Sterft de streektaal uit?

31-01-2023 21:23 304 berichten
Paniek in een commentaar in NRC (van jongerenleden van BBB en CU, maar toe maar weer) over de status van de streektaal. Als we niks doen, sterft de streektaal uit!
Maar vind je dat erg? Spreek jij nog dialect? Of doe je het niet, maar heb je er warme herinneringen aan? Of vind je het achterlijk?
In Friesland wordt het Fries actief gestimuleerd. Zouden de Brabanders, Twenten, Groningers etc. hetzelfde moeten doen?

(bron: https://www.nrc.nl/nieuws/2023/01/30/ne ... i-a4155689)
Alle reacties Link kopieren Quote
OlleGrieze schreef:
01-02-2023 16:17
Frankrijk is een chauvinistisch land. Ze houden inderdaad vast aan de Franse taal en beheersen vaak geen tweede taal. (Zelfs geen steenkolen Engels). Toen ik als kind van Frankrijk naar België verhuisde begreep ik het plaatselijke 'Frans' trouwens slecht. Waals is echt anders dan Frans.
Is jouw eerste taal Frans? Ik vind het wel interessant om te lezen dat Waals ook heel anders is dan het Frans, is het net zo'n verschil als Nederlands en Vlaams bijvoorbeeld?
Alle reacties Link kopieren Quote
Gelsomina schreef:
01-02-2023 16:20
Onderstaand artikel kon ik dan wel lezen als niet geabonneerde van de Volkskrant en vond ik ook wel interessant.
https://www.volkskrant.nl/nieuws-achter ... gle.com%2F
10 jaar oud artikel en er zijn niet minder Nederlandssprekenden hoor
Alle reacties Link kopieren Quote
Gelsomina schreef:
01-02-2023 16:23
Is jouw eerste taal Frans? Ik vind het wel interessant om te lezen dat Waals ook heel anders is dan het Frans, is het net zo'n verschil als Nederlands en Vlaams bijvoorbeeld?
Ik ben tweetalig Frans-Vlaams opgevoed. En ja het verschil is te vergelijken met Nederlands en Vlaams. Toch ander woordgebruik (uit hetzelfde woordenboek) en de zinsbouw is ook vaak anders.
Alle reacties Link kopieren Quote
OlleGrieze schreef:
01-02-2023 16:31
Ik ben tweetalig Frans-Vlaams opgevoed. En ja het verschil is te vergelijken met Nederlands en Vlaams. Toch ander woordgebruik (uit hetzelfde woordenboek) en de zinsbouw is ook vaak anders.
Hoe is het met de invloed van het Engels op het Vlaams, vraag ik mij af. In België hebben de Vlamingen, meen ik, lang moeten vechten voor de positie van het Vlaams. Ik heb me laten vertellen dat de Belgische koninklijke familie het Nederlands niet echt goed beheerst(misschien met wat uitzonderingen?) hoe valt dat bij de Vlamingen?
Alle reacties Link kopieren Quote
@OlleGrieze: is het Frans dat in Zwitserland gesproken wordt ook weer anders?
Alle reacties Link kopieren Quote
Gelsomina schreef:
01-02-2023 16:53
@OlleGrieze: is het Frans dat in Zwitserland gesproken wordt ook weer anders?
Ja ;)
Alle reacties Link kopieren Quote
Lorem_Ipsum schreef:
01-02-2023 17:02
Ja ;)
Was misschien wel een domme vraag mij, ik weet het niet. Ik kon het Zwitsers Frans altijd wel redelijk volgen, maar het Zwitsers Duits niet. Ik herinner me dat ontbijt daar "déjeuner" was i.p.v. "petit déjeuner", wat ik braaf op school had geleerd bij Frans. Dus een beetje verwarring. want ik dacht dat het om de lunch ging in het hotel. En "dîner"bleek de lunch te zijn. Nog meer verwarring bij mij, haha
Alle reacties Link kopieren Quote
OlleGrieze schreef:
01-02-2023 16:17
Frankrijk is een chauvinistisch land. Ze houden inderdaad vast aan de Franse taal en beheersen vaak geen tweede taal. (Zelfs geen steenkolen Engels). Toen ik als kind van Frankrijk naar België verhuisde begreep ik het plaatselijke 'Frans' trouwens slecht. Waals is echt anders dan Frans.
Mijn moeder heeft eens in Brussel nog net niet iemand de kop van de romp gerukt bij de insinuatie dat ze een Wallonne was maar het scheelde niet veel. “Iek spreek fatsoênlijk Frans”. Ze heeft in haar jonge jaren nog herrie lopen schoppen bij de uni van Leuven. Voor Nederlandstalig onderwijs :facepalm:. Want ook al zegt paspoort twee dat ze Belg is, ze zal zelf altijd zeggen uit ‘Flandre’ te komen. Om even te verduidelijken dat háár Frans niets te maken heeft met die reserve-wannabe-Fransen.
Nee heb je, ja kun je krijgen
Alle reacties Link kopieren Quote
lemoos2 schreef:
01-02-2023 17:24
Mijn moeder heeft eens in Brussel nog net niet iemand de kop van de romp gerukt bij de insinuatie dat ze een Wallonne was maar het scheelde niet veel. “Iek spreek fatsoênlijk Frans”. Ze heeft in haar jonge jaren nog herrie lopen schoppen bij de uni van Leuven. Voor Nederlandstalig onderwijs :facepalm:. Want ook al zegt paspoort twee dat ze Belg is, ze zal zelf altijd zeggen uit ‘Flandre’ te komen. Om even te verduidelijken dat háár Frans niets te maken heeft met die reserve-wannabe-Fransen.
:HA: Mijn moeder wilde ook echt geen Wallonne genoemd worden. Zij was Française (dat klopte natuurlijk ook)! En jouw moeder stond samen met mijn vader te strijden voor Vlaams universitair onderwijs begrijp ik? :yes: Door hen kregen Vlamingen eindelijk toegang tot een hogere opleiding en meer kansen in het leven: Ze hoefden geen keuterboertjes te blijven. En heb ik mijn eerste universitaire opleiding in het Vlaams (inderdaad Leuven) kunnen doen.

Hoeveel invloed het Engels op de Vlaamse taal heeft, kan ik na 25 jaar in NL niet goed inschatten. De kinderen van mijn zussen hebben allemaal hun hogere studies in het Engels gedaan. Als ik in BE winkel of op bezoek ga, merk ik in elk geval minder Engelse invloeden in de taal dan hier in NL. Er zijn wel nog veel Franse invloeden. Woorden als ' ambetant' die geadapteerd zijn. Maar dat ken ik niet anders, dus dat is geen verschuiving van de taal.

De vorige generatie van de BE Koninklijke familie beheersten het Nederlands inderdaad nauwelijks. De huidige koning en koningin hebben een vet accent maar spreken het wel. Hun kinderen spreken het Vlaams een stuk beter en beheersen ook het Duits (derde landstaal in BE).
Belgen zijn veel minder koningsgezind dan Nederlanders. Vooral de Vlamingen lachten vaak met het koningshuis. Toen ik in Nederland kwam wonen heb ik moeten leren dat je hier niet op die manier over het koningshuis grapt ;-D
Alle reacties Link kopieren Quote
OlleGrieze schreef:
01-02-2023 17:52
:HA: Mijn moeder wilde ook echt geen Wallonne genoemd worden. Zij was Française (dat klopte natuurlijk ook)! En jouw moeder stond samen met mijn vader te strijden voor Vlaams universitair onderwijs begrijp ik? :yes: Door hen kregen Vlamingen eindelijk toegang tot een hogere opleiding en meer kansen in het leven: Ze hoefden geen keuterboertjes te blijven. En heb ik mijn eerste universitaire opleiding in het Vlaams (inderdaad Leuven) kunnen doen.

Hoeveel invloed het Engels op de Vlaamse taal heeft, kan ik na 25 jaar in NL niet goed inschatten. De kinderen van mijn zussen hebben allemaal hun hogere studies in het Engels gedaan. Als ik in BE winkel of op bezoek ga, merk ik in elk geval minder Engelse invloeden in de taal dan hier in NL. Er zijn wel nog veel Franse invloeden. Woorden als ' ambetant' die geadapteerd zijn. Maar dat ken ik niet anders, dus dat is geen verschuiving van de taal.
Ah wat mooi dat je dus in het Vlaams je opleiding hebt kunnen doen!! Dan is dat zo'n overwinning voor de Vlamingen. Ambetant vind ik een leuk woord. Ik hoorde het voor het eerst bij mijn kennis in West-Vlaanderen(hij leeft niet meer). Zijn moeder was Française en zijn vader Vlaming. Hij groeide op in Menen.
Alle reacties Link kopieren Quote
lemoos2 schreef:
01-02-2023 17:24
Mijn moeder heeft eens in Brussel nog net niet iemand de kop van de romp gerukt bij de insinuatie dat ze een Wallonne was maar het scheelde niet veel. “Iek spreek fatsoênlijk Frans”. Ze heeft in haar jonge jaren nog herrie lopen schoppen bij de uni van Leuven. Voor Nederlandstalig onderwijs :facepalm:. Want ook al zegt paspoort twee dat ze Belg is, ze zal zelf altijd zeggen uit ‘Flandre’ te komen. Om even te verduidelijken dat háár Frans niets te maken heeft met die reserve-wannabe-Fransen.
:hihi:
Alle reacties Link kopieren Quote
Ja Gelsomina: Het is bijna onvoorstelbaar dat er pas in 1969!!! een ' Vlaamse' universiteit in BE kwam! Dat is echt de recente geschiedenis. Ook de hele rechterlijke-, ambtelijke-, en kerkelijke macht was tot dan voorbehouden aan Walen. Vanaf dan hebben de Vlamingen reuzensprongen gemaakt in de maatschappij.
Alle reacties Link kopieren Quote
OlleGrieze schreef:
01-02-2023 18:05
Ja Gelsomina: Het is bijna onvoorstelbaar dat er pas in 1969!!! een ' Vlaamse' universiteit in BE kwam! Dat is echt de recente geschiedenis. Ook de hele rechterlijke-, ambtelijke-, en kerkelijke macht was tot dan voorbehouden aan Walen. Vanaf dan hebben de Vlamingen reuzensprongen gemaakt in de maatschappij.
Iedereen aan "onze" kant van de taalgrens mocht studeren, hoor :-).
Het moest alleen wel in 't Frans.

Ze hebben in 1969 dan maar letterlijk een nieuwe unief gebouwd aan de andere kant van de taalgrens. Louvain-la-Neuve (Het-nieuwe-Leuven).

Mijn halve familie heeft er - studeren in 't Frans - gewoon een vloeiendheid in Frans aan overgehouden die ik zelf niet heb.



Ik heb overigens de indruk dat we toch echt minder verengelsd zijn dan Nederland.
Er zit wel wat Engels in, maar alleen Engels in winkels komt in pakweg Antwerpen toch echt niet voor.
Is dit nu later?
Ik snap geen donder van het leven
Ik weet nog steeds niet wie ik ben
Alle reacties Link kopieren Quote
Wissewis schreef:
01-02-2023 18:54
Iedereen aan "onze" kant van de taalgrens mocht studeren, hoor :-).
Het moest alleen wel in 't Frans.

Ze hebben in 1969 dan maar letterlijk een nieuwe unief gebouwd aan de andere kant van de taalgrens. Louvain-la-Neuve (Het-nieuwe-Leuven).


Mijn halve familie heeft er - studeren in 't Frans - gewoon een vloeiendheid in Frans aan overgehouden die ik zelf niet heb.
Moest je het Frans wel machtig zijn.... En dan kwam je dus al uit de 'betere' kringen. Arbeiders spraken echt geen Frans. Dus zelfs als ouders het brood uit hun eigen mond spaarden en zo een opleiding konden betalen, kon hun kroost niet studeren.
Alle reacties Link kopieren Quote
Ik heb ook de indruk dat de extremen wat wegvallen, maar dat ABN hier in België al lang geen ABN meer is. Het is een mengelmoesje van alle soorten dialecten en "tussentaal".

De streektalen blijven dus voor een stuk wel behouden, maar worden afgevlakter.

Ik spreek zelf geen overdreven dialect, maar ik pas mij wel aan aan tegen wie ik spreek. In sommige gesprekken ben ik niets met een uber-beschaafd taaltje, omdat men me toch niet zou verstaan.
Is dit nu later?
Ik snap geen donder van het leven
Ik weet nog steeds niet wie ik ben
Alle reacties Link kopieren Quote
OlleGrieze schreef:
01-02-2023 17:52
:HA: Mijn moeder wilde ook echt geen Wallonne genoemd worden. Zij was Française (dat klopte natuurlijk ook)! En jouw moeder stond samen met mijn vader te strijden voor Vlaams universitair onderwijs begrijp ik? :yes: Door hen kregen Vlamingen eindelijk toegang tot een hogere opleiding en meer kansen in het leven: Ze hoefden geen keuterboertjes te blijven. En heb ik mijn eerste universitaire opleiding in het Vlaams (inderdaad Leuven) kunnen doen.

Hoeveel invloed het Engels op de Vlaamse taal heeft, kan ik na 25 jaar in NL niet goed inschatten. De kinderen van mijn zussen hebben allemaal hun hogere studies in het Engels gedaan. Als ik in BE winkel of op bezoek ga, merk ik in elk geval minder Engelse invloeden in de taal dan hier in NL. Er zijn wel nog veel Franse invloeden. Woorden als ' ambetant' die geadapteerd zijn. Maar dat ken ik niet anders, dus dat is geen verschuiving van de taal.

De vorige generatie van de BE Koninklijke familie beheersten het Nederlands inderdaad nauwelijks. De huidige koning en koningin hebben een vet accent maar spreken het wel. Hun kinderen spreken het Vlaams een stuk beter en beheersen ook het Duits (derde landstaal in BE).
Belgen zijn veel minder koningsgezind dan Nederlanders.Vooral de Vlamingen lachten vaak met het koningshuis. Toen ik in Nederland kwam wonen heb ik moeten leren dat je hier niet op die manier over het koningshuis grapt ;-D
En ‘forchet’ (i.p.v. fourchette), de ‘sacoche’, de frigo (frigadeur), etc.
Ik maakte dus echt hele rare zinnen als ‘Mijn forchet (Frans/Belgisch) ligt naast mijn tèijer (Limburgs/Duits: teller). Paniek bij de kleuterjuf want ik was mijn eerste week ineens in tranen. Ze begreep dat ik iets ‘perdu’ was maar wat ‘sjakosj’ was wist niemand. Totdat pa ten tonele verscheen en dat wist te vertalen naar lunchtasje.
Sindsdien (en de volgende kinderen) probeerde mijn moeder zo goed mogelijk ABN te praten thuis en nam mijn vader het verhaaltjes voorlezen over. Tot aan de middelbare school heeft ook niemand zich ooit de moeite genomen om mij Frans te leren lezen en schrijven. Ik zie nog die ernstig teleurgestelde docent Frans voor mij. De verwachtingen waren hooggespannen na het eerste gesprekje maar helaas :proud:
Nee heb je, ja kun je krijgen
Alle reacties Link kopieren Quote
Joppie schreef:
01-02-2023 13:28
Waar in Groningen was dat dan? ( nieuwsgierig)
Hier in Noord Oost Groningen is het gewoon thee met als in het Nederlands.
In Ostfriesland ook gewoon Tee.

Taai zegt mij ook niets.
Every woman deserves a man that destroys her lipstick, not her mascara.
Alle reacties Link kopieren Quote
Zorroo schreef:
01-02-2023 15:08
Ik vind streektalen wel grappig maar vind het niet heel erg als ze op termijn uitsterven. Dat gaat nu eenmaal zo sinds de mobiliteit groter is geworden. Veel erger vind ik het dat ik in horeca en andere gelegenheden regelmatig niet meer met Nederlands terecht kan. Ik vind dus dat we vooral heel goed moeten zorgen voor onze gemeenschappelijke Nederlandse taal.
Ik verdom het om welke buitenlandse taal dan ook te spreken in de Nederlandse winkels en horeca.

Een dure Lampe Berger winkel in Amsterdam, maar geen Nederlandssprekend personeel? Dan haal ik het ergens anders.

Geen witte wijn kunnen bestellen in een eetcafé in Groningen? Ik ga niet om "waait waain" vragen.

Als je te beroerd bent om een standaard drankkaart uit je kop te leren dan ben je niet geschikt voor de bediening, wat een sociaal vak zou moeten zijn.

Aangezien het vrijwel allemaal "international students" zijn, ga ik ervan uit dat ze wel over de geestelijke vermogens beschikken om dertig woordjes te leren.
Every woman deserves a man that destroys her lipstick, not her mascara.
Alle reacties Link kopieren Quote
JoyAnna schreef:
01-02-2023 00:10
Nee hoor, was het maar waar een ex van me kwam er vandaan en zijn ouders bleven stug Limburgs tegen hem praten, onderling. In hun eigen huis kon ik dat op zich begrijpen en vond ik het onbeleefd er wat van te zeggen en dat deed ik dus ook braaf niet. Maar in mijn huis deden ze het ook. Ik verstond het over het algemeen wel (helaas) maar sommige dingen snapte ik echt geen hol van. Dat interesseerde ze verder ook niet. Toen ze in mijn huis op een verjaardag tegen mijn familie zeiden dat ze geen moeite hoefden te doen want ze zouden het toch niet verstaan was dat voor mij wel het toppunt van een totaal gebrek aan manieren.
Ik begrijp die ouders wel een beetje hoor. Als ik tegen mijn ouders Nederlands zou gaan praten, zou dat echt heel erg gek voelen. Ik kan dat vrij lastig uitleggen wat dat is eigenlijk.

Bij mij op de studie zat ik vroeger samen met een goeie vriend, beiden spraken we dialect. Op de studie sprak echter niemand dialect. In een groep sprak ik standaard dialect tegen hem, ook als de rest meedeed aan t gesprek. En als ze dan ooit vroegen of t in t Ndl kon, dan vermeed ik dat ik iets tegen hem moest zeggen. Dat voelde zo onnatuurlijk, zo vreemd. Wanneer er iemand bij was die alleen Engels kon, vond ik t dan weer minder erg om naar t Engels te schakelen op een of andere manier.

Maar ik denk vooral bij mensen die je ontzettend goed en al lang kent, dat t heel vreemd is om daar opeens mee in een andere taal te praten ofzo. Of ik moet me niet aanstellen hahaha.
Op zich snap ik dat inderdaad wel. Het voelt dan vreemd om met diegene in een andere taal (Nederlands) te praten dan wat natuurlijker of vertrouwder voelt (dialect) als het dialect of de streektaal voor allebei in principe de eerste, meest vertrouwde taal is.

Denk dat het een beetje vergelijkbaar is met dat wanneer ik bijv. in het Engels zou communiceren binnen een grote groep maar eigenlijk geen woord Nederlands (mijn eerste taal) zou "mogen" of kunnen spreken wanneer ik een andere Nederlander zou tegenkomen.

Maar ik heb denk ik vooral iets van, laat dit gewoon op een natuurlijke manier verlopen.
Geen actieve schoolprogramma's opzetten die "de streektaal" moeten stimuleren, maar ook niet terug naar de tijd waarin kinderen op het plein geen woord dialect mogen laten horen.

Is het dan zo dat in sommige regio's steeds minder streektaal wordt gesproken dan zij dat zo. Want ik blijf erbij dat ik denk dat er veel meer dynamiek tussen collega's, binnen een werkteam, zelfs tussen concurrenten kan zijn wanneer mensen níet teveel dezelfde achtergrond hebben maar hun expertise en visie juist overal vandaan hebben gehaald.

Zoals ik al schreef, vind je dat je die streektaal wel actief moet gaan uitdragen, dan betekent dat al bijna dat je mensen daarop gaat selecteren of weren en ik denk dat dat bijna nergens leidt tot een verbetering van de kwaliteit (waarvan dan ook).
Ik zag laatst een advertentie waarin het verstaan van het dialect als vereiste werd gezien. Dat vind ik op het randje. Het is natuurlijk niet wenselijk dat een streektaal gebruikt wordt om mensen uit een gemeenschap te duwen. Dat mensen mobieler zijn, is natuurlijk ook waar.
Alle reacties Link kopieren Quote
cuculuscanorus schreef:
01-02-2023 21:20
Ik zag laatst een advertentie waarin het verstaan van het dialect als vereiste werd gezien. Dat vind ik op het randje. Het is natuurlijk niet wenselijk dat een streektaal gebruikt wordt om mensen uit een gemeenschap te duwen. Dat mensen mobieler zijn, is natuurlijk ook waar.
Bwah, ik kan nochtans best begrijpen dat het wel handig is dat de zorgkundige de mensen in het plaatselijke zorgcentrum verstaat als ze streektaal spreken. Of aan de kassa van de plaatselijke buurt-super.

In sommige gevallen is telkens 3 keer moeten vragen wat mensen bedoelen niet echt klant-vriendelijk en snel.
Is dit nu later?
Ik snap geen donder van het leven
Ik weet nog steeds niet wie ik ben
Wissewis schreef:
01-02-2023 21:25
Bwah, ik kan nochtans best begrijpen dat het wel handig is dat de zorgkundige de mensen in het plaatselijke zorgcentrum verstaat als ze streektaal spreken. Of aan de kassa van de plaatselijke buurt-super.

In sommige gevallen is telkens 3 keer moeten vragen wat mensen bedoelen niet echt klant-vriendelijk en snel.
Het hangt denk ik inderdaad ook wel van de functie af. Zoals jij het schetst, een zorgmedewerker die vooral 85+ mensen verzorgt waarvan 99% toch al nooit de streek verlaten heeft, ja, dan kan ik me wat voorstellen bij een vereiste van het dialect.

Maar wanneer je bij een functie hebt bij een overheidsinstelling, museum, school, binnen de financiële dienstverlening etc. vind ik niet alleen dat je zodoende mensen "uitsluit" die daardoor dan misschien zelf al niet eens meer daar willen werken (zoals in dat voorbeeld van die anesthesist), ik denk dat hierdoor de ene stad of streek zichzelf ook tekort doet doordat er wel in een heel beperkte vijver wordt gevist.
Alle reacties Link kopieren Quote
Toen wij een flinke verbouwing aan ons huis lieten doen door een aanemer was één van onze eisen dat de medewerkers Gronings konden verstaan.

Eigen bouwvakkers eerst, dus Groningse bouwvakkers i.p.v. Hongaren of Polen.

Eentje sprak zelfs geen "Hollands" maar Gronings kon hij als de beste.
:)
Every woman deserves a man that destroys her lipstick, not her mascara.
Cottonclean schreef:
01-02-2023 22:17
Toen wij een flinke verbouwing aan ons huis lieten doen door een aanemer was één van onze eisen dat de medewerkers Gronings konden verstaan.

Eigen bouwvakkers eerst, dus Groningse bouwvakkers i.p.v. Hongaren of Polen.

Eentje sprak zelfs geen "Hollands" maar Gronings kon hij als de beste.
:)
Ik vind dit een heel rare post.

Gebruikersavatar
Anonymous
Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn

Terug naar boven