Overig
alle pijlers
Dialect is mooi
donderdag 13 november 2014 22:29
Ik ben benieuwd naar dialecten. En dat in een brede zin. Van het geknauw van de grunningers en het lijzige van de Amsterdammers, het luie van de Hagenees tot aan het voor mij moeilijke van de taal van de voerstreek onder Maastricht en alles wat er tussen zit.
Spreek je het zelf (nog) ?
Welke woorden gebruik je tegenwoordig nog die afwijken van het ABN?
Of ken je van vroeger?
Wat vind je zelf van je eigen dialect en hoe kijk je aan tegen andere dialecten?
Ik zelf kom uit de buurt van Rotterdam en pak wat mee van dat dialect en uitdrukkingen maar meer nog bekend met de Krimpenerwaard.
Zo heb ik het over biggels ruchten met de kluitenruif. Dat is onkruid wieden tussen de kiezelstenen met een hark.
En boerenstevig is een wurvel met twee spijkers. Een wurvel is dat draaiende houtje om bijvoorbeeld een konijnenhok dicht te maken. En zo is boerenstevig dus iets dat het zo stevig is dat het niet meer werkt.
Ook naar het Fries ben ik benieuwd, maar durf dat geen dialect te noemen. Evenals het Limburgs.
Spreek je het zelf (nog) ?
Welke woorden gebruik je tegenwoordig nog die afwijken van het ABN?
Of ken je van vroeger?
Wat vind je zelf van je eigen dialect en hoe kijk je aan tegen andere dialecten?
Ik zelf kom uit de buurt van Rotterdam en pak wat mee van dat dialect en uitdrukkingen maar meer nog bekend met de Krimpenerwaard.
Zo heb ik het over biggels ruchten met de kluitenruif. Dat is onkruid wieden tussen de kiezelstenen met een hark.
En boerenstevig is een wurvel met twee spijkers. Een wurvel is dat draaiende houtje om bijvoorbeeld een konijnenhok dicht te maken. En zo is boerenstevig dus iets dat het zo stevig is dat het niet meer werkt.
Ook naar het Fries ben ik benieuwd, maar durf dat geen dialect te noemen. Evenals het Limburgs.
En ik ontdekte iets, bitterder dan de dood: de vrouw, die een valstrik is en wier hart een net is en wier handen boeien zijn.
vrijdag 14 november 2014 17:31
quote:liara schreef op 14 november 2014 @ 10:31:
Nou las ik net dat Limburgs een officiele taal schijnt te zijn, maar ze verstaan elkaar onderling niet eens. En Noord en Zuid schijnt ook nogal een hekel aan elkaar te hebben. Vreemd volkje daar
Nee hoor. Alleen Maastricht is een buitenbeentje, die zijn verwaand . Het standaard grapje: ich heur get loeien... Maastrichtenaren zeggen niet 'wo' (waar) maar boe.
En dan mestreech is neet breid mer laaaaaaaaaaaank (omdat ze bepaalde woorden erg lang 'trekken')
Nou las ik net dat Limburgs een officiele taal schijnt te zijn, maar ze verstaan elkaar onderling niet eens. En Noord en Zuid schijnt ook nogal een hekel aan elkaar te hebben. Vreemd volkje daar
Nee hoor. Alleen Maastricht is een buitenbeentje, die zijn verwaand . Het standaard grapje: ich heur get loeien... Maastrichtenaren zeggen niet 'wo' (waar) maar boe.
En dan mestreech is neet breid mer laaaaaaaaaaaank (omdat ze bepaalde woorden erg lang 'trekken')
Nee heb je, ja kun je krijgen
vrijdag 14 november 2014 17:44
quote:ollekebollekeknolleke schreef op 14 november 2014 @ 16:25:
Daar moet ik als midden limburger ook echt mijn best voor doen, om mensen uit die kant te verstaan. Ik kom uit de regio: in Remunj laupen de hunj mit de kunj euver de grunj en det is zunj.Haha, die vertelde opa altijd. Met de toevoeging 'en doarom hobbe zie gen vrunj' (daarom hebben zij geen vrienden).
Daar moet ik als midden limburger ook echt mijn best voor doen, om mensen uit die kant te verstaan. Ik kom uit de regio: in Remunj laupen de hunj mit de kunj euver de grunj en det is zunj.Haha, die vertelde opa altijd. Met de toevoeging 'en doarom hobbe zie gen vrunj' (daarom hebben zij geen vrienden).
Nee heb je, ja kun je krijgen
vrijdag 14 november 2014 18:00
Verleden jaar heb ik meegedaan aan een promotieonderzoek naar dialecten.
Je moest aangeven waar je vandaan kwam, waar je had gewoond ( en hoelang), idem voor je ouders. Ook mijn kinderen hebben meegedaan.
Mijn ouders hebben een duidelijk accent maar opvallender is hun taalgebruik ( woordjes), ik heb in verschillende delen vh land gewoond, mijn kinderen zijn nooit verhuisd.
Er waren 2 teksten die je moest voorlezen en er werd een interview gehouden met je ( voor spontaan taalgebruik), alles via Skype.
Ik bleek een zeer licht randstedelijk accent te hebben, niet gespecificeerd , waarin dmv woordgebruik en zinsbouw de afkomst van mijn ouders herkenbaar was, evenals de gebieden waar ik woonde.
Mijn oudste ( als enige tweetalig) sprak accentloos, is vervolgens gevraagd verder mee te doen daarom.
Mijn jongsten spraken licht randstedelijk, ook niet gespecificeerd, met invloeden van jeugdtaal ( bijv stopwoordjes die 'in' waren in het woongebied)
Ik vind een accent of dialect altijd wel leuk maar heb wel moeite met jonge mensen die alleen plat kunnen praten en niet enigzins buiten dat dialect e/o niet beseffen dat ze in dialect praten. Dat zorgt er voor dat je buiten je woongebied je je slecht verstaanbaar kunt maken.
Je moest aangeven waar je vandaan kwam, waar je had gewoond ( en hoelang), idem voor je ouders. Ook mijn kinderen hebben meegedaan.
Mijn ouders hebben een duidelijk accent maar opvallender is hun taalgebruik ( woordjes), ik heb in verschillende delen vh land gewoond, mijn kinderen zijn nooit verhuisd.
Er waren 2 teksten die je moest voorlezen en er werd een interview gehouden met je ( voor spontaan taalgebruik), alles via Skype.
Ik bleek een zeer licht randstedelijk accent te hebben, niet gespecificeerd , waarin dmv woordgebruik en zinsbouw de afkomst van mijn ouders herkenbaar was, evenals de gebieden waar ik woonde.
Mijn oudste ( als enige tweetalig) sprak accentloos, is vervolgens gevraagd verder mee te doen daarom.
Mijn jongsten spraken licht randstedelijk, ook niet gespecificeerd, met invloeden van jeugdtaal ( bijv stopwoordjes die 'in' waren in het woongebied)
Ik vind een accent of dialect altijd wel leuk maar heb wel moeite met jonge mensen die alleen plat kunnen praten en niet enigzins buiten dat dialect e/o niet beseffen dat ze in dialect praten. Dat zorgt er voor dat je buiten je woongebied je je slecht verstaanbaar kunt maken.
Je bent zelf een theepot
vrijdag 14 november 2014 19:05
[quote]ollekebollekeknolleke schreef op 14 november 2014 @ 11:06:
[...]
Denk ook aan dit beeld: juist door ons dialect worden we vaak als "achterlijk" of "dom" versleten. Vaak door media zo in beeld gebracht (en ja sommige komen nooit weg uit hun geboortedorp maar dat heb je overal, wellicht iets vaker buiten de randstad). Neemt niet weg dat we dan inderdaad af en toe argwanend zijn.
[/quote
Helemaal mee eens..... Iedere keer wanneer er in Limburg iets gaande is en er een item op tv verschijnt, vinden ze weer ergens zo'n uit de klei getrokken 'brikkebekker' die nooit verder heeft gekeken dan zijn dorpsgrenzen en voor wie ABN een vreemde taal is... Liefst met het geluid van kerkklokken op de achtergrond....
[...]
Denk ook aan dit beeld: juist door ons dialect worden we vaak als "achterlijk" of "dom" versleten. Vaak door media zo in beeld gebracht (en ja sommige komen nooit weg uit hun geboortedorp maar dat heb je overal, wellicht iets vaker buiten de randstad). Neemt niet weg dat we dan inderdaad af en toe argwanend zijn.
[/quoteHelemaal mee eens..... Iedere keer wanneer er in Limburg iets gaande is en er een item op tv verschijnt, vinden ze weer ergens zo'n uit de klei getrokken 'brikkebekker' die nooit verder heeft gekeken dan zijn dorpsgrenzen en voor wie ABN een vreemde taal is... Liefst met het geluid van kerkklokken op de achtergrond....
vrijdag 14 november 2014 19:11
quote:mukske schreef op 14 november 2014 @ 19:05:
[quote]ollekebollekeknolleke schreef op 14 november 2014 @ 11:06:
[...]
Denk ook aan dit beeld: juist door ons dialect worden we vaak als "achterlijk" of "dom" versleten. Vaak door media zo in beeld gebracht (en ja sommige komen nooit weg uit hun geboortedorp maar dat heb je overal, wellicht iets vaker buiten de randstad). Neemt niet weg dat we dan inderdaad af en toe argwanend zijn.
[/quote
Helemaal mee eens..... Iedere keer wanneer er in Limburg iets gaande is en er een item op tv verschijnt, vinden ze weer ergens zo'n uit de klei getrokken 'brikkebekker' die nooit verder heeft gekeken dan zijn dorpsgrenzen en voor wie ABN een vreemde taal is... Liefst met het geluid van kerkklokken op de achtergrond....
Vooral die kerkklokken doen het hem!!!
Vooroordelen zullen nooit weggaan. Ik vind het alleen jammer dat sommige mensen iemand beoordelen op basis van dialect / accent, terwijl dat zo weinig zegt over de persoon zelf.
[quote]ollekebollekeknolleke schreef op 14 november 2014 @ 11:06:
[...]
Denk ook aan dit beeld: juist door ons dialect worden we vaak als "achterlijk" of "dom" versleten. Vaak door media zo in beeld gebracht (en ja sommige komen nooit weg uit hun geboortedorp maar dat heb je overal, wellicht iets vaker buiten de randstad). Neemt niet weg dat we dan inderdaad af en toe argwanend zijn.
[/quoteHelemaal mee eens..... Iedere keer wanneer er in Limburg iets gaande is en er een item op tv verschijnt, vinden ze weer ergens zo'n uit de klei getrokken 'brikkebekker' die nooit verder heeft gekeken dan zijn dorpsgrenzen en voor wie ABN een vreemde taal is... Liefst met het geluid van kerkklokken op de achtergrond....
Vooral die kerkklokken doen het hem!!!
Vooroordelen zullen nooit weggaan. Ik vind het alleen jammer dat sommige mensen iemand beoordelen op basis van dialect / accent, terwijl dat zo weinig zegt over de persoon zelf.
vrijdag 14 november 2014 19:15
Hier een zuid-limburgse. Opgevoed in het dialect maar met 4 jaar gezegd dat ik toch echt nederlands wilde praten want mijn zussen deden dat ook (zij zijn voor een groot deel opgegroeid in brabant). Mijn ouders zijn nooit gestopt met dialect tegen mij te praten. Ik praat gewoon nederlands terug. Maar ben ik boos dan komt alles eruit in het dialect haha.
En ja hier zei iemand boven mij dat iedereen elkaar hier in het dialect aanspreekt. Wij limburgers zijn trots op ons taaltje en willen ook niet dat dit verloren gaat. Ik heb er spijt van dat ik nederlands ben gaan praten maar als ik wil spreek ik nog vloeiend dialect!
En ja hier zei iemand boven mij dat iedereen elkaar hier in het dialect aanspreekt. Wij limburgers zijn trots op ons taaltje en willen ook niet dat dit verloren gaat. Ik heb er spijt van dat ik nederlands ben gaan praten maar als ik wil spreek ik nog vloeiend dialect!
vrijdag 14 november 2014 20:34
Oh trouwens, er zijn nog wel 2 woorden hier in het dialect waarvan ik ontzettend blij ben dat ik ze heb leren kennen want er is geen Nederlands equivalent dat een beetje in de buurt komt bij wat het woord betekent.
kühmen
knotteren.
Geen idee of ik het woord kühmen zo schrijf. Beide woorden geven een geluid weer. Kan nauwelijks uitleggen waar het geluid op lijkt. Kühmen is een beetje jengelen/mopperen/kreunen bij onvrede. Knotteren ook maar dan nog ietsje luider/dwingender.
Mijn zoontje kühmt en knottert er wat op los. Maar als ik zou zeggen dat het mopperen, jengelen of kreunen is dan komt toch gevoelsmatig nét niet in de buurt bij het geluid dat hij produceert.
kühmen
knotteren.
Geen idee of ik het woord kühmen zo schrijf. Beide woorden geven een geluid weer. Kan nauwelijks uitleggen waar het geluid op lijkt. Kühmen is een beetje jengelen/mopperen/kreunen bij onvrede. Knotteren ook maar dan nog ietsje luider/dwingender.
Mijn zoontje kühmt en knottert er wat op los. Maar als ik zou zeggen dat het mopperen, jengelen of kreunen is dan komt toch gevoelsmatig nét niet in de buurt bij het geluid dat hij produceert.
vrijdag 14 november 2014 22:09
quote:NYC schreef op 14 november 2014 @ 20:34:
Oh trouwens, er zijn nog wel 2 woorden hier in het dialect waarvan ik ontzettend blij ben dat ik ze heb leren kennen want er is geen Nederlands equivalent dat een beetje in de buurt komt bij wat het woord betekent.
kühmen
knotteren.
Geen idee of ik het woord kühmen zo schrijf. Beide woorden geven een geluid weer. Kan nauwelijks uitleggen waar het geluid op lijkt. Kühmen is een beetje jengelen/mopperen/kreunen bij onvrede. Knotteren ook maar dan nog ietsje luider/dwingender.
Mijn zoontje kühmt en knottert er wat op los. Maar als ik zou zeggen dat het mopperen, jengelen of kreunen is dan komt toch gevoelsmatig nét niet in de buurt bij het geluid dat hij produceert.
Wat denk je dan van hoddele, foddele en sjraavele?
Dan kennen we hier ook nog de 'vottetesj' oftewel kontzak, de 'kloemel' oftewel prul, een 'fehke' is een laag poortje en 'ene kuusj' een varken. Hier vraag je ook niet om een draagzak maar om een 'tuut' en vervelende kinderen zijn 'misselike poete'.
Koken doen we in 'ketele' en 'vla' is gebak, wil je vanillevla, hopjesvla o.i.d. dan moet je vragen om pudding!
De snackbar heet hier 'friture' en daar halen we geen patat maar 'friet'.
In je tuin wroeten heet 'dabbe' en onkruid is 'kroetwösj'.
Koffie drinken we uit 'ein tas' en gebak eten we van 'ene teiller'.
Krijg je ruzie met iemand dan word je 'flink doargeloate' en krijg je 'ene oppe moel of op die naas'.
Oh trouwens, er zijn nog wel 2 woorden hier in het dialect waarvan ik ontzettend blij ben dat ik ze heb leren kennen want er is geen Nederlands equivalent dat een beetje in de buurt komt bij wat het woord betekent.
kühmen
knotteren.
Geen idee of ik het woord kühmen zo schrijf. Beide woorden geven een geluid weer. Kan nauwelijks uitleggen waar het geluid op lijkt. Kühmen is een beetje jengelen/mopperen/kreunen bij onvrede. Knotteren ook maar dan nog ietsje luider/dwingender.
Mijn zoontje kühmt en knottert er wat op los. Maar als ik zou zeggen dat het mopperen, jengelen of kreunen is dan komt toch gevoelsmatig nét niet in de buurt bij het geluid dat hij produceert.
Wat denk je dan van hoddele, foddele en sjraavele?
Dan kennen we hier ook nog de 'vottetesj' oftewel kontzak, de 'kloemel' oftewel prul, een 'fehke' is een laag poortje en 'ene kuusj' een varken. Hier vraag je ook niet om een draagzak maar om een 'tuut' en vervelende kinderen zijn 'misselike poete'.
Koken doen we in 'ketele' en 'vla' is gebak, wil je vanillevla, hopjesvla o.i.d. dan moet je vragen om pudding!
De snackbar heet hier 'friture' en daar halen we geen patat maar 'friet'.
In je tuin wroeten heet 'dabbe' en onkruid is 'kroetwösj'.
Koffie drinken we uit 'ein tas' en gebak eten we van 'ene teiller'.
Krijg je ruzie met iemand dan word je 'flink doargeloate' en krijg je 'ene oppe moel of op die naas'.
zaterdag 15 november 2014 08:07
Oja hahah Limburg: alles = pudding (dus ook yoghurt)
En inderdaad koffie uit een tas. Bij mij staan ook alleen maar tassen in de keuken en geen kleine kopjes
Ooit een brabantse zin die ik echt niet verstond: alsonslenieakkedeert (uitgesproken als alsozlenieakkedeert) of zoiets. Lees: als ons Len(ie) (n)iet akkedeert ofzoiets. Denk het zal wel en heb maar niet naar de betekenis gevraagd.
En inderdaad koffie uit een tas. Bij mij staan ook alleen maar tassen in de keuken en geen kleine kopjes
Ooit een brabantse zin die ik echt niet verstond: alsonslenieakkedeert (uitgesproken als alsozlenieakkedeert) of zoiets. Lees: als ons Len(ie) (n)iet akkedeert ofzoiets. Denk het zal wel en heb maar niet naar de betekenis gevraagd.
zaterdag 15 november 2014 09:26
quote:NYC schreef op 14 november 2014 @ 20:34:
Oh trouwens, er zijn nog wel 2 woorden hier in het dialect waarvan ik ontzettend blij ben dat ik ze heb leren kennen want er is geen Nederlands equivalent dat een beetje in de buurt komt bij wat het woord betekent.
kühmen
knotteren.
Geen idee of ik het woord kühmen zo schrijf. Beide woorden geven een geluid weer. Kan nauwelijks uitleggen waar het geluid op lijkt. Kühmen is een beetje jengelen/mopperen/kreunen bij onvrede. Knotteren ook maar dan nog ietsje luider/dwingender.
Mijn zoontje kühmt en knottert er wat op los. Maar als ik zou zeggen dat het mopperen, jengelen of kreunen is dan komt toch gevoelsmatig nét niet in de buurt bij het geluid dat hij produceert.
Kühmen betekent in het Nederlands kermen en knotteren is mopperen.
Ik kan me wel voorstellen dat het gevoelsmatig 'iets anders' betekent. Ik vind de Limburgse varianten in deze ook gewoon vriendelijker en gezelliger klinken.
Oh trouwens, er zijn nog wel 2 woorden hier in het dialect waarvan ik ontzettend blij ben dat ik ze heb leren kennen want er is geen Nederlands equivalent dat een beetje in de buurt komt bij wat het woord betekent.
kühmen
knotteren.
Geen idee of ik het woord kühmen zo schrijf. Beide woorden geven een geluid weer. Kan nauwelijks uitleggen waar het geluid op lijkt. Kühmen is een beetje jengelen/mopperen/kreunen bij onvrede. Knotteren ook maar dan nog ietsje luider/dwingender.
Mijn zoontje kühmt en knottert er wat op los. Maar als ik zou zeggen dat het mopperen, jengelen of kreunen is dan komt toch gevoelsmatig nét niet in de buurt bij het geluid dat hij produceert.
Kühmen betekent in het Nederlands kermen en knotteren is mopperen.
Ik kan me wel voorstellen dat het gevoelsmatig 'iets anders' betekent. Ik vind de Limburgse varianten in deze ook gewoon vriendelijker en gezelliger klinken.
zaterdag 15 november 2014 22:14
Ik heb tot mijn 6e onder de rook van Kinderdijk gewoond, daarna verhuisd naar Zuid-Gelderland (grens aan Noord-Brabant). En hoewel ik soms woorden met een zachte G uitspreek, horen Zuid-Hollanders toch dat ik van oorsprong uit Zuid-Holland kom. Nee, ik praat geen dialect (kan het wel maar klinkt voor geen meter en ik zal altijd import blijven)en waar ik nu woon, als het echt dialect is, is het niet om aan te horen, brrrr.
wij slapen nooit.
zaterdag 15 november 2014 22:44
quote:ollekebollekeknolleke schreef op 15 november 2014 @ 08:07:
Oja hahah Limburg: alles = pudding (dus ook yoghurt)
En inderdaad koffie uit een tas. Bij mij staan ook alleen maar tassen in de keuken en geen kleine kopjes
Ooit een brabantse zin die ik echt niet verstond: alsonslenieakkedeert (uitgesproken als alsozlenieakkedeert) of zoiets. Lees: als ons Len(ie) (n)iet akkedeert ofzoiets. Denk het zal wel en heb maar niet naar de betekenis gevraagd.
Dat akkederen wordt gebruikt wanneer het niet botert tussen twee mensen. Dan wordt er gezegd "Dé akkedeert nie me mekoar"
Oja hahah Limburg: alles = pudding (dus ook yoghurt)
En inderdaad koffie uit een tas. Bij mij staan ook alleen maar tassen in de keuken en geen kleine kopjes
Ooit een brabantse zin die ik echt niet verstond: alsonslenieakkedeert (uitgesproken als alsozlenieakkedeert) of zoiets. Lees: als ons Len(ie) (n)iet akkedeert ofzoiets. Denk het zal wel en heb maar niet naar de betekenis gevraagd.
Dat akkederen wordt gebruikt wanneer het niet botert tussen twee mensen. Dan wordt er gezegd "Dé akkedeert nie me mekoar"
zondag 16 november 2014 00:17
zondag 16 november 2014 00:20
quote:minnimouse schreef op 15 november 2014 @ 22:44:
[...]
Dat akkederen wordt gebruikt wanneer het niet botert tussen twee mensen. Dan wordt er gezegd "Dé akkedeert nie me mekoar" Ik had altijd het idee dat dat samenhing met accorderen (overeenkomen).
[...]
Dat akkederen wordt gebruikt wanneer het niet botert tussen twee mensen. Dan wordt er gezegd "Dé akkedeert nie me mekoar" Ik had altijd het idee dat dat samenhing met accorderen (overeenkomen).
En ik ontdekte iets, bitterder dan de dood: de vrouw, die een valstrik is en wier hart een net is en wier handen boeien zijn.
