak terug, ze was er zo lang uit geweest. Dat heeft me wel bijgebracht dat ik altijd mijn eigen boontjes moest kunnen doppen. Ik heb nooit serieus overwogen dat ik gewoon zou gaan trouwen en stoppen met werken. Natuurlijk schiet de gedachte wel eens door je heen op een moeilijke dag dat het ook wel heel fijn zou zijn om je lekker te laten onderhouden. Maar in wezen past dat niet bij me.’
Na je studententijd belandde je op je 23ste op de redactie van HP/De Tijd.
‘Jáááá, dat was geweldig. Ik was erg onder de indruk van iedereen. Als ik hier nu jonge mensen van 23, 25 zie rondlopen, zie ik dat ze willen dat er naar hén geluisterd wordt. Maar ik was toen helemaal niet zo. Ik was een heel braaf meisje en absorbeerde alles om me heen als een spons.’
Braafheid is niet de beste eigenschap voor een journalist. Was je goed in je werk?
‘Geen idee. Ik heb wel altijd heel hard gewerkt. En ik ben erg enthousiast, dat scheelt. Maar al tijdens tijdens mijn loopbaan als journalist ben ik allerlei management- en businessopleidingen gaan doen. De zakelijke kant van de media heeft me altijd getrokken. Misschien omdat ik dit beter kan dan journalist zijn.’
Wat trekt je aan in je werk?
‘Beïnvloeding.’
Macht?
‘Nee, echt beïnvloeding. Beïnvloeding van de publieke opinie.’
Dat kun je als journalist toch beter dan als hoofdredacteur of uitgever?
‘Nu is het indirecter dan als journalist. Maar ik beïnvloed nog steeds, en wel door de producten die we maken. Als wij een nieuw blad bedenken dat een stem geeft aan een bepaalde stroming in de maatschappij of aan zekere denkers, dan beïnvloeden we de opinie.’
Hoe zit het dan met de commerciële kant van het vak? Het is natuurlijk heel mooi om te zeggen dat je mensen ten positieve wilt beïnvloeden, maar je moet wel gewoon blaadjes verkopen.
‘Ja, maar dat is ook beïnvloeding. Wat moet je zeggen om bij bepaalde mensen een bepaald gedrag teweeg te brengen?’
Maar beïnvloeding van de idealen van mensen is toch iets anders dan: ‘Koop mij!’ roepen?
‘Ja, maar het mooie is dat in mijn huidige functie die twee dingen een beetje samenkomen. Weekbladpers is een uitgeverij waar de inhoud bijna belangrijker is dan de commercie. Dat vind ik heel mooi.’
Dat is een heel verschil met je vorige werkgever Sanoma, toch?
‘Zeker, want dat is een beursgenoteerd bedrijf. Daar gelden andere eisen.’
Merk je dat ook op de werkvloer?
‘Ja, ja, ja.’
Hoe?
‘Het heeft allebei z’n goede en z’n minder goede kanten. Zakelijk zijn is niet per definitie slecht. Het houdt mensen ook scherp. Het leert ze kiezen, maakt ze resultaatgericht. Hier zijn mensen meer bezig met wat zij willen, wat zij denken dat goed is. Dat vind ik op dit moment in mijn leven erg mooi. Overigens wil dat niet zeggen dat we geen commercieel resultaat moeten boeken met bijvoorbeeld Vrij Nederland. Daar zal hard aan getrokken moeten worden.’
Kun je hard zijn?
‘Ja.’
Zo kom je niet over.
‘Nee, maar dat is schijn. Ik kan erg duidelijk zijn. Dus ja, er moeten bepaalde dingen gebeuren, mensen moeten bepaalde dingen presteren en als dat niet lukt, dan moeten we daar consequenties uit trekken.’
Ben je ook iemand die bulderend over de redactieburelen kan gaan?
‘Nou nee, dat niet, maar hiervoor was ik hoofdredacteur bij Viva en daar waren ze in het begin erg bang voor me. Ik was gewoon ontzettend zakelijk in hun ogen. Uiteindelijk hebben we allemaal een goede band gekregen, hoor. Het zit hem vaak in de communicatie. Sommige managers zijn keihard, maar verpakken dat zacht. Sommigen lijken hard, maar zijn eigenlijk zacht.’
Welke stijl kies jij het liefst?
‘Dat ga ik niet zeggen, ha ha. Dan gaat mijn hele effectiviteit naar beneden.’
Hoe was het om op zo’n vrouwenredactie terecht te komen?
‘Er werd nogal veel verlangd van je empathie, je moest heel attent zijn. Dus als iemand vertelde dat haar moeder ziek was, werd ik geacht daar later nog eens naar te informeren. Anders vinden ze je een botterik.’
Dat heb je moeten leren?
‘Ja, ik ben eerder one of the boys, dan dat ik eindeloos kopjes thee zit te drinken. Vrouwen kunnen natuurlijk heel kordaat zijn, maar ze kunnen ook heel erg in cirkels redeneren. Daar heb ik iets minder gevoel voor.’
Vóór Viva was je hoofdredacteur van Intermediair. Wat deed je besluiten over te stappen?
‘Ik werkte vijf jaar bij Intermediair, had van de krant een magazine gemaakt en dat was een succes. Ik kreeg vervolgens verschillende aanbiedingen, ook van kranten, maar ik koos voor Viva.
‘Mijn vriend dacht dat ik gek was geworden, ook omdat het eigenlijk een horizontale stap was, geen promotie. Bij Intermediair werken minder mensen, maar de oplage en de omzet is vele malen groter dan die van Viva, natuurlijk.’
Waarom wilde je het toch?
‘Viva gaat over de emancipatie van jonge vrouwen, en dan niet op de Opzij-manier die meer high brow is. Viva is voor een breed publiek jonge vrouwen tussen de 20 en 35, voor verpleegkundigen, onderwijzeressen. Niet elitair, maar laagdrempelig. Ik vond het leuk om daarop mijn stempel te drukken.’
Is dat dan nog nodig, jonge vrouwen emanciperen?
‘Ja. Denk alleen al aan dat gedoe met plastische chirurgie en de verkeerde manier waarop veel meisjes naar hun lichaam kijken. Het onhaalbare ideaal wat echt destructief is en ook creativiteit en daadkracht uitwist. Ik vind dat er een lekker ondernemende generatie jonge vrouwen moet zijn die doet waar ze zin in heeft en dromen kan realiseren. Dat kun je niet als je 48 kilo weegt en de hele dag door glazen water drinkt. Dan heb je het voortdurend koud en kun je maar aan één ding denken: aan niet-eten. Bij Viva proberen ze een ander geluid te laten horen. En daar zijn we toch maar mooi Tijdschrift van het Jaar mee geworden.’
Dus je bent werkelijk uit idealisme bij Viva gegaan?
‘Ja, echt. Dat hebben weinig mensen begrepen, omdat het zo’n commerciële titel is, maar commercie en idealisme kunnen best samengaan.’
Wie hebben dat niet begrepen?
‘Veel vrienden vonden het raar. Die kenden Viva alleen van de AnyBody-rubriek of van seksspeeltjes die je cadeau kreeg bij een abonnement. Dat zijn allemaal oppervlakkige waarnemingen.’
Trek je je dat aan?
‘Eh, nou, nee hoor. Ik trek dan een lange neus. Ik heb er nooit moeite mee politiek incorrecte stappen te nemen. Toen ik bij Nieuwe Revu werkte en naar Adformatie ging, zei Ischa Meijer tegen mij: ik vond je een hartstikke leuke meid, sorry dat je de journalistiek uitgaat. Die vond het belachelijk dat een veelbelovend kind bij zo’n reclamevakblaadje ging werken. Echt onzin, ik heb er heel veel geleerd.
‘Toen ik van Intermediair naar de Viva ging, kreeg ik weer rare reacties. Ik zat bij een journalistiek blad, was lid van het Genootschap van Hoofdredacteuren... Op verjaardagen was iedereen daar altijd reuze van onder de indruk. En toen moest ik opeens op diezelfde verjaardagen zeggen dat ik de baas van de Viva was.’
Nu trek je zeker weer vol verve je visitekaartje.
‘Ja haha, nu kan ik er weer mee aankomen. Ik krijg opeens ook weer allerlei mailtjes van mensen die me de afgelopen jaren niet zagen staan. Dat is wel grappig. Maar ik heb nooit spijt gehad van die overstap. Ik weet zeker dat ik deze baan nooit had gehad als ik de afgelopen twee jaar niet bij Sanoma had gewerkt. Ik heb er ontzettend veel geleerd. Van distributie tot commercie, Sanoma is zo’n geolied bedrijf.’
Hebben ze hier intern gedacht: wat moeten we met die commerciële tante?
‘Dat weet ik niet. Ik denk dat ze eerder denken: wat moeten we met de hoofdredacteur van de Viva? Maar dat zeggen ze niet in mijn gezicht.’
Wat ga je anders doen dan je voorganger hier?
‘Jemig. Ik heb een tijdje geen voorganger gehad. Er is wel een uitgever van Vrij Nederland geweest. Die ken ik niet en ik verdiep me er eigenlijk ook niet zo in hoe hij was. Ik weet er te weinig van.’
De onlangs overleden Hendrik Jan Schoo is anders een heel bekende voorganger van je geweest als directeur van de Weekbladpers.
‘Ja, een zeer erudiet man was dat. Echt een bijzondere vakman. Maar iedereen denkt bij hem natuurlijk ook aan de affaire met hoofdredactrice Xandra Schutte die van hem in verwachting raakte. Nou, er is één voordeel: Emile (Fallaux, de huidige hoofdredacteur van Vrij Nederland – red.) kan ík in ieder geval niet zwanger maken. Verder kan ik het allemaal alleen maar op mijn manier doen.’
Die affaire is destijds breed uitgemeten in de media. Besef je dat je onder een vergrootglas ligt?
‘Daar ben ik me bewust van. Maar dat weerhoudt me er niet van bepaalde maatregelen te nemen of dingen te ondernemen.
‘Alle mediabedrijven staan op dit moment voor uitdagingen. Kijk naar PCM, RTL, de publieke omroepen. Maar je kunt niet zeggen: we doen niks, want we zijn bang dat er over geschreven wordt.’
Wat beschouw je zelf als een hoogtepunt in je carrière?
‘Dat ik hier nu zit. Dat ik dit mag doen. Ik ben erg trots op deze uitgeverij.’
En het dieptepunt?
‘Poeh, geen idee…’
Het kan toch niet alleen maar leuk en fijn zijn geweest?
‘Ach, de eerste keer mensen ontslaan, dat was wel moeilijk.’
En dat is nu gesneden koek.
‘Het kan niet alleen maar leuk zijn zoals je zegt. Ik merk wel dat er een nieuwe generatie mensen is die gewend is om van baan te wisselen. Je werkt niet meer levenslang bij een baas. Dan komt het ook minder hard aan als je iets anders moet gaan doen. Ik ga er ook altijd vanuit dat ik de volgende dag op straat kan staan.’
Kijk je zelf ook zo relaxed tegen je baan aan?
‘Dat denk ik wel. Je bent niet wat je doet. Morgen kan het over zijn. Je kunt een ongeluk krijgen, ontslagen worden. Als je alles en je hele wezen ophangt aan je baan, heb je een leeg leven.
‘Hoewel ik zie dat monomane mensen vaak wel het succesvolst zijn, kijk ik toch iets holistischer tegen werk aan. Werk is gewoon een onderdeel van het leven. Een heel belangrijk onderdeel, maar het is niet mijn leven.’
Je hebt twee kinderen, eentje van vier en eentje van acht. Heb je ooit overwogen om minder te gaan werken?
‘Nee. Ik heb vaak eerder het idee gehad dat ik eigenlijk nog wel meer wilde werken. En dat terwijl ik altijd fulltime heb gewerkt. Als je iets zinnigs doet wat aansluit bij je interesses gaat dat vanzelf.’
Wat zou je nog heel graag willen? Heb je een droombaan?
‘Nou, ik moet eerst even kijken of ik hier überhaupt wat kan betekenen. Dit is ook niet iets wat je voor twee jaar doet.
‘Het gaat niet makkelijk worden hier. In tijden van grootschaligheid en enorme budgetten bij grote uitgeverijen en grote adverteerders hebben wij als middelgrote uitgeverij met voornamelijk inkomsten uit printtitels behoorlijke uitdagingen.’
Lig je daar wel eens wakker van?
‘Nee, ik lig überhaupt nooit ergens wakker van. Wie heeft er nou wat aan als ik wakker zou liggen? Niemand schiet er iets mee op. En je vergooit je eigen effectiviteit ermee. Dus, nee hoor, lekker slapen en morgen gezond weer op.’
Over Karin van Gilst
‘We hebben een oppas en opa en oma springen bij. Dat gaat prima, geen probleem. Weet je wat het is? Fulltime werkende vrouwen en vrouwen die fulltime thuis zijn krijgen de meeste kritiek. Als je drie dagen werkt zegt iedereen: leuk meid, dan ben je er ook even uit. Maar als je thuiszit of als je vijf dagen werkt heb je echt wat uit te leggen. Wat je over je heen krijgt anno 2008. Echt schandalig soms.’
‘Ik ben als leider wel veranderd, ja. In het begin in je carrière, als je achter in de twintig, begin dertig bent, heb je vaak nog niet de macht om dingen te veranderen, en wel de drive en de drang om dat te doen. Ik zit nu meer in een fase in mijn leven dat ik het uit handen kan geven, dat ik het leuk vind om andere mensen het voortouw te laten nemen en ze te stimuleren. Ik hoef niet meer zo nodig zelf te scoren, maar vind het mooi om anderen zover te krijgen dat ze het doen.’
‘Mijn grootste doel in mijn werk is nu inhoud zien te combineren met zakelijk succes. Als me dat lukt, ben ik heel tevreden.’
Wie is Karin van Gilst?
Geboren: 28 november 1964, Oosterbeek.
Burgerlijke staat: Samenwonend, twee kinderen (4 en 8 jaar).
Opleiding: Gemeentelijk Gymnasium in Hilversum. Nederlandse Taal en Letterkunde/Communicatiewetenschappen, UvA. Nima A, B en C (niet afgemaakt). Verscheidene managementopleidingen, onder meer Ashridge (UK) en Management Programme Sanoma (Helsinki School of Economics)
Loopbaan: Werkte onder meer bij HP/De Tijd, Nieuwe Revu, Adformatie (adjunct-hoofdredacteur), Intermediair (algemeen hoofdredacteur arbeidsmarkt VNU) en Viva (hoofdredacteur).
Is sinds 1 december 2007 directeur van Weekbladpers Tijdschriften. Ze is als uitgever verantwoordelijk voor Vrij Nederland, verder geeft WPT Psychologie Magazine, Yoga, Hollands Diep, J/M en Opzij uit. Onlangs werd het portfolio uitgebreid met de aankoop van ‘mindstyle magazine’ Happinez.
Ik dacht werkelijk dat Karin, met haar frisgeboende uiterlijk, te dom was om te poepen. Maar ze denkt dus echt na over hoe en wat, hoe Viva in elkaar steekt, hoe vrij Nederland, etcetera. Ik hoop dat ze het flink aan de stok gaat krijgen met Cisca Dresselhuys, die volgens mij wel verstand heeft van bladenmaken, maar teveel in het feminisme is blijven hangen. Cisca als hoofdredactrice bij de Viva is mijn ideaal.
Een ding: waar heeft de viva (of Karin) geageerd tegen vrouwen die 48 kilo wegen en de hele dag glazen water drinken? Is dat niet teveel eer voor de Viva? Meestal lees ik "bloemkoolsapnevel tegen slappe borsten" of "klei inslikken om te ontslakken", maar nooit eens een echte dokter die verstandige dingen zegt. Zoja, dan hoor ik het graag.
Vraag 2: kunne forummers solliciteren voor de baan als hoofdredacteur?
Toon leest alles, en denkt over de zaken des levens na. Tot mijn stomme verbazing deed Karin van Gilst (ex hoofdredactrice) dat ook. Dat bevreemd mij, want zelden heb ik zoveel domheid gelezen in de Viva als toen zij hoofdredactrice was. Ik kwam via de Volkskrant op dit volgende interview.
Ze maakte een aantal op z’n zachtst gezegd opmerkelijke stappen in haar carrière. Maar van de publieke opinie heeft ze zich nooit iets aangetrokken. Van hoofdredactrice van de Viva tot de grote baas van Vrij Nederland, Karin van Gilst (43) voelt zich in beide posities thuis. ‘Ik lig nooit ergens wakker van.’
‘Eigenlijk heb ik er helemaal geen zin in.’ Zo, dat is een fijne binnenkomer. Karin van Gilst, kersverse uitgever van Vrij Nederland en directeur van Weekbladpers Tijdschriften, kijkt er moeilijk bij. Ze houdt er niet van om zich te laten interviewen. ‘Een rol op de achtergrond past me beter’, zegt ze ietwat verontschuldigend.
Waarom heb je dan toch ‘ja’ gezegd toen we je vroegen?
‘Dat weet ik eigenlijk niet. Ik hoopte nog dat je de afspraak zou vergeten ofzo. Maar goed, we hebben het nu eenmaal afgesproken, dus laten we het gewoon doen.’
Ben je altijd zo’n meisje op de achtergrond geweest?
‘Dat valt mee, maar ik was als kind wel erg rustig. Ik las héél, héél erg veel. Onnoemelijk veel boeken en met de leesportefeuille had ik een heel ritueel op zaterdagochtend. Dan ging ik eerst de Kuifje lezen, en dan de Tina, en dan de Donald Duck, want die vond ik het leukst.’
Was je goed op school?
‘Ja, maar bij iedere rapportvergadering werd gezegd: Karin is een goede leerling maar die tijdschriften moeten van tafel. Zat ik onder de les weer de Popfoto te lezen of de Haagse Post.’
Uit wat voor gezin kom je?
‘Mijn vader is overleden toen ik nog heel klein was, dus mijn moeder heeft me opgevoed. Mijn moeder veranderde in de tijd dat ik opgroeide heel erg, die kreeg feministische vriendinnen en ging allerlei cursussen doen.’
Heeft dat je beïnvloed?
‘Dat denk ik wel. Mijn moeder kwam oorspronkelijk uit het diamantvak en toen ze mijn vader leerde kennen is ze opgehouden met werken. Toen hij overleed zat ze echt met de handen in het haar. Ze wilde niet in haar oude vak terug, ze was er zo lang uit geweest. Dat heeft me wel bijgebracht dat ik altijd mijn eigen boontjes moest kunnen doppen. Ik heb nooit serieus overwogen dat ik gewoon zou gaan trouwen en stoppen met werken. Natuurlijk schiet de gedachte wel eens door je heen op een moeilijke dag dat het ook wel heel fijn zou zijn om je lekker te laten onderhouden. Maar in wezen past dat niet bij me.’
Na je studententijd belandde je op je 23ste op de redactie van HP/De Tijd.
‘Jáááá, dat was geweldig. Ik was erg onder de indruk van iedereen. Als ik hier nu jonge mensen van 23, 25 zie rondlopen, zie ik dat ze willen dat er naar hén geluisterd wordt. Maar ik was toen helemaal niet zo. Ik was een heel braaf meisje en absorbeerde alles om me heen als een spons.’
Braafheid is niet de beste eigenschap voor een journalist. Was je goed in je werk?
‘Geen idee. Ik heb wel altijd heel hard gewerkt. En ik ben erg enthousiast, dat scheelt. Maar al tijdens tijdens mijn loopbaan als journalist ben ik allerlei management- en businessopleidingen gaan doen. De zakelijke kant van de media heeft me altijd getrokken. Misschien omdat ik dit beter kan dan journalist zijn.’
Wat trekt je aan in je werk?
‘Beïnvloeding.’
Macht?
‘Nee, echt beïnvloeding. Beïnvloeding van de publieke opinie.’
Dat kun je als journalist toch beter dan als hoofdredacteur of uitgever?
‘Nu is het indirecter dan als journalist. Maar ik beïnvloed nog steeds, en wel door de producten die we maken. Als wij een nieuw blad bedenken dat een stem geeft aan een bepaalde stroming in de maatschappij of aan zekere denkers, dan beïnvloeden we de opinie.’
Hoe zit het dan met de commerciële kant van het vak? Het is natuurlijk heel mooi om te zeggen dat je mensen ten positieve wilt beïnvloeden, maar je moet wel gewoon blaadjes verkopen.
‘Ja, maar dat is ook beïnvloeding. Wat moet je zeggen om bij bepaalde mensen een bepaald gedrag teweeg te brengen?’
Maar beïnvloeding van de idealen van mensen is toch iets anders dan: ‘Koop mij!’ roepen?
‘Ja, maar het mooie is dat in mijn huidige functie die twee dingen een beetje samenkomen. Weekbladpers is een uitgeverij waar de inhoud bijna belangrijker is dan de commercie. Dat vind ik heel mooi.’
Dat is een heel verschil met je vorige werkgever Sanoma, toch?
‘Zeker, want dat is een beursgenoteerd bedrijf. Daar gelden andere eisen.’
Merk je dat ook op de werkvloer?
‘Ja, ja, ja.’
Hoe?
‘Het heeft allebei z’n goede en z’n minder goede kanten. Zakelijk zijn is niet per definitie slecht. Het houdt mensen ook scherp. Het leert ze kiezen, maakt ze resultaatgericht. Hier zijn mensen meer bezig met wat zij willen, wat zij denken dat goed is. Dat vind ik op dit moment in mijn leven erg mooi. Overigens wil dat niet zeggen dat we geen commercieel resultaat moeten boeken met bijvoorbeeld Vrij Nederland. Daar zal hard aan getrokken moeten worden.’
Kun je hard zijn?
‘Ja.’
Zo kom je niet over.
‘Nee, maar dat is schijn. Ik kan erg duidelijk zijn. Dus ja, er moeten bepaalde dingen gebeuren, mensen moeten bepaalde dingen presteren en als dat niet lukt, dan moeten we daar consequenties uit trekken.’
Ben je ook iemand die bulderend over de redactieburelen kan gaan?
‘Nou nee, dat niet, maar hiervoor was ik hoofdredacteur bij Viva en daar waren ze in het begin erg bang voor me. Ik was gewoon ontzettend zakelijk in hun ogen. Uiteindelijk hebben we allemaal een goede band gekregen, hoor. Het zit hem vaak in de communicatie. Sommige managers zijn keihard, maar verpakken dat zacht. Sommigen lijken hard, maar zijn eigenlijk zacht.’
Welke stijl kies jij het liefst?
‘Dat ga ik niet zeggen, ha ha. Dan gaat mijn hele effectiviteit naar beneden.’
Hoe was het om op zo’n vrouwenredactie terecht te komen?
‘Er werd nogal veel verlangd van je empathie, je moest heel attent zijn. Dus als iemand vertelde dat haar moeder ziek was, werd ik geacht daar later nog eens naar te informeren. Anders vinden ze je een botterik.’
Dat heb je moeten leren?
‘Ja, ik ben eerder one of the boys, dan dat ik eindeloos kopjes thee zit te drinken. Vrouwen kunnen natuurlijk heel kordaat zijn, maar ze kunnen ook heel erg in cirkels redeneren. Daar heb ik iets minder gevoel voor.’
Vóór Viva was je hoofdredacteur van Intermediair. Wat deed je besluiten over te stappen?
‘Ik werkte vijf jaar bij Intermediair, had van de krant een magazine gemaakt en dat was een succes. Ik kreeg vervolgens verschillende aanbiedingen, ook van kranten, maar ik koos voor Viva.
‘Mijn vriend dacht dat ik gek was geworden, ook omdat het eigenlijk een horizontale stap was, geen promotie. Bij Intermediair werken minder mensen, maar de oplage en de omzet is vele malen groter dan die van Viva, natuurlijk.’
Waarom wilde je het toch?
‘Viva gaat over de emancipatie van jonge vrouwen, en dan niet op de Opzij-manier die meer high brow is. Viva is voor een breed publiek jonge vrouwen tussen de 20 en 35, voor verpleegkundigen, onderwijzeressen. Niet elitair, maar laagdrempelig. Ik vond het leuk om daarop mijn stempel te drukken.’
Is dat dan nog nodig, jonge vrouwen emanciperen?
‘Ja. Denk alleen al aan dat gedoe met plastische chirurgie en de verkeerde manier waarop veel meisjes naar hun lichaam kijken. Het onhaalbare ideaal wat echt destructief is en ook creativiteit en daadkracht uitwist. Ik vind dat er een lekker ondernemende generatie jonge vrouwen moet zijn die doet waar ze zin in heeft en dromen kan realiseren. Dat kun je niet als je 48 kilo weegt en de hele dag door glazen water drinkt. Dan heb je het voortdurend koud en kun je maar aan één ding denken: aan niet-eten. Bij Viva proberen ze een ander geluid te laten horen. En daar zijn we toch maar mooi Tijdschrift van het Jaar mee geworden.’
Dus je bent werkelijk uit idealisme bij Viva gegaan?
‘Ja, echt. Dat hebben weinig mensen begrepen, omdat het zo’n commerciële titel is, maar commercie en idealisme kunnen best samengaan.’
Wie hebben dat niet begrepen?
‘Veel vrienden vonden het raar. Die kenden Viva alleen van de AnyBody-rubriek of van seksspeeltjes die je cadeau kreeg bij een abonnement. Dat zijn allemaal oppervlakkige waarnemingen.’
Trek je je dat aan?
‘Eh, nou, nee hoor. Ik trek dan een lange neus. Ik heb er nooit moeite mee politiek incorrecte stappen te nemen. Toen ik bij Nieuwe Revu werkte en naar Adformatie ging, zei Ischa Meijer tegen mij: ik vond je een hartstikke leuke meid, sorry dat je de journalistiek uitgaat. Die vond het belachelijk dat een veelbelovend kind bij zo’n reclamevakblaadje ging werken. Echt onzin, ik heb er heel veel geleerd.
‘Toen ik van Intermediair naar de Viva ging, kreeg ik weer rare reacties. Ik zat bij een journalistiek blad, was lid van het Genootschap van Hoofdredacteuren... Op verjaardagen was iedereen daar altijd reuze van onder de indruk. En toen moest ik opeens op diezelfde verjaardagen zeggen dat ik de baas van de Viva was.’
Nu trek je zeker weer vol verve je visitekaartje.
‘Ja haha, nu kan ik er weer mee aankomen. Ik krijg opeens ook weer allerlei mailtjes van mensen die me de afgelopen jaren niet zagen staan. Dat is wel grappig. Maar ik heb nooit spijt gehad van die overstap. Ik weet zeker dat ik deze baan nooit had gehad als ik de afgelopen twee jaar niet bij Sanoma had gewerkt. Ik heb er ontzettend veel geleerd. Van distributie tot commercie, Sanoma is zo’n geolied bedrijf.’
Hebben ze hier intern gedacht: wat moeten we met die commerciële tante?
‘Dat weet ik niet. Ik denk dat ze eerder denken: wat moeten we met de hoofdredacteur van de Viva? Maar dat zeggen ze niet in mijn gezicht.’
Wat ga je anders doen dan je voorganger hier?
‘Jemig. Ik heb een tijdje geen voorganger gehad. Er is wel een uitgever van Vrij Nederland geweest. Die ken ik niet en ik verdiep me er eigenlijk ook niet zo in hoe hij was. Ik weet er te weinig van.’
De onlangs overleden Hendrik Jan Schoo is anders een heel bekende voorganger van je geweest als directeur van de Weekbladpers.
‘Ja, een zeer erudiet man was dat. Echt een bijzondere vakman. Maar iedereen denkt bij hem natuurlijk ook aan de affaire met hoofdredactrice Xandra Schutte die van hem in verwachting raakte. Nou, er is één voordeel: Emile (Fallaux, de huidige hoofdredacteur van Vrij Nederland – red.) kan ík in ieder geval niet zwanger maken. Verder kan ik het allemaal alleen maar op mijn manier doen.’
Die affaire is destijds breed uitgemeten in de media. Besef je dat je onder een vergrootglas ligt?
‘Daar ben ik me bewust van. Maar dat weerhoudt me er niet van bepaalde maatregelen te nemen of dingen te ondernemen.
‘Alle mediabedrijven staan op dit moment voor uitdagingen. Kijk naar PCM, RTL, de publieke omroepen. Maar je kunt niet zeggen: we doen niks, want we zijn bang dat er over geschreven wordt.’
Wat beschouw je zelf als een hoogtepunt in je carrière?
‘Dat ik hier nu zit. Dat ik dit mag doen. Ik ben erg trots op deze uitgeverij.’
En het dieptepunt?
‘Poeh, geen idee…’
Het kan toch niet alleen maar leuk en fijn zijn geweest?
‘Ach, de eerste keer mensen ontslaan, dat was wel moeilijk.’
En dat is nu gesneden koek.
‘Het kan niet alleen maar leuk zijn zoals je zegt. Ik merk wel dat er een nieuwe generatie mensen is die gewend is om van baan te wisselen. Je werkt niet meer levenslang bij een baas. Dan komt het ook minder hard aan als je iets anders moet gaan doen. Ik ga er ook altijd vanuit dat ik de volgende dag op straat kan staan.’
Kijk je zelf ook zo relaxed tegen je baan aan?
‘Dat denk ik wel. Je bent niet wat je doet. Morgen kan het over zijn. Je kunt een ongeluk krijgen, ontslagen worden. Als je alles en je hele wezen ophangt aan je baan, heb je een leeg leven.
‘Hoewel ik zie dat monomane mensen vaak wel het succesvolst zijn, kijk ik toch iets holistischer tegen werk aan. Werk is gewoon een onderdeel van het leven. Een heel belangrijk onderdeel, maar het is niet mijn leven.’
Je hebt twee kinderen, eentje van vier en eentje van acht. Heb je ooit overwogen om minder te gaan werken?
‘Nee. Ik heb vaak eerder het idee gehad dat ik eigenlijk nog wel meer wilde werken. En dat terwijl ik altijd fulltime heb gewerkt. Als je iets zinnigs doet wat aansluit bij je interesses gaat dat vanzelf.’
Wat zou je nog heel graag willen? Heb je een droombaan?
‘Nou, ik moet eerst even kijken of ik hier überhaupt wat kan betekenen. Dit is ook niet iets wat je voor twee jaar doet.
‘Het gaat niet makkelijk worden hier. In tijden van grootschaligheid en enorme budgetten bij grote uitgeverijen en grote adverteerders hebben wij als middelgrote uitgeverij met voornamelijk inkomsten uit printtitels behoorlijke uitdagingen.’
Lig je daar wel eens wakker van?
‘Nee, ik lig überhaupt nooit ergens wakker van. Wie heeft er nou wat aan als ik wakker zou liggen? Niemand schiet er iets mee op. En je vergooit je eigen effectiviteit ermee. Dus, nee hoor, lekker slapen en morgen gezond weer op.’
Over Karin van Gilst
‘We hebben een oppas en opa en oma springen bij. Dat gaat prima, geen probleem. Weet je wat het is? Fulltime werkende vrouwen en vrouwen die fulltime thuis zijn krijgen de meeste kritiek. Als je drie dagen werkt zegt iedereen: leuk meid, dan ben je er ook even uit. Maar als je thuiszit of als je vijf dagen werkt heb je echt wat uit te leggen. Wat je over je heen krijgt anno 2008. Echt schandalig soms.’
‘Ik ben als leider wel veranderd, ja. In het begin in je carrière, als je achter in de twintig, begin dertig bent, heb je vaak nog niet de macht om dingen te veranderen, en wel de drive en de drang om dat te doen. Ik zit nu meer in een fase in mijn leven dat ik het uit handen kan geven, dat ik het leuk vind om andere mensen het voortouw te laten nemen en ze te stimuleren. Ik hoef niet meer zo nodig zelf te scoren, maar vind het mooi om anderen zover te krijgen dat ze het doen.’
‘Mijn grootste doel in mijn werk is nu inhoud zien te combineren met zakelijk succes. Als me dat lukt, ben ik heel tevreden.’
Wie is Karin van Gilst?
Geboren: 28 november 1964, Oosterbeek.
Burgerlijke staat: Samenwonend, twee kinderen (4 en 8 jaar).
Opleiding: Gemeentelijk Gymnasium in Hilversum. Nederlandse Taal en Letterkunde/Communicatiewetenschappen, UvA. Nima A, B en C (niet afgemaakt). Verscheidene managementopleidingen, onder meer Ashridge (UK) en Management Programme Sanoma (Helsinki School of Economics)
Loopbaan: Werkte onder meer bij HP/De Tijd, Nieuwe Revu, Adformatie (adjunct-hoofdredacteur), Intermediair (algemeen hoofdredacteur arbeidsmarkt VNU) en Viva (hoofdredacteur).
Is sinds 1 december 2007 directeur van Weekbladpers Tijdschriften. Ze is als uitgever verantwoordelijk voor Vrij Nederland, verder geeft WPT Psychologie Magazine, Yoga, Hollands Diep, J/M en Opzij uit. Onlangs werd het portfolio uitgebreid met de aankoop van ‘mindstyle magazine’ Happinez.
Ik dacht werkelijk dat Karin, met haar frisgeboende uiterlijk, te dom was om te poepen. Maar ze denkt dus echt na over hoe en wat, hoe Viva in elkaar steekt, hoe vrij Nederland, etcetera. Ik hoop dat ze het flink aan de stok gaat krijgen met Cisca Dresselhuys, die volgens mij wel verstand heeft van bladenmaken, maar teveel in het feminisme is blijven hangen. Cisca als hoofdredactrice bij de Viva is mijn ideaal.
Een ding: waar heeft de viva (of Karin) geageerd tegen vrouwen die 48 kilo wegen en de hele dag glazen water drinken? Is dat niet teveel eer voor de Viva? Meestal lees ik "bloemkoolsapnevel tegen slappe borsten" of "klei inslikken om te ontslakken", maar nooit eens een echte dokter die verstandige dingen zegt. Zoja, dan hoor ik het graag.
Vraag 2: kunne forummers solliciteren voor de baan als hoofdredacteur?
, maar eerlijk gezegd zit ik privé niet op foto's van andere mannen te wachten, dat voelt een beetje als vreemdgaan.
