Relaties
alle pijlers
Hoe kan ik mijn vriend steunen in het rouwproces?
zaterdag 14 februari 2009 om 14:03
Hoi allemaal,
De vader van mijn vriend is anderhalf jaar geleden plotseling overleden door een ongeluk. Nog steeds is hij erg bezig met het verwerken van dit verlies. Het verloopt in verschillende fases. Soms gaat het een tijd goed, en dan zakt hij weer terug in een bepaalde dofheid.
Nu is het zo dat we 2 maanden geleden naar de plek zijn geweest waar zijn vader is overleden. Mijn vriend heeft toen voor zichzelf op een mooie manier een periode kunnen afsluiten. Hij heeft dit als heel fijn heeft ervaren. Eén maand daarna begon hij zich langzaam weer heel slecht te voelen.
Ik wil mijn vriend graag zo veel mogelijk steunen, want ik vind het vreselijk om hem zo te zien. Zeker wanneer hij zoals op t moment in een fase zit waarin hij het er heel moeilijk mee heeft en zoveel pijn voelt van binnen dat hij tegelijk een soort dofheid ervaart.
Hij ziet er uit alsof hij huilt van binnen. Maar aan de buitenkant komen geen tranen. Aan de ene kant voelt hij alle positieve emoties zoals blijheid maar heel lichtjes, maar tegelijk is hij boos en geïrriteerd. Hij voelt zich niet zichzelf en is onverschillig, afwezig en afstandelijk.
Hij is zich er heel erg van bewust dat hij zich anders gedraagt tegen bijvoorbeeld mij en dat vindt hij dan weer heel confronterend. Hij vind zichzelf ongezellig als we samen met vrienden iets leuks doen en voelt zich daar dan weer rot over. Ik zeg dan tegen hem dat het harstikke gezellig was (dat is ook zo, ook al is hij wat stiller dan normaal) en dat hij zich geen zorgen hoeft te maken. Het is een bepaald beeld wat hij van zichzelf heeft - hij merkt gewoon dat hij niet zichzelf is en dat vindt hij niet fijn.
Ik zeg ook tegen hem dat het normaal is dat hij zich zo voelt en het bij de rouw hoort. Dat hij zich geen zorgen hoeft te maken en dat hij zichzelf de tijd moet geven. Hij gaat zelf soms twijfelen aan zichzelf of het wel normaal is dat hij zich zo voelt. Hij begrijpt zijn gevoelens niet en kan het niet goed plaatsen.
Dit is niet hoe zich continue voelt, maar het wisselt zich af en ik wil graag weten hoe ik hem kan steunen in die wisselende fases.
Zijn er hier mensen die ervaring hebben met het steunen van hun partner bij de rouwverwerking en me daarover wat zouden willen vertellen?
De vader van mijn vriend is anderhalf jaar geleden plotseling overleden door een ongeluk. Nog steeds is hij erg bezig met het verwerken van dit verlies. Het verloopt in verschillende fases. Soms gaat het een tijd goed, en dan zakt hij weer terug in een bepaalde dofheid.
Nu is het zo dat we 2 maanden geleden naar de plek zijn geweest waar zijn vader is overleden. Mijn vriend heeft toen voor zichzelf op een mooie manier een periode kunnen afsluiten. Hij heeft dit als heel fijn heeft ervaren. Eén maand daarna begon hij zich langzaam weer heel slecht te voelen.
Ik wil mijn vriend graag zo veel mogelijk steunen, want ik vind het vreselijk om hem zo te zien. Zeker wanneer hij zoals op t moment in een fase zit waarin hij het er heel moeilijk mee heeft en zoveel pijn voelt van binnen dat hij tegelijk een soort dofheid ervaart.
Hij ziet er uit alsof hij huilt van binnen. Maar aan de buitenkant komen geen tranen. Aan de ene kant voelt hij alle positieve emoties zoals blijheid maar heel lichtjes, maar tegelijk is hij boos en geïrriteerd. Hij voelt zich niet zichzelf en is onverschillig, afwezig en afstandelijk.
Hij is zich er heel erg van bewust dat hij zich anders gedraagt tegen bijvoorbeeld mij en dat vindt hij dan weer heel confronterend. Hij vind zichzelf ongezellig als we samen met vrienden iets leuks doen en voelt zich daar dan weer rot over. Ik zeg dan tegen hem dat het harstikke gezellig was (dat is ook zo, ook al is hij wat stiller dan normaal) en dat hij zich geen zorgen hoeft te maken. Het is een bepaald beeld wat hij van zichzelf heeft - hij merkt gewoon dat hij niet zichzelf is en dat vindt hij niet fijn.
Ik zeg ook tegen hem dat het normaal is dat hij zich zo voelt en het bij de rouw hoort. Dat hij zich geen zorgen hoeft te maken en dat hij zichzelf de tijd moet geven. Hij gaat zelf soms twijfelen aan zichzelf of het wel normaal is dat hij zich zo voelt. Hij begrijpt zijn gevoelens niet en kan het niet goed plaatsen.
Dit is niet hoe zich continue voelt, maar het wisselt zich af en ik wil graag weten hoe ik hem kan steunen in die wisselende fases.
Zijn er hier mensen die ervaring hebben met het steunen van hun partner bij de rouwverwerking en me daarover wat zouden willen vertellen?
zaterdag 14 februari 2009 om 14:29
Goh, dat klinkt heftig. Zelf geen ervaring mee qua partner, maar ik hoop voor je dat je hier wel mensen tegenkomt die je er verder mee kunnen helpen. Mijn beste vriendin heeft haar moeder verloren en ik vind het erg lastig om haar goed te kunnen steunen hierbij. Soms wil ze wel die arm om haar heen, en soms er juist helemaal niet mee geconfronteerd worden of is ze boos of de reacties van anderen helemaal beu en dat aanvoelen lukt niet altijd. Sterkte ermee!
For I may not have all the answers, I wouldn\'t want it any other way.
zaterdag 14 februari 2009 om 15:43
Mijn ex-vriend was ook heel plotseling zijn vader verloren. Het rouwen duurde eindeloos en hij voelde zich na jaren nog niet beter. Hij heeft toen heel veel baat gehad bij het praten met een psycholoog. Hij had het veel eerder moeten doen, zei hij naderhand. Misschien hebben sommige mensen meer nodig dan alleen tijd.
zaterdag 14 februari 2009 om 16:25
Heftig hoor om zoiets mee te maken. Ook voor jou natuurlijk. Zelf ben ik mijn ouders kort na elkaar kwijtgeraakt maar minder schokkend en plotseling als een ongeluk. Het enige wat ik je kan meegeven is dat ik ook periodes had dat het best wel weer goed ging en dan plotseling weer heel erg kon terugvallen in verdrietige gevoelens.
Na een jaar had ik ook zoiets van moet ik niet eens met iemand praten maar uiteindelijk heb ik dit niet gedaan. Mijn man en ik zijn wel flink wat boswandelingen gaan maken, ontspanning is wel belangrijk (ook al was ik niet het gezelligste wandelmaatje).
Ook rond verjaardagen, Kerstdagen had ik moeiliijke periodes, en die heb ik voor mezelf moeilijker gemaakt door niet te willen begrijpen dat rouwverwerking een proces is dat zijn tijd moet hebben. Als ik een jaar later rond de verjaardag van mijn moeder weer helemaal terugviel in het verdriet van net na haar overlijden werd ik zo boos op mezelf, ongeduldig, 'het moet nu eens over zijn', maar helaas zo werkt het niet.
Nu 4 jaar later kan ik met veel liefde en warmte terugdenken aan mijn ouders en is het heftige verdriet echt op de achtergrond geraakt, maar het duurt echt wel een tijd voordat je al die complexe emoties hebt verwerkt.
Ook ging ik nadenken over mijn eigen stervelijkheid, best heftig, zat ik naast mijn man in de auto en dacht ik opeens 'als we nu verongelukken hoelang duurt het dan voordat iemand de katten vind en verzorgd?', dat soort dingen. Dingen waarbij ik voor die tijd helemaal niet stilstond.
Maar echt, het gaat voorbij, en ik kan alleen aan jou meegeven (en ook aan hem) om gewoon geduld te hebben en als jullie beiden het gevoel krijgen dat hij wel erg wegglijd is een afspraak met een huisarts nog altijd mogelijk.
Na een jaar had ik ook zoiets van moet ik niet eens met iemand praten maar uiteindelijk heb ik dit niet gedaan. Mijn man en ik zijn wel flink wat boswandelingen gaan maken, ontspanning is wel belangrijk (ook al was ik niet het gezelligste wandelmaatje).
Ook rond verjaardagen, Kerstdagen had ik moeiliijke periodes, en die heb ik voor mezelf moeilijker gemaakt door niet te willen begrijpen dat rouwverwerking een proces is dat zijn tijd moet hebben. Als ik een jaar later rond de verjaardag van mijn moeder weer helemaal terugviel in het verdriet van net na haar overlijden werd ik zo boos op mezelf, ongeduldig, 'het moet nu eens over zijn', maar helaas zo werkt het niet.
Nu 4 jaar later kan ik met veel liefde en warmte terugdenken aan mijn ouders en is het heftige verdriet echt op de achtergrond geraakt, maar het duurt echt wel een tijd voordat je al die complexe emoties hebt verwerkt.
Ook ging ik nadenken over mijn eigen stervelijkheid, best heftig, zat ik naast mijn man in de auto en dacht ik opeens 'als we nu verongelukken hoelang duurt het dan voordat iemand de katten vind en verzorgd?', dat soort dingen. Dingen waarbij ik voor die tijd helemaal niet stilstond.
Maar echt, het gaat voorbij, en ik kan alleen aan jou meegeven (en ook aan hem) om gewoon geduld te hebben en als jullie beiden het gevoel krijgen dat hij wel erg wegglijd is een afspraak met een huisarts nog altijd mogelijk.
zaterdag 14 februari 2009 om 19:03
quote:Distractions schreef op 14 februari 2009 @ 16:06:
Ja, daar zat ik dus ook al aan te denken, aan hulp van een psycholoog. Ik weet alleen dat mijn vriend zoiets totaal niet ziet zitten.
Hoe heb jij toendertijd je ex-vriend ondersteund? Had je t gevoel dat je hem kon helpen?
Wat ik toen deed, veel laten praten, troosten en het gevoel proberen te geven dat het oke was om zich zo te voelen.
Ik heb hem geprobeerd aan te moedigen om toch dingen te ondernemen, ookal had hij niet zo'n zin.
Was geen makkelijke tijd. Vooral voor hem, maar ook voor mij niet.
Ik had al een paar keer aangegeven dat het misschien goed/fijn zou zijn voor hem om eens met iemand te praten die er ook echt iets zinnigs over kon zeggen, kon helpen. Toen hij er zelf aan toe was heeft hij mij gevraagd een afspraak te maken bij de huisarts en zijn we samen gegaan.
Ja, daar zat ik dus ook al aan te denken, aan hulp van een psycholoog. Ik weet alleen dat mijn vriend zoiets totaal niet ziet zitten.
Hoe heb jij toendertijd je ex-vriend ondersteund? Had je t gevoel dat je hem kon helpen?
Wat ik toen deed, veel laten praten, troosten en het gevoel proberen te geven dat het oke was om zich zo te voelen.
Ik heb hem geprobeerd aan te moedigen om toch dingen te ondernemen, ookal had hij niet zo'n zin.
Was geen makkelijke tijd. Vooral voor hem, maar ook voor mij niet.
Ik had al een paar keer aangegeven dat het misschien goed/fijn zou zijn voor hem om eens met iemand te praten die er ook echt iets zinnigs over kon zeggen, kon helpen. Toen hij er zelf aan toe was heeft hij mij gevraagd een afspraak te maken bij de huisarts en zijn we samen gegaan.
zaterdag 14 februari 2009 om 19:44
Informeer bij een uitvaartverzorger of er misschien speciale groepen zijn van mensen die hun ouder zijn kwijt geraakt.
Je vriend kan dan praten met mensen die precies hetzelfde mee hebben gemaakt.
Want hoe lief jij het ook bedoeld, jij hebt het toch niet zo meegemaakt als je vriend.
En misschien vindt hij zo'n 'lotgenotengroep' wat minder heftig dan een psycholoog?
Misschien helpt het ook als je kunt laten zien dat er verschillende psychologen gespecialiseerd zijn in rouwbegeleiding of dat als aandachtsgebied hebben: dan ziet hij dat hij zeker niet de enige is.
Succes!
Je vriend kan dan praten met mensen die precies hetzelfde mee hebben gemaakt.
Want hoe lief jij het ook bedoeld, jij hebt het toch niet zo meegemaakt als je vriend.
En misschien vindt hij zo'n 'lotgenotengroep' wat minder heftig dan een psycholoog?
Misschien helpt het ook als je kunt laten zien dat er verschillende psychologen gespecialiseerd zijn in rouwbegeleiding of dat als aandachtsgebied hebben: dan ziet hij dat hij zeker niet de enige is.
Succes!
Ik heb geen wespentaille, ik heb een bijenrompje
zondag 15 februari 2009 om 23:14
quote:pomodori schreef op 14 februari 2009 @ 19:03:
[...]
Wat ik toen deed, veel laten praten, troosten en het gevoel proberen te geven dat het oke was om zich zo te voelen.
Ik heb hem geprobeerd aan te moedigen om toch dingen te ondernemen, ookal had hij niet zo'n zin.
Was geen makkelijke tijd. Vooral voor hem, maar ook voor mij niet.
Ik had al een paar keer aangegeven dat het misschien goed/fijn zou zijn voor hem om eens met iemand te praten die er ook echt iets zinnigs over kon zeggen, kon helpen. Toen hij er zelf aan toe was heeft hij mij gevraagd een afspraak te maken bij de huisarts en zijn we samen gegaan.
Ik herken dit. Mijn 'vriend' heeft zijn vader 2 jaar geleden verloren. Hij heeft het hier nog altijd verschrikkelijk moeilijk mee.
Hij wil er maar niet over praten, met vrijwel niemand. Wat ik doe is proberen hem aan te sporen te vertellen over zijn vader, over hoe hij zich erover voelt. Dit lukt niet altijd, maar het gaat steeds beter. Ik heb nu ook samen met zijn moeder voor elkaar gekregen dat hij een afspraak heeft gemaakt met de psycholoog.
Hier was hij eerst verschrikkelijk op tegen, maar nu doet hij het voor ons.. en ik ben er vrij zeker van dat hij daar geen spijt van krijgt (ik heb zelf ook een jaar bij de psycholoog gelopen, dit heeft enorm geholpen).
Ik denk dat je het beste kan proberen je vriend misschien toch naar een psycholoog te laten gaan.. en anders proberen of hij niet wat vaker tegen jou kan praten over zijn vader.
Heel veel sterkte ermee!
[...]
Wat ik toen deed, veel laten praten, troosten en het gevoel proberen te geven dat het oke was om zich zo te voelen.
Ik heb hem geprobeerd aan te moedigen om toch dingen te ondernemen, ookal had hij niet zo'n zin.
Was geen makkelijke tijd. Vooral voor hem, maar ook voor mij niet.
Ik had al een paar keer aangegeven dat het misschien goed/fijn zou zijn voor hem om eens met iemand te praten die er ook echt iets zinnigs over kon zeggen, kon helpen. Toen hij er zelf aan toe was heeft hij mij gevraagd een afspraak te maken bij de huisarts en zijn we samen gegaan.
Ik herken dit. Mijn 'vriend' heeft zijn vader 2 jaar geleden verloren. Hij heeft het hier nog altijd verschrikkelijk moeilijk mee.
Hij wil er maar niet over praten, met vrijwel niemand. Wat ik doe is proberen hem aan te sporen te vertellen over zijn vader, over hoe hij zich erover voelt. Dit lukt niet altijd, maar het gaat steeds beter. Ik heb nu ook samen met zijn moeder voor elkaar gekregen dat hij een afspraak heeft gemaakt met de psycholoog.
Hier was hij eerst verschrikkelijk op tegen, maar nu doet hij het voor ons.. en ik ben er vrij zeker van dat hij daar geen spijt van krijgt (ik heb zelf ook een jaar bij de psycholoog gelopen, dit heeft enorm geholpen).
Ik denk dat je het beste kan proberen je vriend misschien toch naar een psycholoog te laten gaan.. en anders proberen of hij niet wat vaker tegen jou kan praten over zijn vader.
Heel veel sterkte ermee!
maandag 16 februari 2009 om 11:05
Bedankt voor alle reacties!
Vlinnie: Dikke knuffel voor jou. Dat is zo kort geleden pas. Heb jij zelf een vriend die jou kan steunen? Wat je zegt van dat je vindt dat je het zelf moet kunnen oplossen, dat heeft mijn vriend ook wel een beetje. Toch goed plan om alsnog te gaan, je kunt het allicht proberen. Misschien heb jij er veel baat bij, en anders kun alsnog later besluiten om t niet te doen.
Mijn vriend is denk ik wel in een verdere fase dan jou. Het is ook wat langer geleden. Hij liet in t begin de steun ook minder toe, maar nu juist wel. Hij is nu juist wel heel open naar mij toe en vindt het fijn om mij veel om zich heen te hebben. Ook wel heel confronterend op sommige momenten. Wij praten zeker veel over zijn vader of kijken naar oude foto's. Hij kan ook grappen maken over de aparte karaktertrekjes van z'n vader, dus dat zie ik als heel positief. Wat ik al zei, de fases wisselen elkaar af.
Heb jij ook een broer of zus of goed contact met je moeder?
Waar mijn vriend bijvoorbeeld moeite mee heeft is dat hij merkt dat de wereld om hem heen doorgaat op oude voet (zijn vrienden bijvoorbeeld). Dat hij het idee heeft dat andere mensen niet beseffen dat voor hem zijn leven voorgoed veranderd is en dat hij van binnen niet meer dezelfde persoon is. Ook heb ik t idee dat hij het erg vindt dat over een tijd niemand zijn vader meer zal herinneren.
Mijn vriend is een bezig iemand. Hij is volop bezig met zijn toekomstplannen en dingen die hij wil doen. Dit koppelt hij op een bepaalde manier toch wel aan zijn vader, want hij zegt bijvoorbeeld dat hij iets achter wil laten na zijn dood. Iets voor zijn nageslacht en vrienden zodat mensen hem zullen herinneren. Hij is kunstenaar en wil zijn werk opdragen aan zijn vader, zodat op een bepaalde manier zijn vader ook niet vergeten wordt.
Hij heeft een paar keer toen hij echt heel erg in de knoop zat gepraat met een geestelijk leider. Zoiets vindt hij zelf een stuk prettiger dan praten met een psycholoog. Toch ga ik het idee van een steungroep of psycholoog eens ter sprake brengen.
Vlinnie: Dikke knuffel voor jou. Dat is zo kort geleden pas. Heb jij zelf een vriend die jou kan steunen? Wat je zegt van dat je vindt dat je het zelf moet kunnen oplossen, dat heeft mijn vriend ook wel een beetje. Toch goed plan om alsnog te gaan, je kunt het allicht proberen. Misschien heb jij er veel baat bij, en anders kun alsnog later besluiten om t niet te doen.
Mijn vriend is denk ik wel in een verdere fase dan jou. Het is ook wat langer geleden. Hij liet in t begin de steun ook minder toe, maar nu juist wel. Hij is nu juist wel heel open naar mij toe en vindt het fijn om mij veel om zich heen te hebben. Ook wel heel confronterend op sommige momenten. Wij praten zeker veel over zijn vader of kijken naar oude foto's. Hij kan ook grappen maken over de aparte karaktertrekjes van z'n vader, dus dat zie ik als heel positief. Wat ik al zei, de fases wisselen elkaar af.
Heb jij ook een broer of zus of goed contact met je moeder?
Waar mijn vriend bijvoorbeeld moeite mee heeft is dat hij merkt dat de wereld om hem heen doorgaat op oude voet (zijn vrienden bijvoorbeeld). Dat hij het idee heeft dat andere mensen niet beseffen dat voor hem zijn leven voorgoed veranderd is en dat hij van binnen niet meer dezelfde persoon is. Ook heb ik t idee dat hij het erg vindt dat over een tijd niemand zijn vader meer zal herinneren.
Mijn vriend is een bezig iemand. Hij is volop bezig met zijn toekomstplannen en dingen die hij wil doen. Dit koppelt hij op een bepaalde manier toch wel aan zijn vader, want hij zegt bijvoorbeeld dat hij iets achter wil laten na zijn dood. Iets voor zijn nageslacht en vrienden zodat mensen hem zullen herinneren. Hij is kunstenaar en wil zijn werk opdragen aan zijn vader, zodat op een bepaalde manier zijn vader ook niet vergeten wordt.
Hij heeft een paar keer toen hij echt heel erg in de knoop zat gepraat met een geestelijk leider. Zoiets vindt hij zelf een stuk prettiger dan praten met een psycholoog. Toch ga ik het idee van een steungroep of psycholoog eens ter sprake brengen.
maandag 16 februari 2009 om 11:20
quote:Distractions schreef op 14 februari 2009 @ 14:03:
Zijn er hier mensen die ervaring hebben met het steunen van hun partner bij de rouwverwerking en me daarover wat zouden willen vertellen?
Mijn kennis is wat indirecter, dus je moet maar zien wat je er mee kan. Uit een cursus over stervens- en rouwbegeleiding, heb ik het volgende meegepikt: een belangrijk element in rouw is het niet kunnen integreren van een pijnlijk verlies in de werkelijkheid. Het is alsof het verlies los komt te staan van de werkelijkheid, en dat roept een hele reeks aan emoties op. Niet alleen verdriet over het verlies, maar ook ontkenning en boosheid, schuldgevoel etc.
In feite draait rouwverwerking en troost niet zozeer om het verminderen van het verdriet. Dat verdriet is reëel, en mag er zijn, en zal er in veel gevallen ook altijd zijn. Een verlies is niet "verwerkt" als het verdriet eindigt, maar als het verlies geïntegreerd is in het beeld van de werkelijkheid.
Die integratie wordt bereikt door steeds opnieuw de confrontatie met het verlies aan te gaan, maar steeds slechts beperkt. Het kan een beetje vergeleken worden met een kind dat spruitjes leert eten: je geeft niet een bord vol spruitjes, maar iedere keer een hapje, samen met ander lekker eten, en dan langzaam meer.
Als je dus wil helpen het verlies te verwerken, is het van belang je vriend de ruimte te geven voor zijn gevoel, en hem te ondersteunen het verlies te confronteren. Niet "met alle geweld", maar aan de andere kant wel met enige vasthoudendheid.
(Maar nogmaals: dat is de theorie zoals ik die geleerd heb, ik geef het maar voor wat het waard is)
Zijn er hier mensen die ervaring hebben met het steunen van hun partner bij de rouwverwerking en me daarover wat zouden willen vertellen?
Mijn kennis is wat indirecter, dus je moet maar zien wat je er mee kan. Uit een cursus over stervens- en rouwbegeleiding, heb ik het volgende meegepikt: een belangrijk element in rouw is het niet kunnen integreren van een pijnlijk verlies in de werkelijkheid. Het is alsof het verlies los komt te staan van de werkelijkheid, en dat roept een hele reeks aan emoties op. Niet alleen verdriet over het verlies, maar ook ontkenning en boosheid, schuldgevoel etc.
In feite draait rouwverwerking en troost niet zozeer om het verminderen van het verdriet. Dat verdriet is reëel, en mag er zijn, en zal er in veel gevallen ook altijd zijn. Een verlies is niet "verwerkt" als het verdriet eindigt, maar als het verlies geïntegreerd is in het beeld van de werkelijkheid.
Die integratie wordt bereikt door steeds opnieuw de confrontatie met het verlies aan te gaan, maar steeds slechts beperkt. Het kan een beetje vergeleken worden met een kind dat spruitjes leert eten: je geeft niet een bord vol spruitjes, maar iedere keer een hapje, samen met ander lekker eten, en dan langzaam meer.
Als je dus wil helpen het verlies te verwerken, is het van belang je vriend de ruimte te geven voor zijn gevoel, en hem te ondersteunen het verlies te confronteren. Niet "met alle geweld", maar aan de andere kant wel met enige vasthoudendheid.
(Maar nogmaals: dat is de theorie zoals ik die geleerd heb, ik geef het maar voor wat het waard is)
