Overig
alle pijlers
Spreekwoorden, gezegden en uitdrukkingen.
donderdag 13 september 2012 om 20:41
Nederlands is niet mijn eerste taal. Hoewel ik inmiddels Nederlands het langste spreek. (leeftijd....)
Een van de leukste dingen aan de Nederlandse taal vind ik de spreekwoorden, gezegden en uitdrukkingen. Ook om te bedenken hoe en waar het vandaan komt.
Zo weet ik sinds kort dat "de hort" van "de hort op" gewoon heen betekend en uit midden Nederland komt. Waar men een retourtje met de trein een "hort en n herregie" noemt.
Nu ben ik dus m'n kop aan t breken (ook een leuke) over: ouwe jongens, krentenbrood.
Ik weet dat het ons kent ons betekend. Maar waar komt het vandaan?
Een collega forumster vond dit:
http://www.etymologiebank ... d/ouwejongenskrentenbrood
Maar kan er geen kaas van maken.
Weet iemand wat die oude heren met die krenten te maken hebben?
Een van de leukste dingen aan de Nederlandse taal vind ik de spreekwoorden, gezegden en uitdrukkingen. Ook om te bedenken hoe en waar het vandaan komt.
Zo weet ik sinds kort dat "de hort" van "de hort op" gewoon heen betekend en uit midden Nederland komt. Waar men een retourtje met de trein een "hort en n herregie" noemt.
Nu ben ik dus m'n kop aan t breken (ook een leuke) over: ouwe jongens, krentenbrood.
Ik weet dat het ons kent ons betekend. Maar waar komt het vandaan?
Een collega forumster vond dit:
http://www.etymologiebank ... d/ouwejongenskrentenbrood
Maar kan er geen kaas van maken.
Weet iemand wat die oude heren met die krenten te maken hebben?
vrijdag 21 september 2012 om 20:58
http://www.goeievraag.nl/ ... p/taal/lotje-getikt.39751
Nooit over nagedacht bij lotje getikt. Jammer dat het vaak oude uitdrukkingen zijn en de betekenis verloren lijkt te zijn gegaan.
Ook hier weer een oude scheepsuitdrukking waarschijnlijk (of nog waarschijnlijker iets met een papegaai...).
Ik ga voor de vertaling waarin de wind ineens de andere kant op draaide en het "lorretje" van het zeil ging draaien waardoor iemand een fikse hersenbeschadiging opliep .
Alhoewel de papegaai ook wel iets heeft. Als je iemand gek vindt dan tik je ook op je voorhoofd of zijkant van je hoofd... grijns
Dus iemand spoort niet helemaal in zijn hoofd omdat er iets wat eigenlijk toch wel grappig was, tegen het hoofd letterlijk of figuurlijk is aangekomen en wat er tegenaan kwam was dus een "lotje".
Ik dacht altijd ook aan een meisjesnaam btw.
Nooit over nagedacht bij lotje getikt. Jammer dat het vaak oude uitdrukkingen zijn en de betekenis verloren lijkt te zijn gegaan.
Ook hier weer een oude scheepsuitdrukking waarschijnlijk (of nog waarschijnlijker iets met een papegaai...).
Ik ga voor de vertaling waarin de wind ineens de andere kant op draaide en het "lorretje" van het zeil ging draaien waardoor iemand een fikse hersenbeschadiging opliep .
Alhoewel de papegaai ook wel iets heeft. Als je iemand gek vindt dan tik je ook op je voorhoofd of zijkant van je hoofd... grijns
Dus iemand spoort niet helemaal in zijn hoofd omdat er iets wat eigenlijk toch wel grappig was, tegen het hoofd letterlijk of figuurlijk is aangekomen en wat er tegenaan kwam was dus een "lotje".
Ik dacht altijd ook aan een meisjesnaam btw.
vrijdag 21 september 2012 om 21:03
Dit vind ik ook wel interessant:
Intussen spreekt men in sommige streken ook wel van: Van Nolletje geprikt zijn. Niet onwaarschijnlijk is het, dat deze uitdrukking met het bijgeloof van onze vaderen in verband staat. De kwade elfen konden iemand door aanraking gek maken. In de christelijke tijd hadden de toverheksen deze noodlottige gave. Zo kan dus Lotje de boze elf Lodder zijn, de naam van een andere heks, of personage uit een Middeleeuws kluchtspel. Men moet in het oog houden, dat de meeste uitdrukkingen met een persoonsnaam ontleend zijn aan voorvallen, die ergens in een of andere buurt plaats gehad hebben, of aan een snaaks gezegde op het toneel, dat bij het publiek aansloeg.
Intussen spreekt men in sommige streken ook wel van: Van Nolletje geprikt zijn. Niet onwaarschijnlijk is het, dat deze uitdrukking met het bijgeloof van onze vaderen in verband staat. De kwade elfen konden iemand door aanraking gek maken. In de christelijke tijd hadden de toverheksen deze noodlottige gave. Zo kan dus Lotje de boze elf Lodder zijn, de naam van een andere heks, of personage uit een Middeleeuws kluchtspel. Men moet in het oog houden, dat de meeste uitdrukkingen met een persoonsnaam ontleend zijn aan voorvallen, die ergens in een of andere buurt plaats gehad hebben, of aan een snaaks gezegde op het toneel, dat bij het publiek aansloeg.
vrijdag 21 september 2012 om 21:05
Dat vind ik eigenlijk wel toch de leukste. Want iemand die "van lotje getikt is" dat is wel een luchtige uitdrukking. Ik vat hem niet zo zwaar op. Het is meer speels/grappig dat de ander niet spoort.
Als het nou gaat over dat "iemand van lotje is getikt" dan zal ik denken aan de boze elf Lodder lol!
Het is namelijk geen zware uitdrukking. Maar een lichte, luchtige uitdrukking waarbij je je door het gedrag van de ander wel vermaakt voelt!
Als het nou gaat over dat "iemand van lotje is getikt" dan zal ik denken aan de boze elf Lodder lol!
Het is namelijk geen zware uitdrukking. Maar een lichte, luchtige uitdrukking waarbij je je door het gedrag van de ander wel vermaakt voelt!
vrijdag 21 september 2012 om 21:18
quote:Paekzwart, 89 seconden geleden
Ik moet ook wel denken aan "het lot". De noodzaak, karma, de boze elf Lodder waardoor de ander met iets zit opgezadeld in het hoofd zodat hij of zij niet helemaal spoort. Iets wat moest gebeuren of nou éénmaal is gebeurt.
Jaaaaaaa!
Het lot, lodder tikt je aan.
En dan ben je van lotje getikt.
Ik moet ook wel denken aan "het lot". De noodzaak, karma, de boze elf Lodder waardoor de ander met iets zit opgezadeld in het hoofd zodat hij of zij niet helemaal spoort. Iets wat moest gebeuren of nou éénmaal is gebeurt.
Jaaaaaaa!
Het lot, lodder tikt je aan.
En dan ben je van lotje getikt.
vrijdag 21 september 2012 om 21:20
Overigens nog even terug naar "ouwe jongens, krentenbrood.
Vroeger was krentenbrood absolute pure luxe. Dat krentenbrood werd bij zeer hoge uitzondering soms gebakken voor een speciale (zon)dag/hoogtijdag. Op zondag ging met toen nog naar de kerk en ná de kerk werd dat koffie mét dat zeldzame krentenbrood genuttigd hetgeen in familiekring gebeurde.
Echter werden soms goede bekenden/vrienden uitgenodigd mee te genieten, meestal goede buren of goede vrienden. Daar in vroeger tijden de mannen bij de mannen en de vrouwen bij de vrouwen zaten en het luxe eten meestal de mannen gegund werd en dus dat zeldzame krentenbrood dus veelal de mannen toekwam (omdat die 6 dagen hard moesten werken) komt daar dus de uitdrukking vandaan. Luxe deelde je, behalve binnen het gezin, enkel met zeer dierbare vrienden.
Zo heeft mijn oma het me ooit uitgelegd.
Overigens: wat een leuk topic!
Vroeger was krentenbrood absolute pure luxe. Dat krentenbrood werd bij zeer hoge uitzondering soms gebakken voor een speciale (zon)dag/hoogtijdag. Op zondag ging met toen nog naar de kerk en ná de kerk werd dat koffie mét dat zeldzame krentenbrood genuttigd hetgeen in familiekring gebeurde.
Echter werden soms goede bekenden/vrienden uitgenodigd mee te genieten, meestal goede buren of goede vrienden. Daar in vroeger tijden de mannen bij de mannen en de vrouwen bij de vrouwen zaten en het luxe eten meestal de mannen gegund werd en dus dat zeldzame krentenbrood dus veelal de mannen toekwam (omdat die 6 dagen hard moesten werken) komt daar dus de uitdrukking vandaan. Luxe deelde je, behalve binnen het gezin, enkel met zeer dierbare vrienden.
Zo heeft mijn oma het me ooit uitgelegd.
Overigens: wat een leuk topic!
vrijdag 21 september 2012 om 21:24
Geprobeerd om de klucht met elf Lodder te vinden. Maar niet gelukt. Maar kan mij voorstellen dat het een voorstelling was waarin de spot met iemand werd gedreven en toen zijn noodzakelijke tik op het hoofd kreeg. *als soort van voorbeeld/leermoment voor de toeschouwers over "het lot". Een soort belerende show zoals vroeger volgens mij gebruikelijk was.*
Spuit elf is ook leuk!
http://www.goeievraag.nl/ ... t-gezegde-spuit-elf.57874
Spuit elf geeft (ook nog) modder zegt men van (een onbeduidend) iemand die iets zeggen wil maar niet serieus genomen wordt.
De etymologie (herkomst) van deze uitdrukking is onduidelijk. Een brandweerliedenkrantje verklaarde de herkomst van de uitdrukking als volgt: er is maar genoeg water voor tien spuiten; als er elf aangesloten worden, geeft de laatste spuit modder.
Geen enkel woordenboek spreekt zich uit over de etymologie van spuit elf geeft (ook nog) modder. Wellicht is het getal elf in deze uitdrukking echter niet toevallig.
Kan zijn bijvoorbeeld de uitdrukking "elf heet het gekkennummer of gekkengetal" , en vdat het hier gaat om een woordspeling met het zelfstandig naamwoord "elf" in de betekenis ‘boze geest, mythische dwerg waaraan benauwde dromen worden toegeschreven’.
Misschien gooiden ze vroeger ook uitdrukkingen door elkaar heen. Was er eerst de mythische elf, later werd elf het gekkengetal en toen was er brandweerkraan waarbij de laatste spuit modder spoot en nog wel iets wilde toevoegen maar veels te laat kwam met iets spuiten en dus iets verkeerds zei/spoot.
Wel grappig want bij een spuit elf komen de woorden ook uit de mond. Zie altijd overigens een klein kindje voor me bij deze uitdrukking die nog iets probeert te zeggen.
Spuit elf is ook leuk!
http://www.goeievraag.nl/ ... t-gezegde-spuit-elf.57874
Spuit elf geeft (ook nog) modder zegt men van (een onbeduidend) iemand die iets zeggen wil maar niet serieus genomen wordt.
De etymologie (herkomst) van deze uitdrukking is onduidelijk. Een brandweerliedenkrantje verklaarde de herkomst van de uitdrukking als volgt: er is maar genoeg water voor tien spuiten; als er elf aangesloten worden, geeft de laatste spuit modder.
Geen enkel woordenboek spreekt zich uit over de etymologie van spuit elf geeft (ook nog) modder. Wellicht is het getal elf in deze uitdrukking echter niet toevallig.
Kan zijn bijvoorbeeld de uitdrukking "elf heet het gekkennummer of gekkengetal" , en vdat het hier gaat om een woordspeling met het zelfstandig naamwoord "elf" in de betekenis ‘boze geest, mythische dwerg waaraan benauwde dromen worden toegeschreven’.
Misschien gooiden ze vroeger ook uitdrukkingen door elkaar heen. Was er eerst de mythische elf, later werd elf het gekkengetal en toen was er brandweerkraan waarbij de laatste spuit modder spoot en nog wel iets wilde toevoegen maar veels te laat kwam met iets spuiten en dus iets verkeerds zei/spoot.
Wel grappig want bij een spuit elf komen de woorden ook uit de mond. Zie altijd overigens een klein kindje voor me bij deze uitdrukking die nog iets probeert te zeggen.
vrijdag 21 september 2012 om 21:29
quote:thaorchid schreef op 21 september 2012 @ 21:20:
Daar in vroeger tijden de mannen bij de mannen en de vrouwen bij de vrouwen zaten en het luxe eten meestal de mannen gegund werd en dus dat zeldzame krentenbrood dus veelal de mannen toekwam (omdat die 6 dagen hard moesten werken) komt daar dus de uitdrukking vandaan. Luxe deelde je, behalve binnen het gezin, enkel met zeer dierbare vrienden.
De oma's doen het goed op dit topic! Maar leuke toevoeging dat alleen de mannen het krentenbrood kregen. Vandaar ook dan "jongens". Alleen de mannelijke variant.
Daar in vroeger tijden de mannen bij de mannen en de vrouwen bij de vrouwen zaten en het luxe eten meestal de mannen gegund werd en dus dat zeldzame krentenbrood dus veelal de mannen toekwam (omdat die 6 dagen hard moesten werken) komt daar dus de uitdrukking vandaan. Luxe deelde je, behalve binnen het gezin, enkel met zeer dierbare vrienden.
De oma's doen het goed op dit topic! Maar leuke toevoeging dat alleen de mannen het krentenbrood kregen. Vandaar ook dan "jongens". Alleen de mannelijke variant.
vrijdag 21 september 2012 om 21:36
Dat inderdaad.
Mijn oma bakte dan dat krentenbrood (blijkbaar waren krenten toen duur of zo) maar als opa vrienden over de vloer kreeg kreeg oma geen hap van haar zelfgebakken krentenbrood.
Eigenlijk best een beetje zielig
Maar mijn opa (en da's echt waar) bewaarde altijd een stuk krentenbrood voor oma, sterker nog, hij sneed het zelf in de keuken en hield een stuk achter.
Dus voor mij is de uitdrukking feitelijk: "ouwe jongens krentenbrood met uitzondering van oma "
Mijn oma bakte dan dat krentenbrood (blijkbaar waren krenten toen duur of zo) maar als opa vrienden over de vloer kreeg kreeg oma geen hap van haar zelfgebakken krentenbrood.
Eigenlijk best een beetje zielig
Maar mijn opa (en da's echt waar) bewaarde altijd een stuk krentenbrood voor oma, sterker nog, hij sneed het zelf in de keuken en hield een stuk achter.
Dus voor mij is de uitdrukking feitelijk: "ouwe jongens krentenbrood met uitzondering van oma "
vrijdag 21 september 2012 om 21:39
vrijdag 21 september 2012 om 21:44
Ik had dan ook de allerliefste opa van de hele wereld
Hij is al 40 jaar dood maar ik schep nog steeds heel erg over hem op...
Dát was zo'n fantastische man (en wat die allemaal uitgespookt heeft in oorlogstijd, echt, kan er een boek over schrijven)
Maar da's geheel en al off-topic
Misschien open ik ooit wel eens een topic over waanzinnig leuke opa's en de leuke herinneringen daaraan
Edit, ik heb het gedáán ook topic voor lieve opa's
Hij is al 40 jaar dood maar ik schep nog steeds heel erg over hem op...
Dát was zo'n fantastische man (en wat die allemaal uitgespookt heeft in oorlogstijd, echt, kan er een boek over schrijven)
Maar da's geheel en al off-topic
Misschien open ik ooit wel eens een topic over waanzinnig leuke opa's en de leuke herinneringen daaraan
Edit, ik heb het gedáán ook topic voor lieve opa's
