Actueel
alle pijlers
Patenten op genen?
dinsdag 18 september 2007 16:03
In aansluiting op een artikel uit de Volkskrant van vandaag, waarin melding wordt gedaan van een onderzoek van het UMC Radboud in Nijmegen; zij hebben een gen ontdekt dat blijkbaar verantwoordelijk is voor een aantal gevallen van mannelijke onvruchtbaarheid.
Het UMC geeft aan patent te hebben aangevraagd op dit gen.
Patent aanvragen op een gen..?! Genen zijn bouwstenen van de natuur. Heeft er al iemand een patent aangevraagd op de bladeren aan de bomen? Op zonlicht? Ik dacht dat patenten er waren om geestelijk eigendom te beschermen. Maar genen zijn persoonlijk eigendom. Stel je nou voor dat ik drager zou zijn van dat ene gen die het Radboud vandaag gepatenteerd heeft. Dat is volgens justitie dat gen van hun?! Mogen ze daar dan mee handelen??
Is het dan een patent op informatie? Op een uitvinding? Maar het betreffende gen zelf heeft het Radboud níet uitgevonden. Geen toepassingen, alleen maar dat het gen er ís. Ik zou dus ook een patent op neuzen kunnen aanvragen. Want, neuzen zíjn er. Alle uitvindingen, die dan met betrekking tot neuzen worden gedaan, zou dan inbreuk maken op mijn patent? Dus brillenmakers, betaal maar een royalty aan Xaloy want zij heeft het patent op neuzen?
Dat is toch absurd!
Daarnaast: welk nut heeft dat pantent? Volgens mij betekent dit dat alleen het Radboud mag testen met dit gen (van wie komt het gen eigenlijk? Weet die persoon dit allemaal?). Dit vertraagt verder onderzoek in mijn ogen, omdat dus nu alléén het Radboud mag verder testen. En waarom? Omdat zij eigenaar zijn van dat gen? Hoe kan je nou eigenaar zijn van iets wat in de natuur vrij voorkomt...
Hoe kan de overheid toestaan dat bedrijven eigenaar worden van (genetische-) ziektes? Stel je voor, een bedrijf ontdekt het gen dat diabetes type 1 veroorzaakt. En biedt dan gentesten aan, voor 50000 dollar per stuk, zodat de consument zich kan testen of hij/zij drager is van dat gen.
En dan??
Je staat er niet bij stil. Maar één zo'n kranteberichtje roept in dit geval zoveel meer vragen dan antwoorden op!
Het UMC geeft aan patent te hebben aangevraagd op dit gen.
Patent aanvragen op een gen..?! Genen zijn bouwstenen van de natuur. Heeft er al iemand een patent aangevraagd op de bladeren aan de bomen? Op zonlicht? Ik dacht dat patenten er waren om geestelijk eigendom te beschermen. Maar genen zijn persoonlijk eigendom. Stel je nou voor dat ik drager zou zijn van dat ene gen die het Radboud vandaag gepatenteerd heeft. Dat is volgens justitie dat gen van hun?! Mogen ze daar dan mee handelen??
Is het dan een patent op informatie? Op een uitvinding? Maar het betreffende gen zelf heeft het Radboud níet uitgevonden. Geen toepassingen, alleen maar dat het gen er ís. Ik zou dus ook een patent op neuzen kunnen aanvragen. Want, neuzen zíjn er. Alle uitvindingen, die dan met betrekking tot neuzen worden gedaan, zou dan inbreuk maken op mijn patent? Dus brillenmakers, betaal maar een royalty aan Xaloy want zij heeft het patent op neuzen?
Dat is toch absurd!
Daarnaast: welk nut heeft dat pantent? Volgens mij betekent dit dat alleen het Radboud mag testen met dit gen (van wie komt het gen eigenlijk? Weet die persoon dit allemaal?). Dit vertraagt verder onderzoek in mijn ogen, omdat dus nu alléén het Radboud mag verder testen. En waarom? Omdat zij eigenaar zijn van dat gen? Hoe kan je nou eigenaar zijn van iets wat in de natuur vrij voorkomt...
Hoe kan de overheid toestaan dat bedrijven eigenaar worden van (genetische-) ziektes? Stel je voor, een bedrijf ontdekt het gen dat diabetes type 1 veroorzaakt. En biedt dan gentesten aan, voor 50000 dollar per stuk, zodat de consument zich kan testen of hij/zij drager is van dat gen.
En dan??
Je staat er niet bij stil. Maar één zo'n kranteberichtje roept in dit geval zoveel meer vragen dan antwoorden op!
dinsdag 18 september 2007 16:13
Het probleem van het patenteren van genen is al uitgebreid aan de orde geweest in wetenschappelijke literatuur en ik meen dat de consensus is dat het inderdaad niet kan omdat het geen uitvinding is maar een ontdekking.
Er zijn in het verleden trouwens al wat misbruiken geweest met betrekking tot de patentering van genen. Een bepaald labo in de VS hield zich bijvoorbeeld het alleenrecht voor op onderzoek naar het voorkomen van een door haar gepatenteerd gen, wat de kosten voor transport en onderzoek natuurlijk waanzinnig duur maakten maar dat patent is (volgens mij) eenzijdig door de EU verworpen.
Dus tja, proberen genen patenteren mag misschien maar of dat goede ontwikkeling is voor de mensheid is maar zeer de vraag.
Er zijn in het verleden trouwens al wat misbruiken geweest met betrekking tot de patentering van genen. Een bepaald labo in de VS hield zich bijvoorbeeld het alleenrecht voor op onderzoek naar het voorkomen van een door haar gepatenteerd gen, wat de kosten voor transport en onderzoek natuurlijk waanzinnig duur maakten maar dat patent is (volgens mij) eenzijdig door de EU verworpen.
Dus tja, proberen genen patenteren mag misschien maar of dat goede ontwikkeling is voor de mensheid is maar zeer de vraag.
dinsdag 18 september 2007 16:13
De logica achter patenten en octrooien is dat bedrijven veel geld investeren om menselijke genen en hun functie op te sporen. Om die investeringen terug te kunnen verdienen is het noodzakelijk om de verworven kennis om te kunnen zetten in producten die niet onmiddellijk door concurrenten gekopieerd kunnen worden. Voor geneesmiddelen geldt een termijn van 20 jaar.
Twee voorbeelden om het dilemma van het intellectueel eigendom van biotechnologie te illustreren: Myriad Genetics, een Amerikaanse bedrijf, heeft een octrooi op de ontdekking dat fouten in de BRCA genen kunnen leiden tot aanleg voor borstkanker. Dat geeft Myriad Genetics het recht op zeggenschap over de analyse van BRCA genen, bij u, bij iedereen op aarde. Human Genome Sciences (HGS), ook uit de VS, verwierf het patent voor het gen dat de stof produceert die het Aids virus helpt binnendringen in de cellen. Dit patent is omstreden in de wereld van HIV-onderzoekers, omdat HGS niet de ontdekker van het gen is.
De vraag is op welk moment tussen gen en geneesmiddel genetische kennis patenteerbaar wordt. Wetenschappers wereldwijd noemen het octrooieren van een gen onacceptabel zolang niet bekend is wat het betreffende gen doet. Met een patent zou een claim gelegd worden op alles wat later over die genen ontdekt zou kunnen worden. De Amerikaanse president Bill Clinton en de Britse premier Tony Blair vielen hen, in dit standpunt over het ontrafelen van het menselijke genoom, ten dele bij.
Juridisch gezien ligt de zaak inmiddels wel vrij helder. Het hooggerechtshof van de Verenigde Staten bepaalde in 1980 dat genen patenteerbaar waren omdat de ontdekking van een gen gezien wordt als een vorm van creatie. Uit de Nederlandse octrooiwetgeving en het Europees octrooiverdrag blijkt dat menselijk DNA patenteerbaar is. De richtlijn stelt wel als eis dat de aanvrager duidelijk aangeeft voor welke industriële toepassing de uitvinding geldt. De Europese lidstaten zijn verplicht om deze in 1998 geaccepteerde octrooirichtlijn vóór 31 juli 2000 in hun nationale wetgeving te verwerken.
Twee voorbeelden om het dilemma van het intellectueel eigendom van biotechnologie te illustreren: Myriad Genetics, een Amerikaanse bedrijf, heeft een octrooi op de ontdekking dat fouten in de BRCA genen kunnen leiden tot aanleg voor borstkanker. Dat geeft Myriad Genetics het recht op zeggenschap over de analyse van BRCA genen, bij u, bij iedereen op aarde. Human Genome Sciences (HGS), ook uit de VS, verwierf het patent voor het gen dat de stof produceert die het Aids virus helpt binnendringen in de cellen. Dit patent is omstreden in de wereld van HIV-onderzoekers, omdat HGS niet de ontdekker van het gen is.
De vraag is op welk moment tussen gen en geneesmiddel genetische kennis patenteerbaar wordt. Wetenschappers wereldwijd noemen het octrooieren van een gen onacceptabel zolang niet bekend is wat het betreffende gen doet. Met een patent zou een claim gelegd worden op alles wat later over die genen ontdekt zou kunnen worden. De Amerikaanse president Bill Clinton en de Britse premier Tony Blair vielen hen, in dit standpunt over het ontrafelen van het menselijke genoom, ten dele bij.
Juridisch gezien ligt de zaak inmiddels wel vrij helder. Het hooggerechtshof van de Verenigde Staten bepaalde in 1980 dat genen patenteerbaar waren omdat de ontdekking van een gen gezien wordt als een vorm van creatie. Uit de Nederlandse octrooiwetgeving en het Europees octrooiverdrag blijkt dat menselijk DNA patenteerbaar is. De richtlijn stelt wel als eis dat de aanvrager duidelijk aangeeft voor welke industriële toepassing de uitvinding geldt. De Europese lidstaten zijn verplicht om deze in 1998 geaccepteerde octrooirichtlijn vóór 31 juli 2000 in hun nationale wetgeving te verwerken.
dinsdag 18 september 2007 16:31
Jullie spreken elkaar trouwens erg tegen. Geve zegt dat er een consensus is dat genen niet patenteerbaar zijn omdat het geen uitvinding is. Toch wordt dat blijkbaar wel gedaan, zie de Volkskrant van vandaag (en talloze andere meldingen over dit onderwerp). Star zegt (in een gekopieerd stukkie?) dat genen niet patenteerbaar zijn zolang niet bekend is wat het gen doet.
Star, ik snap trouwens heus wel waarom genen gepatenteerd worden. De vraag is echter of het eigenlijk wel kan! Ik zou voor de grap eens een patent moeten aanvragen op het industrieel gebruik van een ander leuk natuurlijik verschijnsel: de aarde. Kijken wat het patentbureau zegt, en he, misschien word ik wel rijk want dan moeten jullie elke voetstap op de aardbol bij mij afrekenen!
Star, ik snap trouwens heus wel waarom genen gepatenteerd worden. De vraag is echter of het eigenlijk wel kan! Ik zou voor de grap eens een patent moeten aanvragen op het industrieel gebruik van een ander leuk natuurlijik verschijnsel: de aarde. Kijken wat het patentbureau zegt, en he, misschien word ik wel rijk want dan moeten jullie elke voetstap op de aardbol bij mij afrekenen!
dinsdag 18 september 2007 16:42
Geve beweert gelezen te hebben dat wetenschappers tot een consensus kwamen dat genen niet patenteerbaar horen te zijn, maar dat op ethische grond, zonder rekening te houden met commerciële belangen of wetgevende bepalingen.
Overigens refereerde ik ook naar dat borstkankergen wat Star in haar tekst aanhaalde. Weefsels zijn gedurende een aantal jaren naar de VS gestuurd voor onderzoek op de aanwezigheid van hun gepatenteerd gen maar dat hoeft dus niet meer: nu wordt het onderzoek lokaal uitgevoerd, tegen een fractie van de oorspronkelijke prijs natuurlijk.
dinsdag 18 september 2007 16:57
Ik heb geen verstand van patenten en hoe dat al dan niet kan met genonderzoek. Wel ben ik van mening dat het belangrijk is dat dergelijk onderzoek bestaat. Er wordt meer en meer bekend en daar kan in de meeste gevallen lering uit getrokken, therapie/medicatie op afgestemd. Mijn zwager verdiend zijn brood ermee. Dan voornamelijk i.v.m. kinderwens en erfelijkheid.
Wat ik alleen hoop is dat dergelijk onderzoek, juist doordat meer bekend wordt, ook daadwerkelijk goedkoper kan. Je staat versteld als je de bedragen hoort die er in die wereld omgaan.
Wat ik alleen hoop is dat dergelijk onderzoek, juist doordat meer bekend wordt, ook daadwerkelijk goedkoper kan. Je staat versteld als je de bedragen hoort die er in die wereld omgaan.
dinsdag 18 september 2007 17:10
Natuurlijk is verder onderzoek noodzakelijk en om de grootst mogelijke vrijheid voor onderzoek te waarborgen is het noodzakelijk dat de kennis van het menselijk lichaam publiek is en blijft en niet voor langere tijd wordt opgeborgen in commercieel gehaaide bedrijven.
Het is met die bedoeling dat het Human Genome Project (wat onlangs volledig werd afgerond), dat in eerste instantie een privé-initiatief was, na verloop van tijd werd mee-gefinancierd door de VS overheid. Enkel op die manier kon worden voorkomen dat de schat aan informatie aangaande de menselijke erfelijkheid in handen kwam van een kleine minderheid.
Het is met die bedoeling dat het Human Genome Project (wat onlangs volledig werd afgerond), dat in eerste instantie een privé-initiatief was, na verloop van tijd werd mee-gefinancierd door de VS overheid. Enkel op die manier kon worden voorkomen dat de schat aan informatie aangaande de menselijke erfelijkheid in handen kwam van een kleine minderheid.
dinsdag 18 september 2007 21:15
Star, ik heb er een stuk van gelezen, en vooral deze zin:
If a patent application discloses only nucleic acid molecular structures for a newly discovered gene, the claimed invention is not patentable. But when the inventor also discloses how to use the purified gene isolated from its natural state, the application satisfies the “utility” requirement (USPTO: Utility Examination Guidelines, effective as of Jan. 5, 2001)
Specific utility (…) means the applicant has to know what the gene does. In the past, patenting of a gene sequence was allowed based on general claims such as using the sequence as a probe; now, such a claim would be insufficient
Is wel grappig. Je kan dus een gen patenteren als je erbij aangeeft hoe je het dénkt te gaan gebruiken. Dus voordat er überhaupt een uitvinding is, geef je al aan wat de uitvinding denkt te bereiken.
If a patent application discloses only nucleic acid molecular structures for a newly discovered gene, the claimed invention is not patentable. But when the inventor also discloses how to use the purified gene isolated from its natural state, the application satisfies the “utility” requirement (USPTO: Utility Examination Guidelines, effective as of Jan. 5, 2001)
Specific utility (…) means the applicant has to know what the gene does. In the past, patenting of a gene sequence was allowed based on general claims such as using the sequence as a probe; now, such a claim would be insufficient
Is wel grappig. Je kan dus een gen patenteren als je erbij aangeeft hoe je het dénkt te gaan gebruiken. Dus voordat er überhaupt een uitvinding is, geef je al aan wat de uitvinding denkt te bereiken.
dinsdag 18 september 2007 21:46
Op de website van de Radboud Universiteit is te lezen dat men deze vinding op termijn denkt te gaan gebruiken bij de ontwikkeling van anti-conceptie voor mannen. Dit ligt voor de hand als je bedenkt dat de aanwezigheid van dit betreffende gen leidt tot onvruchtbaarheid. Het gaat nadrukkelijk niet om het kunnen genezen van vruchtbaarheidsproblemen. Het gaat om het ontwikkelen van een stof die door de farmaceutische industrie verkocht kan worden in de vorm van een anti-conceptiepil voor mannen. Daar ligt een duidelijk economisch belang en dat belang wordt afgeschermd door het patent. De universiteit zal dat patent op termijn wellicht gaan verkopen en de opbrengst gebruiken om ander onderzoek te financieren (laten we van het positieve uitgaan).
