
Aanspreekvorm docenten
zaterdag 4 oktober 2025 om 21:31
Ik werk in het onderwijs (middelbare school, bovenbouw). Al een aantal jaar werk ik met plezier op de school waar ik nu werk.
Ik laat het vaak aan leerlingen over wat zij gebruiken als aanspreekvorm voor mij. Hoewel de meesten gewoon 'meneer (achternaam)' zeggen, zijn er een paar leerlingen die mij bij de voornaam aanspreken. Persoonlijk vind ik de voornaam dus echt geen probleem, mits de basis respect is. Dit geef ik aan het begin van het jaar ook altijd aan en refereer daar vaak naar terug. Persoonlijk heb ik nog nooit last of moeite in mijn werk ervaren, omdat leerlingen mij bij de voornaam noemen. Wel benoem ik dat niet alle collega's dat even leuk vinden en dus altijd goed moeten opletten hoe ze elke docent aanspreken. Zo wordt ik bij de voornaam genoemd, net als de conciërges en collega's van verzuim- en het zorgteam.
Nou kwam er laatst een collega naar mij toe die het ECHT NIET vind kunnen dat ik mij bij de voornaam laat noemen. Het zou het werk van mijn collega's moeilijker maken. De autoriteit van de docent ondermijnen en de hiërarchie tussen docent en leerling. Tot slot was het sluitende argument dat wij het "zo nu eenmaal doen hier op school" (en tussen neus en lippen door: "Als dat niet bevalt ga je maar naar een andere school"). Nou weet ik dat dit niet de enige collega is die hier zo over denkt en dat sommige collega's in alle lagen (docenten, en enkele teamleiders) ook denken zoals mijn collega doet. Nou weet ik natuurlijk niet hoe alle collega's denken en weet ik van een aantal collega's ook dat zij de achternaam gebruiken, maar niet boos worden als de voornaam zou worden gebruikt (mits respectvol).
Ik heb hier over nagedacht waarom ik de voornaam geen probleem vind en kom zelf met de volgende argumenten:
- Respect komt niet uit een titel of aanspreekvorm, maar uit houding en gedrag.
- Het verkleint inderdaad de afstand, maar bevordert daarmee (denk ik) een open en toegankelijke sfeer. Ik ben voor mijn gevoel zo makkelijk(er) benaderbaar voor leerlingen. (Leerlingen komen ook vaak naar mij toe voor een praatje)
- Tijdens de studies (HBO, universiteit) spraken wij onze docenten ook bij de voornaam aan, maar voor ons gevoel waren zij nog steeds 'de docent', geen vriendjes.
- Ik heb op een school gewerkt waarin het heel normaal was dat docenten zowel bij de voor- als achternaam werden aangesproken en heb daar ervaren dat dit zonder problemen werkt.
- In Scandinavische landen wordt ook de voornaam gebruikt en is hier heel normaal. Waarom zou dat in Nederland dan niet kunnen.
Bij ons op school is hier verder geen schoolbeleid over... dat heb ik wel even uitgezocht natuurlijk. En dat zou van mij persoonlijk ook niet hoeven.
Ik vraag mij af... hoe denken jullie hier over? Voor- of achternaam, en waarom?
Ik laat het vaak aan leerlingen over wat zij gebruiken als aanspreekvorm voor mij. Hoewel de meesten gewoon 'meneer (achternaam)' zeggen, zijn er een paar leerlingen die mij bij de voornaam aanspreken. Persoonlijk vind ik de voornaam dus echt geen probleem, mits de basis respect is. Dit geef ik aan het begin van het jaar ook altijd aan en refereer daar vaak naar terug. Persoonlijk heb ik nog nooit last of moeite in mijn werk ervaren, omdat leerlingen mij bij de voornaam noemen. Wel benoem ik dat niet alle collega's dat even leuk vinden en dus altijd goed moeten opletten hoe ze elke docent aanspreken. Zo wordt ik bij de voornaam genoemd, net als de conciërges en collega's van verzuim- en het zorgteam.
Nou kwam er laatst een collega naar mij toe die het ECHT NIET vind kunnen dat ik mij bij de voornaam laat noemen. Het zou het werk van mijn collega's moeilijker maken. De autoriteit van de docent ondermijnen en de hiërarchie tussen docent en leerling. Tot slot was het sluitende argument dat wij het "zo nu eenmaal doen hier op school" (en tussen neus en lippen door: "Als dat niet bevalt ga je maar naar een andere school"). Nou weet ik dat dit niet de enige collega is die hier zo over denkt en dat sommige collega's in alle lagen (docenten, en enkele teamleiders) ook denken zoals mijn collega doet. Nou weet ik natuurlijk niet hoe alle collega's denken en weet ik van een aantal collega's ook dat zij de achternaam gebruiken, maar niet boos worden als de voornaam zou worden gebruikt (mits respectvol).
Ik heb hier over nagedacht waarom ik de voornaam geen probleem vind en kom zelf met de volgende argumenten:
- Respect komt niet uit een titel of aanspreekvorm, maar uit houding en gedrag.
- Het verkleint inderdaad de afstand, maar bevordert daarmee (denk ik) een open en toegankelijke sfeer. Ik ben voor mijn gevoel zo makkelijk(er) benaderbaar voor leerlingen. (Leerlingen komen ook vaak naar mij toe voor een praatje)
- Tijdens de studies (HBO, universiteit) spraken wij onze docenten ook bij de voornaam aan, maar voor ons gevoel waren zij nog steeds 'de docent', geen vriendjes.
- Ik heb op een school gewerkt waarin het heel normaal was dat docenten zowel bij de voor- als achternaam werden aangesproken en heb daar ervaren dat dit zonder problemen werkt.
- In Scandinavische landen wordt ook de voornaam gebruikt en is hier heel normaal. Waarom zou dat in Nederland dan niet kunnen.
Bij ons op school is hier verder geen schoolbeleid over... dat heb ik wel even uitgezocht natuurlijk. En dat zou van mij persoonlijk ook niet hoeven.
Ik vraag mij af... hoe denken jullie hier over? Voor- of achternaam, en waarom?
maandag 6 oktober 2025 om 15:41
Bij mij: Als docenten het over elkaar hadden, dan was het meneer/mevrouw, maar tegen elkaar dan was het gewoon voornaam. Dan was het in het begin wel even, huh, wie is Jan?Plinkie schreef: ↑06-10-2025 13:59Ik ben Mevrouw Plinkie (hoewel ik eigenlijk Van Plinkie heet en dat verbeter ik dan ook). Dit zijn afspraken bij ons op school en docenten noemen elkaar ook bij achternaam als we tegen leerlingen praten.
Ik denk dat respect niet per se iets te maken heeft met de aanspreekvorm. Respect krijg je pas als je leerlingen zelf ook met respect behandelt.

Als klagen telde als werk, dan had mijn ex zich ook moeiteloos een Mercedes kunnen veroorloven.
maandag 6 oktober 2025 om 16:26
Ja, precies. Zeker voor nieuwe collega's is het even lastig om de juiste voornaam en achternaam te koppelen

maandag 6 oktober 2025 om 17:02
Dank! Ik zou dus een verbastering van de achternaam dus respectlozer vinden dan het aanspreken van de voornaam. Ik vind "Hey meneer Pietertje!" dus not done voor mij, maar "Goedemorgen Klaas" prima! Maar ik ben nog steeds van mening dat dit een stukje "autonomie" van de docent is en ik dit voor mijzelf mag bepalen. (Aangezien onze school hier niks over heeft vastgelegd)Waitingforthenight schreef: ↑05-10-2025 09:40Ik vind het onprofessioneel om jou hier zo op aan te spreken, terwijl je niets doet dat tegen het beleid van de school in gaat. En dan ook nog suggereren dat je maar ergens anders moet gaan werken, bizar. Dat zou me vervolgactie zeker waard zijn! Een goed gesprek met een derde erbij, om aan te geven dat je hier niet van gediend bent, en om te laten bevestigen dat je niets verkeerd doet.
Op mijn middelbare school/scholen was achternaam altijd de norm, maar dat werd gevoelsmatig soms net zo informeel als de voornaam. Soms werd 'tje' achter de achternaam geplakt, of deze op een andere naam verbasterd.
Leuk dat het "cultuur" is, maar cultuur is dynamisch!
teral97 wijzigde dit bericht op 06-10-2025 17:29
2.52% gewijzigd
maandag 6 oktober 2025 om 17:10
Dank je! Dit was dus ook mijn punt naar de collega! Het is niet dat ik tegen een regel ben. Alleen als die er wel zou komen, moet die voor iedereen gelden!NightNurse schreef: ↑05-10-2025 13:57Ik vind het dan wel heel bijzonder dat de conciërges en het zorgteam wel met de voornaam aangesproken zouden mogen worden. Net of die minder zijn of minder respect verdienen. Als je een regel doet, dan zou die voor alle volwassenen op school moeten gelden.
teral97 wijzigde dit bericht op 06-10-2025 17:43
0.41% gewijzigd
maandag 6 oktober 2025 om 17:24
Om hier toch even op te reageren...Lila-Linda schreef: ↑05-10-2025 14:43TO, dit is je 2e topic en je 2e keer dat je/u nergens op reageert.
Vrij asociaal
En daarmee werk je/u in de hand dat als je/u weer een topic opent, mensen niet meer reageren.
Mijn vorige post was:
1) Een heel ander onderwerp
2) Meer advies vragend. Ik heb de adviezen gelezen en ter harte genomen. Daarvoor dank.
Als U/jij vindt dat ik had moeten reageren op alle reacties, dan bied ik bij deze mijn excuses aan dat ik dat niet gedaan heb.
Wat betreft deze post. Deze post is meer bedoeld om een discussie/gesprek te starten, vandaar dat ik nu wel wat meer reageer.
Ik heb dit op zaterdagavond (laat!) geplaatst. Op zondag heb ik er even niet aan gedacht om te kijken naar de reacties, omdat ik met andere dingen bezig was. (Ik heb namelijk gewoon "een heel zwaaaaar levuuuhhh!"

Dit bericht van u is nog geen 24 uur na mijn post geplaatst. Het is nu maandag. Sorry dat ik niet 24/7 zit te kijken of er berichten zijn en niet op alles reageer! Uiteindelijk bepaal ik zelf op welke post ik wel/niet reageer.
En excuses voor de lange post(s) voor mensen die zich daaraan storen.
En enorm bedankt iedereen voor de reacties! Heel fijn om van iedereen de argumenten rondom dit onderwerp te lezen. Geeft mij ook weer stof tot nadenken!
Goed... we gaan weer verder met de orde van de dag!
maandag 6 oktober 2025 om 18:13
maandag 6 oktober 2025 om 18:15
Ik heb mijn uitleg gegeven. U/Jij kan daar anders over denken, dat mag. Laten we terug gaan naar deze topic!
maandag 6 oktober 2025 om 18:19
Jij ging toch verder met de orde van de dag? Of weet je niet goed wat die uitdrukking betekent?
Wat vind je van de vragen en opmerkingen in dit topic? Kun je er iets mee?
Si abra la puerta hay lobos.
maandag 6 oktober 2025 om 18:53
Dit doe ik trouwens wel als ik het over een andere docent heb met leerlingen. Dan is het altijd "meneer/mevrouw ...". Als ik merk dat leerlingen niet weten over wie ik het heb benoem ik eerst het vak. "Mevrouw ..., van Engels". Als ze het dan nog niet weten wil ik nog wel eens "Ankie, de docent Engels" zeggen. Maar dit is eigenlijk nooit zo ver gekomen.
Leerlingen lijken dondersgoed te weten wie ze bij de voornaam, en wie bij de achternaam moeten noemen. En snappen dan ook nog steeds heel goed over wie je het hebt als je "Meneer ... (achternaam) van Frans" zegt.
teral97 wijzigde dit bericht op 06-10-2025 18:56
0.31% gewijzigd
maandag 6 oktober 2025 om 18:54
maandag 6 oktober 2025 om 20:04
Het lijkt me zeer belangrijk dat alle docenten op het voortgezet, en in het primair onderwijs over uitstekende schriftelijke taalvaardigheden beschikken. Je zal als ouder maar een mail van een docent vol taalfouten krijgen. Dan zou ik serieus de school van m'n kind heroverwegen.
maandag 6 oktober 2025 om 20:32
Mensen, alsjeblieft... Laten we hier even niet zo moeilijk over doen en terug gaan naar het onderwerp van deze topic. Of begin lekker een nieuwe topic over het taalniveau van de docenten van tegenwoordig.
En onthoud even... Ik ben nu niet aan het werk. Ik kijk mijn mails naar ouders wel wat beter na dan mijn berichten op een forum. Heb je er last van? Dan klinkt het toch echt als jouw probleem.
En onthoud even... Ik ben nu niet aan het werk. Ik kijk mijn mails naar ouders wel wat beter na dan mijn berichten op een forum. Heb je er last van? Dan klinkt het toch echt als jouw probleem.
maandag 6 oktober 2025 om 23:32
Het gaat er toch niet om wat leerlingen wel of niet weten, maar dat je als team een lijn hebt. En je autonomie als docent kun je prima op andere manieren in je lessen laten gelden. Een lijn trekken is ook je conformeren aan de heersende cultuur, ook wanneer die niet op papier staat. Ben je het er niet mee eens? Kaart het aan in een teamvergadering maar ga niet op eigen houtje dingen anders doen.Teral97 schreef: ↑06-10-2025 18:53Dit doe ik trouwens wel als ik het over een andere docent heb met leerlingen. Dan is het altijd "meneer/mevrouw ...". Als ik merk dat leerlingen niet weten over wie ik het heb benoem ik eerst het vak. "Mevrouw ..., van Engels". Als ze het dan nog niet weten wil ik nog wel eens "Ankie, de docent Engels" zeggen. Maar dit is eigenlijk nooit zo ver gekomen.
Leerlingen lijken dondersgoed te weten wie ze bij de voornaam, en wie bij de achternaam moeten noemen. En snappen dan ook nog steeds heel goed over wie je het hebt als je "Meneer ... (achternaam) van Frans" zegt.
"After all this time?" "Always."
dinsdag 7 oktober 2025 om 00:18
Hmm. Ik snap wel wat je zegt, en zet mij zeker tot nadenken. Ik denk alleen wel dat we hierin verschillen van mening. Er is hier niets over vastgelegd. En als zorgteam, conciërges en onderwijsassistenten wel met voornaam aangesproken kunnen worden, waarom de docent dan niet?Severus_Snape schreef: ↑06-10-2025 23:32Het gaat er toch niet om wat leerlingen wel of niet weten, maar dat je als team een lijn hebt. En je autonomie als docent kun je prima op andere manieren in je lessen laten gelden. Een lijn trekken is ook je conformeren aan de heersende cultuur, ook wanneer die niet op papier staat. Ben je het er niet mee eens? Kaart het aan in een teamvergadering maar ga niet op eigen houtje dingen anders doen.
Nogmaals... Niks tegen een schoolbrede (on)geschreven regel, maar dan moet deze wel voor alle personeelsleden gelden.
dinsdag 7 oktober 2025 om 08:07
Mwoah dat vind ik dan ook weer niet, bij ons is er ook een verschil in aanspreekvorm. Maar goed, doe wat je moet doen. Bij ons zijn de collega’s die meenden het anders te moeten doen dan de schoolcultuur zeker benaderbaar voor leerlingen maar uiteindelijk zijn dit niet de collega’s die lang blijven werken. En nee, dat heeft niks te maken met collega’s die zeggen dan moet je maar ergens ander gaan werken, maar uiteindelijk gaat het je tegenwerken, juist vanuit de leerlingen, dat jij je niet aan de schoolcultuur conformeert.
"After all this time?" "Always."

Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn
Al een account? Log dan hier in