
Spreekwoorden, gezegden en uitdrukkingen.
donderdag 13 september 2012 om 20:41
Nederlands is niet mijn eerste taal. Hoewel ik inmiddels Nederlands het langste spreek. (leeftijd....)
Een van de leukste dingen aan de Nederlandse taal vind ik de spreekwoorden, gezegden en uitdrukkingen. Ook om te bedenken hoe en waar het vandaan komt.
Zo weet ik sinds kort dat "de hort" van "de hort op" gewoon heen betekend en uit midden Nederland komt. Waar men een retourtje met de trein een "hort en n herregie" noemt.
Nu ben ik dus m'n kop aan t breken (ook een leuke) over: ouwe jongens, krentenbrood.
Ik weet dat het ons kent ons betekend. Maar waar komt het vandaan?
Een collega forumster vond dit:
http://www.etymologiebank ... d/ouwejongenskrentenbrood
Maar kan er geen kaas van maken.
Weet iemand wat die oude heren met die krenten te maken hebben?
Een van de leukste dingen aan de Nederlandse taal vind ik de spreekwoorden, gezegden en uitdrukkingen. Ook om te bedenken hoe en waar het vandaan komt.
Zo weet ik sinds kort dat "de hort" van "de hort op" gewoon heen betekend en uit midden Nederland komt. Waar men een retourtje met de trein een "hort en n herregie" noemt.
Nu ben ik dus m'n kop aan t breken (ook een leuke) over: ouwe jongens, krentenbrood.
Ik weet dat het ons kent ons betekend. Maar waar komt het vandaan?
Een collega forumster vond dit:
http://www.etymologiebank ... d/ouwejongenskrentenbrood
Maar kan er geen kaas van maken.
Weet iemand wat die oude heren met die krenten te maken hebben?


donderdag 13 september 2012 om 21:09
Maikel Olde Hartingsveldt;
Al jaaaaaren ben ik op zoek naar de herkomst van dit gezegde, maar tot
nu toe heb ik nog geen - bevredigende - verklaring gevonden. Ik ken er
nog 1 variant op: "toffe jongens, krentenbrood". Maar volgens mij
heeft "Ouwe jongens..." oudere papieren....
Wie kent de oplossing?
Volgens Marc de Coster:
...De uitdrukking kwam begin jaren 70 in zwang in de vlotte
omgangstaal, maar werd al veel eerder gebruikt onder soldaten
(Salleveldt 1978 vermeldt de variant 'ouwe jongens, goeie soep'.
Daarin verklaard als een kreet waarmee men een meerdere (kapitein,
majoor enz) karakteriseert die ten koste van alles populair wil zijn.
In zijn twee jaar nadien verschenen "Woordenboek van Jan Soldaat in
Indonesie krijgt de uitdrukking een andere uitleg: "Alles in
orde".)...
--
Al jaaaaaren ben ik op zoek naar de herkomst van dit gezegde, maar tot
nu toe heb ik nog geen - bevredigende - verklaring gevonden. Ik ken er
nog 1 variant op: "toffe jongens, krentenbrood". Maar volgens mij
heeft "Ouwe jongens..." oudere papieren....
Wie kent de oplossing?
Volgens Marc de Coster:
...De uitdrukking kwam begin jaren 70 in zwang in de vlotte
omgangstaal, maar werd al veel eerder gebruikt onder soldaten
(Salleveldt 1978 vermeldt de variant 'ouwe jongens, goeie soep'.
Daarin verklaard als een kreet waarmee men een meerdere (kapitein,
majoor enz) karakteriseert die ten koste van alles populair wil zijn.
In zijn twee jaar nadien verschenen "Woordenboek van Jan Soldaat in
Indonesie krijgt de uitdrukking een andere uitleg: "Alles in
orde".)...
--
donderdag 13 september 2012 om 21:09
Ik vraag me af of die "jongens" niet een verwijzing zijn naar de krenten?
"Boerenjongens" zijn namelijk rozijnen in brandewijn en "boerenjongensijs" is ijs met rozijnen.
Rozijnen en krenten zijn beiden gedroogde druiven, het verschil zit 'm in het formaat van de gedroogde druiven en de precieze techniek van het drogen.
Verder redenerend zouden de "oude jongens" dan oude, misschien al langer in voorraad zijnde, krenten of rozijnen kunnen zijn die gebruikt zijn in dat brood (om de voorraad op te maken?).
Of "oude" verwijst naar een oud recept, waardoor het brood "als vanouds" smaakt. Als de kreet "oude jongens krentenbrood" wordt gebruikt, is dat vaak om een ontmoeting of gebeurtenis aan te duiden die "als vanouds" is of aanvoelde.
Denk ik. Misschien wel. Zo gingen m'n gedachten in ieder geval met me op de loop
"Boerenjongens" zijn namelijk rozijnen in brandewijn en "boerenjongensijs" is ijs met rozijnen.
Rozijnen en krenten zijn beiden gedroogde druiven, het verschil zit 'm in het formaat van de gedroogde druiven en de precieze techniek van het drogen.
Verder redenerend zouden de "oude jongens" dan oude, misschien al langer in voorraad zijnde, krenten of rozijnen kunnen zijn die gebruikt zijn in dat brood (om de voorraad op te maken?).
Of "oude" verwijst naar een oud recept, waardoor het brood "als vanouds" smaakt. Als de kreet "oude jongens krentenbrood" wordt gebruikt, is dat vaak om een ontmoeting of gebeurtenis aan te duiden die "als vanouds" is of aanvoelde.
Denk ik. Misschien wel. Zo gingen m'n gedachten in ieder geval met me op de loop

donderdag 13 september 2012 om 21:12
http://nl.taal.narkive.co ... ouwe-jongens-krentenbrood
Vergeet ik de link nog, ach... Ouwe jongens natuurlijk;)
Vergeet ik de link nog, ach... Ouwe jongens natuurlijk;)

donderdag 13 september 2012 om 21:19
donderdag 13 september 2012 om 21:21
'Het is huilen met de pet op' wordt gezegd als iets min of meer onverwacht bedroevend van kwaliteit (zwaar teleurstellend) is.
Marc De Coster verwijst in zijn Woordenboek van populaire uitdrukkingen, clichés, kreten en slogans (2002) bij 'Het is huilen met de pet op' naar 'Het is huilen en de lamp vasthouden', dat dezelfde betekenis heeft. De Coster geeft nog meer varianten: huilen met de lamp voorover, huilen met de lamp aan/uit, huilen in een pikdonkere kelder met een zwarte doek voor je kop, huilen met de klep dicht en huilen met een rietje. Het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT) geeft bij huilen de zegswijze ''t Is huilen!' (''t is narigheid, ''t is misère') en 'Je kunt niet huilen en de lamp vasthouden' ('geen twee dingen tegelijk goed doen'). Bij knudde vermeldt het WNT de zegswijzen knudde met een rietje en knudde met de pet op; de toevoegingen dienen hier volgens het WNT alleen ter versterking.
Marc De Coster verwijst in zijn Woordenboek van populaire uitdrukkingen, clichés, kreten en slogans (2002) bij 'Het is huilen met de pet op' naar 'Het is huilen en de lamp vasthouden', dat dezelfde betekenis heeft. De Coster geeft nog meer varianten: huilen met de lamp voorover, huilen met de lamp aan/uit, huilen in een pikdonkere kelder met een zwarte doek voor je kop, huilen met de klep dicht en huilen met een rietje. Het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT) geeft bij huilen de zegswijze ''t Is huilen!' (''t is narigheid, ''t is misère') en 'Je kunt niet huilen en de lamp vasthouden' ('geen twee dingen tegelijk goed doen'). Bij knudde vermeldt het WNT de zegswijzen knudde met een rietje en knudde met de pet op; de toevoegingen dienen hier volgens het WNT alleen ter versterking.
