Verwaarlozende ouder op sterven: wanneer komt de klap?

Een van mijn ouders wordt al een tijdje palliatief verzorgd, na jarenlang ziek te zijn geweest. Mensen vinden dit heel erg voor me en wensen me sterkte, maar eerlijk gezegd voel ik er niets bij. En ik vraag me af of anderen in dezelfde situatie dit herkennen.

Even wat over mijn voorgeschiedenis: ik heb totaal geen emotionele band met mijn ouders. Ze hebben mij en siblings fysiek en vooral emotioneel verwaarloosd. We werden gekleed, gevoed en naar school gestuurd, maar ik heb niet geleerd om voor mezelf te zorgen of dat je elke dag je tanden moet poetsen en we gingen een keer per week in bad. (Dat is voor mijn generatie raar.) Aandacht of aanrakingen waren er niet, onze gevoelens en gedachten werden totaal genegeerd. Er werd niet met ons gespeeld, we werden niet getroost, mochten niet huilen, maar ook niet hard lachen en er werd ons niet gevraagd wat wij wilden doen. We moesten doen wat voor ons bedacht werd. Ze waren niet (openlijk) trots, kwamen niet kijken bij musicals of zelfs mijn diploma-uitreiking en gaven ook geen reden waarom ze er niet waren. Ik heb letterlijk geen enkele leuke herinnering aan mijn ouders.

Ze zagen ons meer als dienstbodes voor hun eigen gemak, ik moest als kleuter al klussen alleen doen die veel te zwaar en te moeilijk voor me waren. Ik voelde me een Assepoester, hoopte dat mijn ouders mijn ouders niet waren en dat een prins me zou redden. Ze probeerden ons onderling tegen elkaar uit te spelen als we niet deden wat zij wilden en scheppen over ons op waar wij niet bij zijn. Ik heb werkelijk alles mezelf moeten leren toen ik uit huis ging: hoe ik voor mezelf kan zorgen, hoe ik gelijkwaardige relaties en vriendschappen kan onderhouden, hoe ik moet praten met mensen, maar vooral ook om mijn eigen emoties, behoeftes en grenzen te leren kennen. Ik kwam erachter dat ik last heb van paniek en angsten, als klein kind al, maar had dat nooit herkend en kon er niet mee omgaan. Na jarenlang werken aan mezelf loop ik nog steeds tegen brokstukken uit mijn jeugd aan.

Toch heb ik nooit het contact verbroken. Ik vermoed dat ze zelf ook beschadigde kinderen zijn geweest (hoewel mijn ooms en tantes heel normaal lijken, dus wat is er dan met hen gebeurd?) en hun opvoedstijl was meer onmacht dan opzet. (Hoewel ik soms echt denk dat het echt verrotte mensen zijn, maar dat is lastiger accepteren.) Zij hebben naar buiten toe een schijnwereld gemaakt, mensen buiten ons gezin hebben helemaal niet het idee dat er iets mis is. Ik draai dat toneelstukje blijkbaar mee, al zie ik ze alleen op feestjes, met anderen en dan blijf ik zoveel mogelijk uit hun buurt. Altijd als ik bij hen op bezoek kwam (3 uur met openbaar vervoer), dan kwamen ze meteen met een to-do-list nog voor ik mijn jas uit had kunnen doen. (Weet je wat jij moet doen? Zet de kerstboom op/veeg de stoep/ga naar de supermarkt).

Nu is dus een ouder stervende en er werd vanuit het ziekenhuis en verpleeghuis veel inbreng van ons verwacht. (edit: ondertussen niet meer!) Als een logische aanname: zij hebben altijd voor jullie gezorgd, dus nu zorgen jullie voor hen. Mijn ouder is ontzettend aan het bitchen op het personeel, maar zij zien dat als een gevolg van de ziekte. (Ze moesten eens weten...) Ik had het er erg moeilijk mee dat het verpleegkundigen uitgaan van een liefhebbende ouder, ik voelde me miskend in al mijn jeugdtrauma's, ik wilde echt niet langskomen en voelde me hier schuldig over (wat moeten anderen wel niet denken). Maar ondertussen is dit ook weer weggeebt, anderen denken maar wat ze willen en voel ik er niks meer bij. Ik ben eigenlijk gewoon aan het wachten tot mijn ouder overlijdt en we de begrafenis kunnen doen en dit hoofdstuk af kunnen sluiten. Zou het ook niet erg vinden als de ander er ook dood bij neervalt, dan is dat hoofdstuk afgesloten en is dat laatste restje leed uit mijn leven. Mijn siblings voelen dit ook zo.

Anderen (die dit niet hebben meegemaakt overigens) zeggen: wacht maar, straks zijn ze weg en komt de klap. Ik kan me dit niet voorstellen, maar ben er wel nieuwsgierig naar. Ik heb een warmere band met de conducteur die mijn kaartje knipt. En ik verwacht eigenlijk ook geen lijken meer die uit de kast komen vallen. Ik heb mijn jeugd niet weggestopt, ik ben er altijd heel actief mee aan de slag geweest. Heb ook een burn-out gehad en moest toen echt actief aan de slag met mijn innerlijke criticus en waar die vandaan kwam.

Lang verhaal! Zijn er hier mensen die iets soortgelijks hebben ervaren en hoe reageerden jullie op de dood van jullie ouders? En hoe ga je om met mensen die totaal niet kunnen begrijpen dat er mensen zijn die niet van hun kinderen (kunnen) houden en aannemen dat er altijd een oerband zal zijn? En afkeuren als je je een beetje afzijdig houdt? Ik zie mezelf als een heel warm inlevend en gevend persoon, deze situatie strookt daar totaal niet mee en dat vind ik lastig. Mensen denken dat ik in ontkenning ben en er daarom zo koeltjes over praat en dat hou ik dan maar zo.

3thee schreef: ↑

21-02-2019 14:17

Staan jij en je broer(s)/zus(sen) er hetzelfde in?

Ja, goddank! We hebben erg veel aan elkaar. Ik vrees voor hen wel een klap. Ze hebben het allebei vakkundig weggestopt, de een vertelde dat de ziekenhuisopname zorgde voor heftige herbelevingen. Klonk in mijn oren als PTSS, dus op mijn aanraden is er eindelijk een afspraak met de psycholoog gekomen. Ik denk dat zij nog veel moeten verwerken, inclusief inderdaad het missen van een liefhebbende ouder.

Ik heb overigens niet echt therapie voor dit issue gehad, maar wel een aantal korte sessies voor problemen die hieruit voortkwamen (extreme onzekerheid rondom mijn afstuderen en realiseren dat mijn vriendjes op mijn ouders leken en ik uit dat patroon wilde). Ik heb echt tientallen zelfhulpboeken en werkboeken doorgeakkerd, telkens als ik weer ergens een wondje vond, zocht ik er een (psychologisch verantwoord) boek bij. En dat al twintig jaar. En ik probeer daarmee wel eens mijn siblings te helpen, maar ze zullen het toch echt zelf moeten doen.

Tinkeltje33 schreef: ↑

21-02-2019 14:17

Ik vertel tegenwoordig trouwens aan mensen dat ik uit een compleet gestoord gezin kom als dat gepast is. En dat helpt me wel in de gesprekken met mensen die zich niet kunnen voorstellen dat een ouder niet liefhebbend is.

Ja! Dat doe ik ook als het enigszins kan. Ik vind het ook niet moeilijk om over te praten, dus ik kan vrij feitelijk zijn. Laatst nog een zwangere vrouw aan het huilen gebracht, omdat ze het zo erg voor me vond. Moest ik haar troosten, haha.

3thee schreef: ↑

21-02-2019 16:14

Ik heb het gedaan (al was niet zo erg als bij TO), en mijn moeder zag het echt niet. Ze lachte me keihard uit, omdat ik ergens angst/stress van had gehad als klein kind, van acties van haar. Belachelijk, noemde ze het.
Dan geef je het wel op om 'er over te praten'. Bij sommige mensen is dat gewoon niet mogelijk.

Op dit punt hád ze het beter kunnen maken. Ze hád zich kunnen inleven. Het erg kunnen vinden. Begrijpen dat haar onnadenkende acties een best groot effect hadden gehad. "O wat erg, dat heb ik nooit geweten'. Zoiets. Maar nee.

De laatste rafeltjes van de band werden hiermee definitief doorgeknipt. Begrijpen deed ze het niet. Ze was vooral zielig dat ze zo'n egoïstische, rare dochter had die zich van haar afkeerde.

Herkenbaar: zij zien zichzelf als de beste opvoeders ever. En vroeger had ik ook het idee dat ik heel goed was opgevoed en was ik er trots op dat ik zo braaf was. We waren een soort militaire Von Trapp-familie, mijn moeder hoefde maar met haar vingers te knippen en we lieten onmiddellijk alles uit onze handen vallen en kwamen aanrennen.

Toen ik puber was en wel eens tegendraads was beschuldigden ze mij er juist van dat ik hen had beperkt, omdat ik te veel geld kostte, of 'lastig' was en dat ik ondankbaar was, omdat zij altijd alles voor me hadden gedaan en altijd keihard hadden gewerkt om ons het naar ons zin te maken. "En als het je niet bevalt, dan ga je maar weg, maar wel zoals je gekomen bent: zonder iets!" Nou, dan ben je snel uitgepraat.