Werk & Studie
alle pijlers
D-T fouten
vrijdag 19 december 2014 09:30
Ik ben heeeel dom!! Want ik kom vaak niet uit D of T of DT gebruik.. Voornamelijk omdat ik vooral Engels schrijf en als ik dan een Nederlandse tekst moet schrijven dan weet ik het ineens niet meer..
En dan bedoel ik niet bij dingen als word/wordt maar bij woorden als
betekend/betekent, bekend/bekent, beheerd/beheert, verhuist/verhuisd...
En (ik geloof) dat dit niet alleen een kwestie is van verleden tijd = D, maar ik kan het mis hebben.
Nu hebben jullie mij vaker goed geholpen met taalvragen dus bij deze wil ik jullie nogmaals om raad vragen: Wat zijn goede "ezelsbruggetjes" voor D,T,DT's?
En dan bedoel ik niet bij dingen als word/wordt maar bij woorden als
betekend/betekent, bekend/bekent, beheerd/beheert, verhuist/verhuisd...
En (ik geloof) dat dit niet alleen een kwestie is van verleden tijd = D, maar ik kan het mis hebben.
Nu hebben jullie mij vaker goed geholpen met taalvragen dus bij deze wil ik jullie nogmaals om raad vragen: Wat zijn goede "ezelsbruggetjes" voor D,T,DT's?
vrijdag 19 december 2014 09:32
Je kan alleen dt hebben in de tegenwoordige tijd. Wij kregen altijd het voorbeeld over lopen: Hij loopt, zij loopt, jij loopt. En als het werkwoord voor de persoonsvorm staat, komt er geen t meer bij de jij vorm (loop jij).
Met werkwoorden die eindigen op de d krijg je dus: jij/hij/zij wordt.
In de verleden tijd komt er geen t achter een werkwoord dat eindigt op de d.
Met werkwoorden die eindigen op de d krijg je dus: jij/hij/zij wordt.
In de verleden tijd komt er geen t achter een werkwoord dat eindigt op de d.
vrijdag 19 december 2014 09:34
Er is een simpel ezelsbruggetje, dat gebruik ik meestal als ik twijfel:
Het ezelsbruggetje is als volgt: vervang het te vervoegen werkwoord door het werkwoord ‘lopen’ (‘smurfen’ schijnt ook goed te helpen) en kijk wat er daarmee gebeurt.
Voorbeeld 1: de zin ‘Brandt het huis af?’ wordt ‘Loopt het huis af?’ Het is dan direct duidelijk dat het ‘brandt’ en niet ‘brand’ moet zijn.
Voorbeeld 2: de zin ‘Onthoudt u nu voor altijd deze regels?’ wordt ‘Loopt u nu voor altijd deze regels?’ en dus is het ook hier direct duidelijk.
Het ezelsbruggetje is als volgt: vervang het te vervoegen werkwoord door het werkwoord ‘lopen’ (‘smurfen’ schijnt ook goed te helpen) en kijk wat er daarmee gebeurt.
Voorbeeld 1: de zin ‘Brandt het huis af?’ wordt ‘Loopt het huis af?’ Het is dan direct duidelijk dat het ‘brandt’ en niet ‘brand’ moet zijn.
Voorbeeld 2: de zin ‘Onthoudt u nu voor altijd deze regels?’ wordt ‘Loopt u nu voor altijd deze regels?’ en dus is het ook hier direct duidelijk.
vrijdag 19 december 2014 09:36
quote:lionlily schreef op 19 december 2014 @ 09:34:
Er is een simpel ezelsbruggetje, dat gebruik ik meestal als ik twijfel:
Het ezelsbruggetje is als volgt: vervang het te vervoegen werkwoord door het werkwoord ‘lopen’ (‘smurfen’ schijnt ook goed te helpen) en kijk wat er daarmee gebeurt.
Voorbeeld 1: de zin ‘Brandt het huis af?’ wordt ‘Loopt het huis af?’ Het is dan direct duidelijk dat het ‘brandt’ en niet ‘brand’ moet zijn.
Voorbeeld 2: de zin ‘Onthoudt u nu voor altijd deze regels?’ wordt ‘Loopt u nu voor altijd deze regels?’ en dus is het ook hier direct duidelijk.
Dit ga ik eens toepassen!
Maar hoe zit dat dan bij verhuist of betekend?
Er is een simpel ezelsbruggetje, dat gebruik ik meestal als ik twijfel:
Het ezelsbruggetje is als volgt: vervang het te vervoegen werkwoord door het werkwoord ‘lopen’ (‘smurfen’ schijnt ook goed te helpen) en kijk wat er daarmee gebeurt.
Voorbeeld 1: de zin ‘Brandt het huis af?’ wordt ‘Loopt het huis af?’ Het is dan direct duidelijk dat het ‘brandt’ en niet ‘brand’ moet zijn.
Voorbeeld 2: de zin ‘Onthoudt u nu voor altijd deze regels?’ wordt ‘Loopt u nu voor altijd deze regels?’ en dus is het ook hier direct duidelijk.
Dit ga ik eens toepassen!
Maar hoe zit dat dan bij verhuist of betekend?
vrijdag 19 december 2014 09:36
3e persoon enkelvoud eindigt altijd op "t" (dus: hij loopt, het betekent, hij bekent, hij beheert).
Op "d" eindigt 2e persoon enkelvoud als de persoonsvorm achter het werkwoord staat en de stam van het werkwoord op een "d" eindigt (dus: word je).
Op "d" eindigt ook het voltooid deelwoord van zwakke werkwoord die niet tot het KOFSCHIP behoren (dus niet op één van de letters uit het woord KOFSCHIP eindigen). Dus: hij heeft bekend, hij heeft beheerd, hij is verhuisd.
Voltooid deelwoorden uit de categorie KOFSCHIP eindigen op een "t" (dus: hij heeft gekapt, hij heeft beseft, enz.).
Tot zover wat ik me herinner van de lagere school...
Op "d" eindigt 2e persoon enkelvoud als de persoonsvorm achter het werkwoord staat en de stam van het werkwoord op een "d" eindigt (dus: word je).
Op "d" eindigt ook het voltooid deelwoord van zwakke werkwoord die niet tot het KOFSCHIP behoren (dus niet op één van de letters uit het woord KOFSCHIP eindigen). Dus: hij heeft bekend, hij heeft beheerd, hij is verhuisd.
Voltooid deelwoorden uit de categorie KOFSCHIP eindigen op een "t" (dus: hij heeft gekapt, hij heeft beseft, enz.).
Tot zover wat ik me herinner van de lagere school...
Time for the real me to emerge, Possum! Get out the gladiolas!
vrijdag 19 december 2014 09:37
In de tegenwoordige tijd krijg je een t achter het werkwoord bij de 2e en 3e persoon enkelvoud.
Jij loopT
Hij/zij/het loopT
Dit is een simpele regel. Bij werkwoorden waarvan de stam eindigt op een D wordt het dan DT (zoals bij worden - ik word - jij wordt)
Lastiger is het als het gaat om het voltooid deelwoord. Deze eindigen soms op D en soms op T. Dit kun je als je het uitspreekt niet altijd horen.
Het makkelijkste is om het werkwoord in de verleden tijd te zetten, want dan hoor je het wel.
Bijv.
Fietsen - ik fietsTe - ik heb gefietsT
antwoorden - ik antwoordDe - ik heb geantwoorD
Jij loopT
Hij/zij/het loopT
Dit is een simpele regel. Bij werkwoorden waarvan de stam eindigt op een D wordt het dan DT (zoals bij worden - ik word - jij wordt)
Lastiger is het als het gaat om het voltooid deelwoord. Deze eindigen soms op D en soms op T. Dit kun je als je het uitspreekt niet altijd horen.
Het makkelijkste is om het werkwoord in de verleden tijd te zetten, want dan hoor je het wel.
Bijv.
Fietsen - ik fietsTe - ik heb gefietsT
antwoorden - ik antwoordDe - ik heb geantwoorD
vrijdag 19 december 2014 09:41
vrijdag 19 december 2014 09:47
vrijdag 19 december 2014 09:50
quote:ketller schreef op 19 december 2014 @ 09:36:
[...]
Dit ga ik eens toepassen!
Maar hoe zit dat dan bij verhuist of betekend?
Als je verhuizen toepast met lopen als vervanging:
Ik verhuis/ ik loop
Jij, hij, zij verhuist/ jij, zij, hij loopt
Zij verhuizen/ zij lopen
Ik ben verhuisD/ ik ben gelopen
Jij bent verhuisD/ jij bent gelopen
Zij, hij is verhuisD/ zij, hij is gelopen
Zij zijn verhuisD/ zij zijn gelopen
Ik beteken/ ik loop
Jij betekent/ jij loopt
Zij betekenen/ zij lopen
Ik heb betekend
Jij hebt betekend
Zij, hij heeft betekend
Zij hebben betekend
In de tegenwoordige tijd wordt nooit een d aan de stam toegevoegd. Zinnen als 'Zij wijzigd straks de tarieven' en 'Hij veranderd morgen de code' zijn dus fout. Het moet zijn: 'Zij wijzigt straks de tarieven' en 'Hij verandert morgen de code' (weer: stam + t). Let niet op de verleden tijd van wijzigen en veranderen; de d in de verledentijdsvormen wijzigde en veranderde heeft geen enkele invloed op de tegenwoordige tijd. Aan het ezelsbruggetje van 't kofschip heb je dus ook niets als het gaat om de tegenwoordige tijd. Dit ezelsbruggetje gaat immers over de verleden tijd, bijvoorbeeld: het is wijzigde met -de, maar lachte met -te (want ch zit in 't kofschip).
[...]
Dit ga ik eens toepassen!
Maar hoe zit dat dan bij verhuist of betekend?
Als je verhuizen toepast met lopen als vervanging:
Ik verhuis/ ik loop
Jij, hij, zij verhuist/ jij, zij, hij loopt
Zij verhuizen/ zij lopen
Ik ben verhuisD/ ik ben gelopen
Jij bent verhuisD/ jij bent gelopen
Zij, hij is verhuisD/ zij, hij is gelopen
Zij zijn verhuisD/ zij zijn gelopen
Ik beteken/ ik loop
Jij betekent/ jij loopt
Zij betekenen/ zij lopen
Ik heb betekend
Jij hebt betekend
Zij, hij heeft betekend
Zij hebben betekend
In de tegenwoordige tijd wordt nooit een d aan de stam toegevoegd. Zinnen als 'Zij wijzigd straks de tarieven' en 'Hij veranderd morgen de code' zijn dus fout. Het moet zijn: 'Zij wijzigt straks de tarieven' en 'Hij verandert morgen de code' (weer: stam + t). Let niet op de verleden tijd van wijzigen en veranderen; de d in de verledentijdsvormen wijzigde en veranderde heeft geen enkele invloed op de tegenwoordige tijd. Aan het ezelsbruggetje van 't kofschip heb je dus ook niets als het gaat om de tegenwoordige tijd. Dit ezelsbruggetje gaat immers over de verleden tijd, bijvoorbeeld: het is wijzigde met -de, maar lachte met -te (want ch zit in 't kofschip).
vrijdag 19 december 2014 09:52
quote:typfoudt schreef op 19 december 2014 @ 09:47:
Bij woorden als 'verhuist/verhuisd' of 'betekent/betekend' is het volgende ezelsbruggetje makkelijk: Alleen als er een woord als 'worden/hebben/zijn' in de zin voorkomt, schrijf je het met een d.
Dus: Hij is verhuisd, hij heeft veel betekend. En hij verhuist, hij betekent veel.
En hoe verklaar je dan: zij hebben geplast/gepoetst? Of zij zijn gepest?
Klopt niet, dit heeft met het Kofschip te maken in de verleden tijd.
Bij woorden als 'verhuist/verhuisd' of 'betekent/betekend' is het volgende ezelsbruggetje makkelijk: Alleen als er een woord als 'worden/hebben/zijn' in de zin voorkomt, schrijf je het met een d.
Dus: Hij is verhuisd, hij heeft veel betekend. En hij verhuist, hij betekent veel.
En hoe verklaar je dan: zij hebben geplast/gepoetst? Of zij zijn gepest?
Klopt niet, dit heeft met het Kofschip te maken in de verleden tijd.
vrijdag 19 december 2014 09:52
Verhuist of verhuisd? Alleen het voltooiddeelwoord is met een d. Het is gewoon: hij verhuist, met een t. Want hij krijgt altijd een t.
Veel mensen doen dit fout, want doordat het woord met ge- be- of ver- begint, denken ze direct aan een voltooid deelwoord en nemen dan die uitgang. Maar bekennen, verhuizen, beloven zijn gewoon infinitieven.
Veel mensen doen dit fout, want doordat het woord met ge- be- of ver- begint, denken ze direct aan een voltooid deelwoord en nemen dan die uitgang. Maar bekennen, verhuizen, beloven zijn gewoon infinitieven.
vrijdag 19 december 2014 09:57
quote:blablablablabla schreef op 19 december 2014 @ 09:36:
Het Kofschip is voor d en t in de verleden tijd. Kun je googlen. VerhuisDE, dus ik ben verhuisD. Ik sloopTE, dus ik heb gesloopT.Dan moet je dus wel weten dat de stam van verhuizen, verhuiz is, dus eindigt op een z en vandaar een d. Woorden die eindigen op een s krijgen een t
Het Kofschip is voor d en t in de verleden tijd. Kun je googlen. VerhuisDE, dus ik ben verhuisD. Ik sloopTE, dus ik heb gesloopT.Dan moet je dus wel weten dat de stam van verhuizen, verhuiz is, dus eindigt op een z en vandaar een d. Woorden die eindigen op een s krijgen een t
vrijdag 19 december 2014 09:58
quote:Steinbeck schreef op 19 december 2014 @ 09:37:
In de tegenwoordige tijd krijg je een t achter het werkwoord bij de 2e en 3e persoon enkelvoud.
Jij loopT
Hij/zij/het loopT
Dit is een simpele regel. Bij werkwoorden waarvan de stam eindigt op een D wordt het dan DT (zoals bij worden - ik word - jij wordt)
Lastiger is het als het gaat om het voltooid deelwoord. Deze eindigen soms op D en soms op T. Dit kun je als je het uitspreekt niet altijd horen.
Het makkelijkste is om het werkwoord in de verleden tijd te zetten, want dan hoor je het wel.
Bijv.
Fietsen - ik fietsTe - ik heb gefietsT
antwoorden - ik antwoordDe - ik heb geantwoorDIn de 2e persoon alleen als het werkwoord achter de persoonsvorm staat dus: "jij loopt", maar "loop jij".
In de tegenwoordige tijd krijg je een t achter het werkwoord bij de 2e en 3e persoon enkelvoud.
Jij loopT
Hij/zij/het loopT
Dit is een simpele regel. Bij werkwoorden waarvan de stam eindigt op een D wordt het dan DT (zoals bij worden - ik word - jij wordt)
Lastiger is het als het gaat om het voltooid deelwoord. Deze eindigen soms op D en soms op T. Dit kun je als je het uitspreekt niet altijd horen.
Het makkelijkste is om het werkwoord in de verleden tijd te zetten, want dan hoor je het wel.
Bijv.
Fietsen - ik fietsTe - ik heb gefietsT
antwoorden - ik antwoordDe - ik heb geantwoorDIn de 2e persoon alleen als het werkwoord achter de persoonsvorm staat dus: "jij loopt", maar "loop jij".
Time for the real me to emerge, Possum! Get out the gladiolas!
vrijdag 19 december 2014 10:02
vrijdag 19 december 2014 10:04
Om te controleren of het voltooid deelwoord met een t of d geschreven moet worden, kun je er een e achter plaatsten. Bijvoorbeeld, hij heeft gefietst, de gefietste route, dan hoor je dus de t-klank. Hij is verhuisd, de verhuisde meubels, je hoort de d- klank bij uitspreken.
Hij heeft gebeld, het gebelde nummer
Hij heeft verteld, het vertelde verhaal
hij heeft gedanst, de gedanste voorstelling etc. etc.
Hij heeft gebeld, het gebelde nummer
Hij heeft verteld, het vertelde verhaal
hij heeft gedanst, de gedanste voorstelling etc. etc.
vrijdag 19 december 2014 10:11
quote:typfoudt schreef op 19 december 2014 @ 09:47:
Bij woorden als 'verhuist/verhuisd' of 'betekent/betekend' is het volgende ezelsbruggetje makkelijk: Alleen als er een woord als 'worden/hebben/zijn' in de zin voorkomt, schrijf je het met een d.
Dus: Hij is verhuisd, hij heeft veel betekend. En hij verhuist, hij betekent veel.
Niet handig.
Hij wordt morgen 30 en dat betekent veel voor hem.
Ik denk dat TO met jouw ezelsbruggetje al de mist in gaat.
Bij woorden als 'verhuist/verhuisd' of 'betekent/betekend' is het volgende ezelsbruggetje makkelijk: Alleen als er een woord als 'worden/hebben/zijn' in de zin voorkomt, schrijf je het met een d.
Dus: Hij is verhuisd, hij heeft veel betekend. En hij verhuist, hij betekent veel.
Niet handig.
Hij wordt morgen 30 en dat betekent veel voor hem.
Ik denk dat TO met jouw ezelsbruggetje al de mist in gaat.
Ouwe tang, verveel je je soms? Zoek eens een andere hobby dan mensen op dit forum af te zeiken, graftak!
vrijdag 19 december 2014 10:13
quote:typfoudt schreef op 19 december 2014 @ 10:05:
@lionlilly
Dat zijn werkwoorden die als voltooid werkwoord altijd met een t geschreven worden.
Het ezelsbruggetje is voor woorden die zowel met een d als een t geschreven kunnen worden, bij die woorden gaat het meestal fout.
Die 'woorden' kunnen niet zowel met een d als met een t geschreven worden. Er is geen enkel woord wat je met zowel met een d als met een t kunt schrijven. Voltooid deelwoord is dan met een d maar 2e en 3e persoon enkelvoud met een t.
Het ezelsbruggetje helpt jou misschien wel, maar je uitleg is niet duidelijk/compleet genoeg voor iemand die het niet snapt.
@lionlilly
Dat zijn werkwoorden die als voltooid werkwoord altijd met een t geschreven worden.
Het ezelsbruggetje is voor woorden die zowel met een d als een t geschreven kunnen worden, bij die woorden gaat het meestal fout.
Die 'woorden' kunnen niet zowel met een d als met een t geschreven worden. Er is geen enkel woord wat je met zowel met een d als met een t kunt schrijven. Voltooid deelwoord is dan met een d maar 2e en 3e persoon enkelvoud met een t.
Het ezelsbruggetje helpt jou misschien wel, maar je uitleg is niet duidelijk/compleet genoeg voor iemand die het niet snapt.
vrijdag 19 december 2014 10:25
Prettige feestdagen toegewenst (het werkwoord is wensen; niet wenzen).
Bij twijfel, google op het woord. De goede spelling geeft de meeste resultaten.
Idioot genoeg hebben ze van googlen een nieuw vernederlandst werkwoord gemaakt namelijk googelen, terwijl vernederlandsen ook weer issues schijnt te geven. Ook het woord issue heeft een issue trouwens.
Bij twijfel, google op het woord. De goede spelling geeft de meeste resultaten.
Idioot genoeg hebben ze van googlen een nieuw vernederlandst werkwoord gemaakt namelijk googelen, terwijl vernederlandsen ook weer issues schijnt te geven. Ook het woord issue heeft een issue trouwens.
Dan moet het maar zoals het kan