Daar gaat ons belastinggeld.......

In feite wordt de noodlijdende bank 'Northern Rock' genationaliseerd. En dat in een land dat doorgaans de geneugten van de 'vrije markt' propageert.

Ook in de VS weten ze niet hoe hard ze de miljarden belastinggeld in 'de markt' moeten pompen om te voorkomen dat de beurs hard onderuit gaat en die zielige beleggers hun inleg kwijtraken.



Het is pathetisch om te zien hoe de onverantwoordelijkheid van de grote banken, waar jarenlang recordbedragen richting directie werden geschoven na wéér een succesvol jaar, op de belastingbetaler wordt afgewenteld.



Er is inmiddels 120 miljard dollar 'afgeboekt'. Er zit nog minimaal 280 miljard aan te komen. En pessimistischer geluiden spreken over rond de 1000 miljard.



Dag dollar.......

Int schreef op 27 februari 2008 @ 19:00:

Wat economen wel weten, omdat je dat gewoon uit kan rekenen, is dat de waarde van je huis niet van invloed is op de hoogte van je hypotheek. Die blijft gelijk, wat de onderliggende waarde ook wordt en er hoeft dus nooit meer geld bij en je hoeft dus nooit te verhuizen omdat de waarde van je huis verandert.

Bijzonder interessante informatie. Maar je ziet enkele zaken over het hoofd, vrees ik.



Stel, je koopt een huis voor 1.000.000, met een hypotheek van 800.000 Euro. De huizenmarkt stort finaal in, waardoor de marktwaarde van je huis daalt tot 500.000 Euro. Wedden dat de bank, bij de eerstvolgende verlenging van je hypotheek de rente verhoogt, zelfs al is de bankrente ondertussen volkomen gelijk gebleven, omdat ze geen onderpand voor de top van de lening hebben? (Gebeurde aan de lopende band begin jaren tachtig in Nederland. Ineens had iedereen een 'tophypotheek').

De banken dienen, als de waarde van het onderpand de lening niet langer dekt, ook maatregelen te nemen om dat risico af te dekken, wat autonoom zorgt voor hogere kosten die (op de een of andere manier) doorberekend worden aan de klant. Ergo: Hogere woonlasten.



Bij verkoop van de woning blijft de formele eigenaar zitten met (in dit geval) een schuld van 300.000 Euro zonder enig onderpand, en de rente over dergelijke kredieten is misselijkmakend.



Maar ik wil liever terug naar die determinanten. Je blijft daar om de hete brij heen draaien. Die determinanten zie jij als zekerheden. Maar het wemelt in de formules die een waarde toekennen aan die determinanten van jou van de aannames. Grootheden waar een econoom een waarde aan toekent die, op z'n best, gezien kan worden als een 'educated guess'.

In die determinanten lees ik bovendien niet meer dan: 'Als het goed gaat met de economie, gaat het goed met de economie'. De criteria om te bepalen of een land het goed doet interesseren mij maar matig. Veel belangrijker is het te weten hoe je daar komt, en als je daar bent, hoe je daar dan blijft.



Kijk naar de verschillende trajecten die Rusland en China hebben bewandeld in het nabije verleden. In de voormalige Sovjet Unie was het kennisniveau heel redelijk. Op sommige gebieden was de Sovjet Unie leidend, en er is geen land ter wereld waar zóveel mensen nog boeken lezen.

Wat ze niet hadden, was 'voldoende concurrentie' en 'open grenzen'. Maar daar bracht Boris Yeltsin verandering in.

Zeven mannen werden stinkend rijk, en de bevolking, die het onder de communisten al niet best had, verpauperde volkomen.



In China, met een lager kennisniveau, deden de politieke leiders het anders dan de economen van het IMF voor wenselijk hielden. Ze stimuleerden, van staatswege, de productie, verbeterden de scholing en zorgden voor een goede infrastructuur. Hoewel ze grotere economische vrijheden gaven aan de burgers, hielden ze de vinger aan de pols, zetten ze corrupte overheidsdienaren tegen de muur, en hieven indrukwekkende hoeveelheden belasting waar ze import en export mee reguleerden. De overschotten potten ze op, en daarmee kopen ze nu alles wat los en vast zit in de VS en de UK.



Poetin draaide die economische vrijheden weer de nek om, en ziedaar: Rusland herstelt zich.

Eind jaren zeventig betaalden mijn buren op zeker moment meer dan 14% rente over hun openstaande lening. Ik hoop dat ik je niet hoef te overtuigen van het gegeven dat 14% rente in de huidige markt de nekslag voor menig huishouden zou zijn?



Dat de corruptie in Rusland explosief steeg, kwam juist door die maatregelen die Yeltsin nam om de Russische economie in het gareel te duwen dat hem door de economen die hij raadpleegde was aangeraden. De zeven oligarchen die er met de poet vandoor gingen, deden dat door de aandelen van de fabrieken die alle burgers van de staat kregen op te kopen, waardoor ze volledige zeggenschap kregen over cruciale delen van de landelijke economie. Dat is geen corruptie. Die volgde op die ontwikkeling. De concentratie van kapitaal bij enkelen genereerde die corruptie. En dat was vanaf het begin van de discussie al mijn standpunt. De VS is de volgende op de lijst om het aan den lijve te mogen ondervinden.



Verder blijf ik in mijn maag zitten met die 'kennisinfrastructuur' van jou. Wat is dat dan? Maak het eens concreet.

Int schreef op 28 februari 2008 @ 16:15:

Die rente van 14% is bruto. Deze ging gepaard met veel inflatie en totaal andere marktomstandigheden dan nu. De netto rente zegt al veel meer. In de huidige markt zou 14% niet op te brengen zijn, maar in die markt was het een passend percentage dat wel op te brengen was.



(..)



Kennisinfrastructuur komt op de volgende dingen neer

- voldoende mensen met een hoge opleiding

- voldoende overdracht van kennis

- hoge mate van innovaties (uitvindingen e.d.)

- goed op de hoogte van moderne wetenschappelijk literatuur



Je kan het benaderen door:

- aantal studenten of afgestudeerden als percentage van de bevolking

- aantal universiteiten (maar dat is wel erg grof)

- aantal wetenschappelijke publicaties

- aantal hoogleraren (altijd relatief, natuurlijk)

- pecentage hoog opgeleide bevolking

- citatie-index van binnenlandse wetenschappers

- aantal innovaties

- uitgaven aan R&D

en zo zijn er nog wat meer indicatoren te bedenken. Maar 'een heel redelijk kennisniveau en op sommige gebieden leidend' is niet goed genoeg. De indeling is te vaag en het zegt niets over overdracht van kennis.

Sub hypotheken:



Mijn buurman, die het kind van de rekening was, vond van niet. Zijn lerarensalaris was niet toereikend.



Sub determinanten:



Maar goed, terug naar de determinanten, en in het bijzonder de 'kennisinfrastructuur' Ik neem aan dat je de cijfers voor de Sovjet Unie, in relatie tot Westerse landen, paraat hebt? Hoe zag dat eruit? Welke 'indicatoren' zijn er gebruikt om die vergelijking te faciliteren?



En hoe vergelijk je het kennisniveau van een student die in de VS op de universiteit zit omdat hij zo goed kan basketballen, met een student die aan een Sovjet-universiteit fysica studeert?



Hoe verwerk je, bij het tellen van de wetenschappelijke publicaties en citaties, het gegeven dat een Rus of een Chinees niet snel in een Engelstalig vakblad zal publiceren? (Of andersom, een Amerikaan in een Russisch of Chinees vakblad).



Wie bepaalt wat 'hoog opgeleid' is? De toelatingseisen voor een universiteit of hoge-school zijn in verschillende landen totaal niet vergelijkbaar. In de VS is een 'pa met geld' in de regel van grotere waarde dan een hoog IQ, bijvoorbeeld.



Hoe meet je het aantal 'innovaties' in Godsnaam? Is een Space Shuttle innovatiever dan een Soyuz met een gigantische capaciteit? Is het innovatiever om een mens op de maan te zetten dan een robot?



Uitgaven aan Research & Development. Hoe bepaal je dat als het overgrote deel van die uitgaven door de meeste landen geheim wordt gehouden? DARPA heeft in de VS, als overheidsinstelling, vele miljarden tot haar beschikking, waarmee het de meest uiteenlopende projecten bekostigt. Van 'Telepathie' tot 'Nanotechnologie'. Het exacte budget is niet bekend, en daarnaast zijn er nog talloze 'black' projects waar ook uit ander potjes geld heen gaat. Bij de voormalige Sovjet Unie kon je niet buiten een glazen bol om de hoogte van het bedrag dat aan R&D werd besteed te schatten, vrees ik.



Kortom, zoals ik maar blijf herhalen: het is 'natte vinger werk' op z'n best, waarbij ik sterk de indruk krijg dat economen de getallen kiezen die hun modellen bevestigen, en niet andersom, zoals het zou moeten zijn als je een prognose wilt maken.

Int schreef op 28 februari 2008 @ 18:25:

Hypotheken:

Individuele gevallen van zowel sneue als leuke dingen hou je altijd, daar is niets aan te doen. Maar anekdotisch bewijs is niet echt bewijs, je kan dit niet op basis van enkele individuele gevallen zeggen. Die heb je onder alle omstandigheden.

Ja, dat is helder. Zelf heb ik maximaal van geprofiteerd, maar ik weet nog hoe mensen mij totaal voor gek verklaarden toen ik tegen het eind van die crisis in de jaren tachtig een duur huis kocht. En daarin zie je terug dat niet alles met kille cijfers te verklaren is. Als het tij keert, maar de mensen houden hun geld op zak (of het tij keert, en mensen blijven uitgeven terwijl ze pas op de plaats zouden moeten maken) heeft dat gevolgen voor de economie. Dergelijke effecten zijn groter naarmate de veranderingen groter zijn.

Kijken we nu naar de VS, dan zie je een kamp dat meent dat de koers van de dollar haar dieptepunt heeft bereikt, en een kamp dat stelt dat het eind nog láng niet in zicht is. (Ik zit in dat tweede kamp).

Zowel voor de nationale economie, als voor de wereldeconomie, heeft dat gevolgen. Lees in het NRC van vandaag bijvoorbeeld het artikel waarin ruchtbaarheid wordt gegeven aan de groeiende vrees in bepaalde kringen dat de VS zich uit de problemen willen wringen door de koers van de dollar welbewust door de wringer te trekken. Dan wordt het voor institutionele beleggers en nationale overheden met veel dollar-obligaties wel belangrijk wanneer je die gaat 'afbouwen'. En op het moment dat China, de EU of de oliestaten die dollar laten schieten, kunnen de modellen van de economen in de prullenbak. Die zijn op zo'n calamiteit niet ingericht. En hoewel er dan dus niks is veranderd aan de 'determinanten', ben je knap de pineut als je in de VS woont, of daar je financiële reserves hebt geïnvesteerd.

Int schreef op 28 februari 2008 @ 18:25:Determinanten:

De problemen die jij noemt zijn allemaal aanwezig, uitgebreid besproken en zo goed mogelijk opgelost. Eventueel op meerdere manieren. Nee, ik ken niet alle oplossingen en ik ken niet de situaties van alle landen, maar ik ken de literatuur waarin dit wordt besproken, opgelost en uitgerekend. Wil je referenties?

Nou, de kans bestaat dat ik al wel bekend ben met die referenties, Hetzij rechtstreeks, of indirect via het werk van anderen.

Het gaat mij erom dat jij inziet dat de 'oplossingen' die gevonden zijn om tot vergelijkbare grootheden te komen bijna volledig zijn toe te schrijven aan de expertise van het gokken. En dat is dan nog in het gunstigste geval, want ik vrees dat velen in economenland er een gewoonte van maken om éérst uit te rekenen welke waarden ze in hun model dienen te stoppen om een uitkomst te krijgen die de realiteit benadert, alvorens die data te reconstrueren en te valideren. Op papier ziet het er allemaal schitterend uit, met prachtige statistieken en ingewikkeld ogende formules. Maar als je al op (tenminste) vijf manieren kunt 'uitrekenen' wat het verschil tussen arm en rijk is in een land, dan kan ik alleen maar zeggen: "Ach ja.............."

Int,



Voor het geval je dat als sneer bedoelt, dat je rijk moet zijn als je trends nauwkeurig kunt voorspellen: Ik heb geen klagen.



Maar inderdaad gaat het mij om die landen. Om de 'bekentenis' van Stiglitz, bijvoorbeeld, dat het beleid van het IMF en de Wereldbank, landen in de Derde Wereld compleet naar de verdommenis hebben geholpen. Opgezadeld met onbetaalbare schulden. En de bekentenis van John Perkins over zijn betrokkenheid bij het manipuleren van de 'Economic Forecasts' van landen om ingangen te creëren voor het 'extreme' kapitalisme van de aasgieren waar hij voor werkte binnen de Amerikaase overheid.



Juist omdat het zo'n onsamenhangend geheel is, die economische wetenschap, is het een broedplaats voor de 'Firma List & Bedrog'. En inderdaad: Er wórden mensen stinkend rijk op die manier. Dat is op zich al een behoorlijk schandaal, maar ze worden nu té rijk. Ook voor henzelf is dat, op de wat langere termijn, niet gunstig. Maar dit type mens heeft nooit genoeg. Bill Gates houdt vol dat het allemaal wel mee valt, en hij ook ethische doelen steunt. Warren Buffett is in zekere zin ook nog wel bevlogen, en derhalve ook al járen een verklaard tegenstander van het economische beleid van Bush. Een kop luidde: "Buffett slams dividend tax cut. One of world's richest calls plan 'voodoo economics,' says it puts burden on low-income families."

Maar zij zijn niet alleen uitzonderingen op de regel, maar gaan bovendien niet zover dat ze de buitenkansjes die hun kant op komen laten schieten. Buffett kan het zich hoe dan ook niet permitteren, omdat hij zijn beleggers bij Berkshire Hathaway daarmee in rap tempo kwijt zou raken. En wie kan hen dat kwalijk nemen? Als wij niet op onze zaakjes willen letten..............

Int,



Het is al tijden een tweespraak, waarbij we elkaar niet echt naderen. Jij ziet de gevaren niet, en zweert bij de modellen waarmee je vertrouwd bent. Van mijn kant kan ik alleen maar zeggen dat ik op geen enkele manier tegen onderzoek naar marktwerking ben, net zo goed als ik de psychologie en klimatologie interessant genoeg vind om mij over de vorderingen op de hoogte te houden. Maar hoezeer het mij ook spijt, de progressie op deze terreinen is niet alleen behoorlijk traag, maar ook nog eens in belangrijke mate een kwestie van 'wishful thinking'.



De suggestie dat de gehanteerde modellen in economenland eenduidig zijn, en een accuraat beeld geven van de processen, is een illusie. Voor de ontwikkeling van de economie als wetenschap zou het héél veel beter zijn als dat kwartje zou vallen. Maar het is, zoals altijd, vooral een kwestie van geld. Geen budget als je niks concreets te bieden hebt.



Ondertussen zien we twee verschillende kampen ontstaan, met 'de EU' aan de ene, en 'de VS' aan de andere kant. China, Rusland en de OPEC-staten profiteren van de geboden kansen. Na de uitverkoop van de staatsbelangen in de tachtiger en negentiger jaren, waarbij het volk in de Westerse landen de zeggenschap (via de stembus) over essentiële delen van de economie kwijtraakte aan het 'particulier bezit', omdat dat het allemaal véél beter en goedkoper kon, worden die delen nu weer opnieuw genationaliseerd. Zij het dat nu de bevolking van China, Rusland en de olieproducerende staten de eigenaren worden via hun 'staatsinvesteringsmaatschappijen'.

Int schreef op 01 maart 2008 @ 17:43:

En vanaf het punt waar wij het met elkaar eens zijn, komt jij aanzetten met de theorieën die bij anti-globalisten zo populair zijn, doorspekt met paranoia, achterdocht, doemscenario's en complottheorieën.

Vind je dat zelf nou ook niet behoorlijk suggestief? Ik grossier in verwijzingen naar feiten die mijn stellingen onderbouwen. Als ik Perkins aanhaal, dan doe ik dat niet omdat ik paranoia ben, of 'geloof' in complottheorieën zoals iemand die gelooft dat we door aliens belaagd worden, danwel 'The protocols of the Elders of Zion' tegen de borst gedrukt houdt. De man bestaat, schrijft over zichzelf, en wat hij de afgelopen decennia heeft uitgevreten. Dat is geen fantasie, maar aantoonbaar de realiteit. Ik weet niet of je zijn boek al hebt gelezen, maar ik zou dat écht een keer doen!



Doemscenario's zijn in aanleg even valide als 'rozengeur-en-maneschijn' scenario's. Het gaat om de kansen dat ze realiteit worden. De grondstoffenprijzen (met name in dollars) gaan ballistisch. De inflatie in de VS is hoger dan verwacht. Het gaat écht de verkeerde kant op. En hoe komt dat dan, volgens jou, als het allemaal wel goed zit? Als de 'determinanten' voor de VS op 'groen' staan?



Als ik je wijs op een (relatief) enorme welvaartsgroei in het Rusland van Poetin nadat hij de teugels daar strak aanhaalde, waarmee hij de 'determinanten' even liet voor wat ze waren, vind je wel weer een verhaal (corruptie) die eigenlijk je eerder betoog volledig ondergraaft. Alsof corruptie in het huidige Rusland door de maatregelen van Poetin nu tot het verleden behoren! Toch vervijfvoudige het gemiddelde inkomen van de Russen in evenzoveel jaren.



In de praktijk 'filteren' economen zulke ontwikkelingen, die ze dan toeschrijven aan eenmalige effecten (stijging olieprijs?), om vervolgens weer uit te komen bij getallen die in hun modellen passen. Maar dat is toch bezopen?

Int schreef op 01 maart 2008 @ 19:27:

Als een Japanner of een Japans bedrijf aandelen koopt van een Westers bedrijf, noem jij dat bijvoorbeeld een nationalisatie van dat bedrijf door een ander land.

Ho, ho! Dat is een (opzettelijke?) verkeerde interpretatie van de trend waar ik naar verwijs. Als een staatsfonds (Chinees, Russisch of 'OPEC'), een Westers bedrijf koopt, is dat defacto een re-nationalisatie. Het betreffende fonds is het bezit van een overheid (of Sheik die in z'n eentje de overheid van een Golfstaat vertegenwoordigt). Je moet al wel héél krom redeneren als je je eigen overheid zo'n rol niet toevertrouwd, maar in die vreemde overheden duidelijk alle kenmerken tegenkomt van het 'vrije markt denken'. Al helemaal waar het die landen betreft!

(Ik geef die landen overigens groot gelijk! Ze maken, zoals het een goed kapitalist betaamt, gebruik van de steken die anderen laten vallen).

Int schreef op 01 maart 2008 @ 19:27:Heb je Geography and Trade eigenlijk wel eens gelezen? Helemaal? En wat vond je er van?

Mwhoah.........

Je moet niet denken dat ik tegen internationale handel ben. Allerminst! En in die zin wil ik ook helemaal niet dat barrières van weleer opnieuw worden opgetrokken in een soort van blinde paniek. In de VS zijn Clinton en Obama het er inmiddels roerend over eens dat Nafta een fout was. Pikant is dat Hillary's echtgenoot Nafta in de verf heeft gezet.

Er moet, nationaal en internationaal, nagedacht worden over welk deel van de economie voor een land van 'strategisch belang' is, en wat je aan de consumptiedrift kunt overlaten.

Als de overheid ons allemaal in de trein wil zien zitten, moeten ze de 'guts' hebben om de NS te re-nationaliseren, en treinvervoer gratis te maken. Bijvoorbeeld. Energie, schoon drinkwater, bepaalde infrastructuur, (verzekering voor het verkrijgen van) gezondheidszorg en nog zo wat zaken hoort de bevolking als collectief te beheren.

Int schreef op 01 maart 2008 @ 19:27:Corruptie noemde ik al voordat jij met je voorbeeld over Rusland kwam, dat kan je nalezen, misschien dat dat je overtuigt.

Het was (aanvankelijk) geen 'determinant'. Maar waar het mij om gaat is iets anders: Als de realiteit niet klopt met de modellen, wordt er 'gefilterd'. Of er wordt gekozen voor een andere 'uitsnede'. En daar gaat het goed fout!

In de psychologie zie je iets dergelijks: In de Scandinavische landen werd dertig jaar geleden een wet ingevoerd die het ouders verbood om hun kind een 'opvoedkundige tik' te geven. De modellen stelden dat dit een gunstige uitwerking zou hebben op het aantal gevallen van kindermishandeling. Maar het tegenovergestelde bleek waar. Ten eerste explodeerde het geweld tussen kinderen onderling. En ook het aantal gevallen van kindermishandeling steeg.

Dus wat deed men? Eerst probeerden ze het met een andere 'uitsnede', waardoor de effecten van een andere wet (die ouders na een scheiding verplichtte beiden betrokken te blijven bij de opvoeding van de kinderen), en die wél duidelijk positief was, voor te stellen als effect van de gewraakte wet.

Daarna, toen dat 'spiel' werd doorzien, legde men 'filters' over de data. Dat geweld tussen kinderen toenam was niet vreemd, want dat was een wereldwijde trend.......... Filtertje eroverheen, en ziedaar: Model klopte weer!

Voorbeeld waar je als econoom misschien geen boodschap aan hebt, maar ik hoop dat je het beeld herkent: Aanpassingen BNP-China, bijvoorbeeld.

Int schreef op 01 maart 2008 @ 19:27:Verder vind ik het heel lastig dat je steeds van land switcht. In je openingspost heb je het over een bank uit het VK en begin je over de VS. Dan heb je het over Nederland, vervolgens weer over de VS en als ik dan met tegenargumenten kom, gaat het ineens over Rusland of China. Dan kom ik weer met tegenargumenten en hop, je gaat weer naar Afrika of de VS en na mijn argumenten heb je het nu ineens weer over Rusland. Dat lijkt meer op ontwijken en debateertechnieken dan op het aandragen en afwegen van argumenten. Kies je land en laten we het daar eens over hebben en daarbij heb ik een sterke voorkeur voor Nederland, omdat dat ons het meest raakt. Als tweede op mijn lijstje staat Duitsland, die heeft veel meer invloed op onze economie dan de VS of Rusland of China en de kans dat dat nog heel lang zo blijft is vrij groot. De kans dat dat ooit verandert is 100%, maar wanneer is natuurlijk de grote vraag, maar voorlopig iig nog niet.

Als de economie van de VS instort, heeft dat wel degelijk enorme gevolgen voor onze economie! Dat hoeft niet zonder meer negatief te zijn. Integendeel: Ik zie zat kansen! Maar die moeten we dan wel benutten! Nu leunen we nog veel te gemakkelijk achterover en klussen we wat in de marge, als BV Nederland. Als 'Europa' kunnen we de plek van de VS innemen als we het goed spelen, maar niet als we trachten de VS naar de bek te praten en dezelfde fouten maken als zij maken!



Je link werkte niet, maar ik kende de weddenschap al. In dit verband wel weer aardig om te zien dat de grondstoffenprijzen op dit moment compleet door het dak gaan! En dat je in verscheidene artikelen ook verwijzingen vindt naar 'overbevolking' als oorzaak. Althans, een groeiende populatie gekoppeld aan een groeiende welvaart, zoals het gisteren nog in het NRC werd beschreven (op voorspraak van de VN).



Maar, ik herhaal het nog maar een keer: Ik ben helemaal géén 'doemdenker'. Als ik zie dat iets anders gaat dan de meeste mensen denken, dan zeg ik het. Voor mijzelf maak ik mij niet onmiddellijk zorgen. Maar het is zo sneu als je achteraf moet concluderen dat je het had kúnnen weten, dat mensen het ook tegen je hebben gezegd, maar dat je zo rotsvast geloofde in je dogma's dat het niet aan je besteed was. Toch?

Er zit een beetje een dubbele bodem in die conclusie. Sommige grondstoffen zullen, door innovatie, niet meer (in die mate) nodig zijn, waardoor de prijs zal dalen. Neem bijvoorbeeld steenkool, dat in de meeste Westerse landen niet meer rendabel te winnen is, op dit moment.

Vertrouwen op die innovatie is geen blijk van overmoed, en in die zin ben ik het ook van harte met de stelling eens. Je hebt mij dan ook niet horen zeggen dat het verval dat ik waarneem wordt veroorzaakt door aspecten die Ehrlich opvoerde, en die je in 'Groene' kring regelmatig langs ziet komen.

Waar die conclusie ons op een dwaalspoor brengt, is dat er de suggestie vanuit gaat dat we volledig kunnen vertrouwen op 'de markt' om die technologische doorbraken te realiseren. Dat is niet alleen in strijd met de historische realiteit, maar vloeit ook op geen enkele wijze uit de aanname voort. In de zin van deze discussie hangt de hele stelling dan ook in het luchtledige.



Waar het mij om gaat, is dat een opeenhoping van kapitaal een feodale samenleving creëert. En het ultieme kenmerk van zo'n samenleving is economische stagnatie op een dieptriest niveau. Paleizen voor de 'Koning', en de 'Zwarte Dood' voor het volk.



Het voorkomen dat zo'n feodale samenleving zich ontwikkelt, vergt een bewuste inspanning en een actieve overheid.

Innovatie wordt op de meeste terreinen afgedwongen door de overheid. Om nou niet weer aan te moeten komen met die waanzinnige hoeveelheid geld waar DARPA over beschikt, maar eens een ander voorbeeld. Medicijnen.

Hoewel velen in de Westerse wereld denken dat vooruitgang op dit gebied grotendeels wordt gestuurd door de vraag, is dat beeld onjuist. Vrijwel alle belangrijke doorbraken op dit gebied zijn het resultaat van onderzoek aan universiteiten dat grotendeels, of geheel, betaald werd door overheden. Dat geldt ook (juist?) voor de VS. Waar fabrikanten goed in zijn, is het modificeren van bestaande medicijnen om de levensduur van de patenten op te kunnen rekken, en zo hun winst te vergroten. Ook steken ze veel geld in politieke partijen om gedaan te krijgen dat ze experimentele medicijnen op de markt kunnen afzetten voor ze goed gecontroleerd zijn.



Maar we zwerven maar om de 'hamvraag' heen, en misschien moet ik er dan een andere draai aan geven.



Je bent ongetwijfeld bekend met het Pareto Principle, oftewel de 80/20 verdeling die Pareto vond in tal van statistieken als kritische succesfactor, om het zo maar even (te) kort en (te) bondig samen te vatten.



Een econoom kijkt naar '100%', en hoe dat verandert als nominale grootheid. 100% blijft 100%, maar kan wel een grotere of kleinere absolute hoeveelheid vertegenwoordigen.

Mijn stelling is nu, dat die Pareto-norm van fundamentele invloed is op de ontwikkeling van de grootte van die '100%', en dat het belang daarvan wordt onderschat. Met andere woorden: Als (zeg) 20% van de bevolking 80% van alle kapitaal bezit, is dat een kritische waarde.



Nou liever geen technische discussies over de Pareto-efficientie, want daar schieten we nog niks mee op. Het gaat er mij om dat er een kantelpunt is in de vermogensdistributie dat autonoom van grote invloed is op de groei (of krimp) van de economie.



(Over Perkins kunnen we het hier ook hebben. Ik vrees dat de interesse niet echt groot is bij anderen, en het zou mij verbazen als er hier nog mensen meelezen...)

Hier raken we weer verzeild in een status-discussie, die de essentie verbergt. Ik heb zelf de indruk dat Perkins juist heel goed is opgeleid. Hij weet wat hij doet, en wat daar de gevolgen van zullen zijn. Het betreft hier een vooropgezet plan om Derde Wereldlanden aan de VS te verplichten, en de grondstoffen voorraden te kunnen plunderen. En het plan werkt. Dus wat is er dan niet goed?



Wat er niet goed is, is dat al die topeconomen, voorzover ze niet op de hoogte waren van het achterliggende plan, bij IMF en Wereldbank, danwel in dienst van die regeringen, niet door hadden dat ze grotelijks belazerd werden.

Ja, Stiglitz kreeg het uiteindelijk door, en dat kostte hem zijn baan. Overigens zonder dat er in 'economenland' meteen een storm van kritiek opstak en alle economen ter wereld de handen ineen sloegen om hem op die plek te behouden.



Kennelijk lees je ook tamelijk selectief, want in het geval van Indonesië ging het primair om de bouw van electriciteitscentrales. In Ecuador was het doel de olie in dat land. Waarbij gesuggereerd werd (vanuit die bolwerken waar economen oververtegenwoordig zijn) dat de economisch opleving die dit met zich mee zou brengen (met wagenwijd open grenzen en de verplichting geen tarieven te heffen die de 'handel' met de VS en Europa zou kunnen schaden), als vanzelf tot een hogere welvaart en betere educatie van de bevolking zou leiden.



Het wordt natuurlijk wel érg precair als je nu aankomt met de stelling dat die top economen wel economen zijn, maar niet van het kaliber 'uitverkorenen'. Degenen die namelijk bekend zijn met de 'determinanten', wat eigenlijk slechts bij een kleine groep ingewijden het geval is. En dat die ook geen alarm sloegen, omdat ze zich daar boven verheven voelden. Dan ben je mij definitief kwijt, ben ik bang.